Wat is het hartprobleem van Vanmarcke precies? En valt het te voorkomen? 8 vragen beantwoord

1. Hoe komt er littekenweefsel op het hart?

Door een niet volledig herstel van een letsel van het spierweefsel.

Het is net zoals bij elk ander littekenweefsel op een spier. Als een letsel slecht geneest, dan is het noodmechanisme van het herstel om littekenweefsel aanmaken.

Letsels op het hart kunnen op verschillende manieren ontstaan. Zo kan er door extreem diepe inspanningen schade optreden. Meestal gaat het dan om microletsels die goed genezen.

Dé belangrijkste reden zijn echter virale infecties. Corona is daar zeker een van. Cardiologen zijn het erover eens dat ook andere virussen zoals griepvirussen hartspierontstekingen kunnen geven.

Corona kan een trigger geweest zijn, maar niet noodzakelijk. Je kan achteraf niet zeggen wat de oorzaak was.

2. Hoe kan je de kans op een hartspierontsteking zo klein mogelijk houden?

De belangrijkste regel is: niet sporten als je ziek bent.

In de gezondheidssessies die ik aan jonge renners geef, hanteer ik de regel van 3: ben je 5 dagen ziek, tel er dan 5 dagen sportstop bij, plus nog eens 5 dagen rustige opbouw.

Dat is niet eenvoudig voor renners in de periode van wedstrijden. Maar het is noodzakelijk om de kans op letsels minimaal te houden.

3. Is het er plots?

Neen. Het is meestal een opeenstapeling van factoren. Hard sporten geeft een stretch van je hartspier. Die kan schade oplopen, maar dat geneest wel. Zoals je ook wel eens stijve beenspieren hebt na een lange inspanning die je niet gewend bent.

In zo een geval kan een virale infectie meer schade berokkenen bij een atleet dan bij een normale sterveling die niet zo intens sport. 

4. Wat zijn de alarmsignalen?

Elke wielrenner wordt jaarlijks gescreend en daar worden die dingen soms ontdekt. We gaan er actief naar op zoek. 

Symptomen zijn hartkloppingen en een gevoel van hartritmestoornissen of extreme vermoeidheid. 

Erger is plots flauwvallen. Zeker als dat tijdens een inspanning is. Of pijn in de hartstreek. Dan gaan we altijd op zoek naar onderliggende kwalen.

5. Wat als je zou verder fietsen?

Als je verder fietst, is de kans op stoornissen groter en speel je met je leven. Plotse dood is een van de mogelijke gevolgen.

Geen enkele arts zal je nog een goedkeuring geven voor een extreme duursport zoals wielrennen. Hard sporten met intensieve blokken die het hart zwaar gaan belasten, is niet aangewezen. 

Fietsen (of wandelen) is nog atijd toegelaten. Tot 70% van je maximale mogelijkheden is dat zelfs aanbevolen.

6. Waarom kan Eriksen wél terug voetballen?

Ik ken zijn dossier niet in detail. Ik weet wel dat hij een defibrilator heeft. Het nadeel van wielrennen is dat je je op de weg begeeft en anderen in gevaar brengt. Je defibrillator zal maar eens in gang schieten in een afdaling tegen 70 per uur...

Maar ook in de voetbal vind ik het een grijze zone. Als je er met 100 artsen over discussieert, zullen er pro’s en contra’s zijn. In het geval van wielrennen wordt dat een zwarte zone.

7. Moet ik er als amateur ook schrik voor hebben?

Je moet op je hoede zijn. De regels die gelden voor een topsporter gelden hier ook. Een amateursporter is doorgaans ouder en leeft iets minder professioneel. Dan heb ik het over de aandacht voor voeding, drank en rust. 

Amateurs belasten hun hart minstens even hard als je die factoren in acht neemt. Zij moeten ook hun virale infecties helemaal laten uitzieken volgens dezelfde regel van 3. Met toenemende leeftijd is kans op littekenweefsel zelfs groter.

8. Is een regelmatige screening aanbevolen?

Ja. Ik wil er geen promopraatje voor maken. Maar als je ziet hoe vaak je je auto moet laten controleren bij de keuring, ook al is die gloednieuw. Dan denk ik dat je voor datzelfde geld zeker verstandig is om je hart bij tijd en wijlen te laten screenen.