Sportbh's en de schoenen van De Bruyne als voorbeelden: hoe genderspecifiek onderzoek kruisbandblessures kan voorkomen

Het beeld van Hannah Eurlings, die vorig weekend met een gescheurde voorste kruisband werd afgevoerd tijdens de wedstrijd van de Red Flames tegen Oranje, is geen unicum meer.

De kruisbandblessures razen momenteel door het vrouwenvoetbal.

Zo bevestigde ook chirurg en ploegdokter bij Club Brugge, Thomas Tampere, in onze podcast Sporza Daily. Wist u bijvoorbeeld dat 5 van de 20 genomineerden voor de Gouden Bal bij de vrouwen op dat moment out waren met een kruisbandblessure?

De oplossing volgens Tampere: "Er is meer genderspecifiek onderzoek nodig om preventieprotocollen te ontwikkelen."

Dat onderzoek is er wel, maar staat veelal nog in zijn kinderschoenen. 

"De professionalisering in het vrouwenvoetbal is pas de laatste jaren écht opgekomen, het onderzoek in dat domein heeft dus nog geen grote voedingsbodem", vertelt Elke Van den Steen, medisch coördinator bij de Red Flames.

Het schoolvoorbeeld van zo'n recent onderzoek is de UEFA Champions League Study, die sinds twee jaar ook in het vrouwenvoetbal gevoerd wordt.

"Daar worden dag in dag uit alle trainingsminuten en bijkomende blessures bijgehouden om nadien een rapport te maken", legt Van den Steen uit. "Dat wordt bij de mannen bijvoorbeeld al 20 jaar gedaan."

Het vrouwenvoetbal lijkt momenteel dus vooral een slachtoffer van zijn eigen recente succes te zijn. Zo is het voetbal bij vrouwen heel snel geëvolueerd de voorbije jaren.

"Toen voetbal nog niet professioneel was, moesten de speelsters hun sport vaak combineren met een andere job, wat in België overigens nog heel vaak het geval is. Er zijn hier nog maar weinig professionele spelers."

"Dan kom je bijvoorbeeld al vermoeider naar een training en heb je minder trainingen om je weerstand op te bouwen. Daarenboven zijn speelsters vaak op latere leeftijd beginnen te voetballen en is de omkadering nog steeds niet altijd zo professioneel als bij de mannen."

"Kortom: eigenschappen die nodig zijn om aan topsport te doen, zijn vaak  minder goed ontwikkeld. Wat blessures, onder meer kruisbandblessures, in de hand werkt."

Al die nieuwe noden probeert Van den Steen als hoofd van het Women's Health Expert Panel van UEFA alvast te counteren.

"Daar verzamelen we specialisten om verschillende specifieke problemen uit het vrouwenvoetbal te benaderen. We kijken naar de factoren die hier een invloed op hebben en proberen daarop in te spelen."

"Anderzijds proberen we de kennis die er is, ook tot bij de spelers en coaches te brengen. Er zijn wel degelijk preventieprogramma's die reeds bewezen hebben dat ze het risico op een voorste kruisbandletsel kunnen doen dalen. Maar deze zijn niet voldoende gekend of worden te weinig toegepast."

Zo is er wel degelijk een inhaalmanoeuvre aan de gang. Vooral op het vlak van materiaal.

"Kijk bijvoorbeeld naar de voetbalschoenen bij de vrouwen. Dat waren tot voor kort gewoon mannenmodellen. Twee maanden geleden bracht Nike een eerste model op maat voor vrouwen uit."

"En maar goed ook.  De voet van de vrouw is vaak smaller achteraan en breder vooraan. Bij de mannen is de vorm meer rechthoekig. Dat maakt toch een groot verschil bij de manier van bewegen en bijgevolg ook het effect op de knie/kruisband."

Fun fact: ook Kevin De Bruyne draagt het model voor vrouwen.

En daar blijft het niet bij. "Ook borsten spelen bijvoorbeeld een belangrijke rol bij die pathologie", legt Van den Steen uit.

"Als de borsten niet goed ondersteund worden, kan die beweging er zodanig voor zorgen dat je rompstabiliteit verzwakt is, waardoor er een groter risico is op beweegpatronen die gevaarlijk zijn voor een kruisbandletsel."

"Een goede sportbh is dus essentieel. Ook daar wordt - onder de noemer breast health - onderzoek naar gedaan."

De op maat gemaakte sportbeha's waren op het EK 2022 al het geheime wapen van de Engelse nationale ploeg.

De kans dat we alle vrouwen binnenkort ook met de schoenen van KDB zullen zien rondlopen, lijkt dan ook groot.