Kruisbandepidemie overspoelt het vrouwenvoetbal: "Risico bij vrouwen ligt 2 tot 6 keer hoger"
ACL schopt wild om zich heen in het vrouwenvoetbal. ACL? Anterior cruciate ligament, de Engelse benaming voor kruisbandblessures. Waar komt die plaag vandaan en waarom zijn vrouwelijke voetballers zo vatbaar? Sporza Daily ging op doktersbezoek.
Met bijna 200 lotgenoten op het hoogste niveau zouden ze het afgelopen jaar (geweest) zijn. Het aantal voetbalsters dat uitvalt met een kruisbandletsel stijgt zienderogen.
Denk aan wereldsterren als Beth Mead, Vivianne Miedema en Alexia Putellas, maar ook dichter bij huis zijn er pechvogels.
In de Nations League-wedstrijd tegen Nederland was Hannah Eurlings in een fractie van een seconde het volgende slachtoffer.
De Red Flame moet vrezen voor een inactiviteit van 9 tot 12 maanden, de gebruikelijke revalidatieperiode voor een kruisbandblessure.
De 20-jarige spits van OH Leuven staat op de rand van de doorbraak. "Ik dacht aanvankelijk aan een klein scheurtje, niet aan een gescheurde kruisband", getuigt ze in Sporza Daily over het diagnoseproces, waarbij de sporter niet meteen zware pijn ervaart.
"Ik bleef even in onwetendheid omdat op de scans nog niet alles zichtbaar was, maar later volgde de bevestiging. Toen ben ik gebroken, want voetbal is wat ik het liefst doe. En nu weet ik dat ik meer dan een half jaar geen bal zal voelen."
Eurlings zal op de steun kunnen rekenen van Marie Minnaert, speelster van Anderlecht, ploeggenote bij de Flames en aanwezig in het stadion toen Eurlings neerging.
De 24-jarige Minnaert scheurde zelf haar kruisband in april en is 5 maanden aan het revalideren.
"Ik heb veel in de fitness gezeten om de kracht in mijn benen terug te krijgen. Ik voel me nu weer een beetje voetballer, maar het is nog een lange weg", zegt ze.
Waarom zijn vrouwen gevoeliger? Anatomie, biomechanica en te veel matchen
De lappenmand puilt uit van vrouwen met een gescheurde kruisband. Of geven de cijfers een vertekend beeld? Thomas Tampere, kniechirurg in het UZ Gent en AZ Delta van Roeselare en ploegdokter bij Club Brugge, duidt.
Tampere: "Gevoelsmatig kan ik bevestigen dat er een stijgende trend is, bovendien ongeacht het niveau. Je ziet meer kruisbandblessures bij de topclubs zoals Barcelona, PSG en Arsenal, maar ook in de dagelijkse praktijk."
"De cijfers in de literatuur bevestigen het nog niet volledig, maar gegevens van de UEFA zeggen dat het risico voor vrouwen 2 tot zelfs 6 keer hoger zou liggen."
Is daar een verklaring voor? Waarom zijn vrouwen gevoeliger? De arts benoemt een drietal factoren.
"Het verschil in anatomie tussen vrouwen en mannen komt naar voren als hoofdreden. De hoek tussen heup en knie is namelijk anders dan bij de mannen. De loop- en landingsbiomechanica verschilt."
"Het vrouwelijke bekken is ook breder en ter hoogte van de knie is er minder ruimte voor de kruisband. Die is dan vatbaarder voor een scheur. En ook de spierkracht en de verhouding tussen quadriceps en hamstrings is anders."
"Het aantal wedstrijden stijgt ook in veel competities met 30 procent meer speelminuten. Dan kijken we naar vermoeidheid, waardoor het coördinatievermogen afneemt."
"In een fractie van een seconde krijg je dan soms een cognitieve error, waardoor het riscio op een spier- of kruisbandblessure enorm toeneemt."
De cijfers in de literatuur bevestigen het nog niet volledig, maar gegevens van de UEFA zeggen dat het risico voor vrouwen op een kruisbandblessure 2 tot zelfs 6 keer hoger zou liggen.
"Er is genderspecifiek onderzoek nodig"
Beter voorkomen dan genezen, luidt de leuze. Maar is preventie in deze problematiek wel mogelijk?
Marie Minnaert: "Het is heel moeilijk om je voor te bereiden op deze blessure. Er spelen zoveel factoren een rol zoals vermoeidheid en ook je cyclus."
Dokter Thomas Tampere: "Veel preventieprotocollen zijn toegespitst op de mannelijke biomechanica. Er is genderspecifiek onderzoek nodig om te kunnen finetunen."
"Bij topclubs heb je tegenwoordig menstruatiecoaches. Er wordt nu onderzoek gedaan naar hormonale factoren met fluctuatie tijdens de cyclus, wat een invloed kan hebben op de blessurerisico's."
Al kan één factor helaas niet vermeden worden: wie zijn kruisband scheurt, is niet snel weer de oude.
"Ik zeg als arts meestal dat het voor mij maar een uurtje werk is, maar dat de patiënt op een traject van 9 maanden moet rekenen. Het gaat vooral over de manier waarop je knie geneest."
"We gebruiken lichaamseigen materiaal voor de reconstructie zoals de hamstringpees of een stukje van de quadriceps of de patellapees. Maar die pees moet ingroeien en dat proces neemt tijd in beslag."
