Van opmars naar ondergang: de NFT-ramp in de sport, met Van Aert en Lukaku als mede-schuldigen

Alsof er een onbekende trein met hoge snelheid de sportwereld binnenvlamde. Niemand kende het eindstation, maar toch haakte iedereen zijn wagonnetje aan. Hopend om in een lucratief paradijs te arriveren.

Het is eind 2021 wanneer de ene na de andere atleet en/of club aankondigt NFT's te lanceren.

We frissen de essentie eerst nog even op, mocht u het concept ondertussen al volledig vergeten zijn.

NFT is de afkorting van "Non-Fungible Token" en kan worden gezien als een digitaal certificaat om te bewijzen dat iets jouw eigendom is. Het ontstond om aan online creaties een bepaalde waarde toe te kennen.

Vooral in de hoogdagen van de cryptomunten is de hype, ondanks de vele critici, enorm. Zeker ook in de sport - een wereld waar de lokroep van snel geld altijd gehoor vindt.

Alle groten der aarde pakken uit met een NFT-project, Belgische toppers springen eveneens op de kar.

Zo veilt Wout van Aert zijn strafste zeges en vermarkt Romelu Lukaku de momenten die zijn carrière bepaalden.

Maar heeft u er sindsdien nog iets van gehoord?

Wel, vorige week waren NFT's plots weer een nieuwsfeit.

Toen raakte bekend dat schuldeisers meer dan 1 miljard euro eisen van Cristiano Ronaldo, omdat de Portugese superster - zonder te waarschuwen voor de gevaren - reclame had gemaakt voor zijn eigen 'CR7'-NFT's, met digitale animaties van zichzelf.

De startprijs? Ruim 70 euro voor het goedkoopste exemplaar.

Door de recente klachten kunt u ongetwijfeld al raden hoe de koers van de collectie evolueerde. De verkoopprijs van de NFT's kelderde gemiddeld met 99% naar minder dan 1 euro.

Ook eeuwige rivaal Lionel Messi heeft een voorliefde voor (dikbetalende) partners uit de cryptowereld, maar de impact op zijn fans was bedenkelijk.

De Gouden Bal-winnaar loste een reeks digitale kunstwerken - het duurste ging voor ongeveer 1 miljoen euro de deur uit - waarvan de waarde instortte.

Daarnaast waren er nog de Argentijnse "fan tokens" van Socios, waar Messi in de aanloop naar het WK veel reclame voor maakte.

Bezitters werd beloofd dat ze inspraak kregen over randzaken bij de nationale ploeg, zoals de stadionmuziek, en kans maakten op prijzen. Wie bijvoorbeeld 75 "Argentinië-aandelen" had, kon een gesigneerd Messi-shirt winnen.

Máár aan het beperkte aantal "tokens" was ook een (crypto)koers gebonden. Net voor het WK piekte die dankzij het promowerk van Messi rond de 9 euro, nu zijn ze amper 72 cent waard.

Trouwe fans die flink investeerden, zagen een smak geld in rook opgaan.

Ook Belgische initiatieven rond NFT's eindigden bijna altijd in miserie.

Net zoals de Argentijnen zag STVV zijn 'clubmunt' van Socios verbrokkelen. Fans van de Limburgers die bij de start ongeveer 20 euro per "token" neertelden, zien de koers op minder dan 1 euro staan.

Club Brugge verbrandde zich nog feller. In januari 2022 kondigde blauw-zwart trots aan dat het in zee was gegaan met Simba, dat een NFT-collectie met digitale portretten lanceerde. Daar waren heel wat voordelen, zoals de kans op een "exclusieve tunnel experience", aan gekoppeld.

Maar nog voor de lancering ging het Amerikaanse Simba al failliet. Bronnen bij Club claimen dat het om een sponsordeal ging, waarbij men geld kreeg in ruil voor promotie.

Romelu Lukaku lanceerde een vergelijkbare samenwerking met SportsIcon. De Rode Duivel zou enkele iconische momenten uit zijn carrière verhandelen.

"Een once-in-a-lifetime kans", verzekerde de aankondiging, die nooit een vervolg zou kennen. Wie de officiële website nu probeert te bezoeken, krijgt een foutmelding.

Auwtch.

Het meest memorabel was misschien wel dat zelfs een nuchtere coureur zoals Wout van Aert een reeks NFT's lanceerde, met drie digitale kunstwerkjes van zijn grootste overwinningen. 

De collectie leverde in totaal 47.000 euro op en is twee jaar later nog steeds in de handen van de originele eigenaars.

Zouden zij al spijt hebben van hun aankoop?

Wij traceerden de persoon die bijna 15.000 euro neertelde voor het digitale 'kunstwerk' van zijn zege op de Champs-Élysées.

"Voor mijn aankoop had ik al belachelijk veel geld verdiend door NFT's te verhandelen", klinkt het bij de man, die liever anoniem blijft.

"Bij Van Aert kocht ik niet met de intentie om er winst op te pakken. Ik ben een grote fan en moest er toch niet voor aan mijn spaarcenten komen."

"Achteraf had ik wel verwacht dat er iets meer tegenover zou staan. Enkele VIP-uitnodigingen voor een koers of een meet & greet, bijvoorbeeld. Maar buiten een loze belofte hoorden we niks meer van Jumbo-Visma."

"Of ik er aanbiedingen op krijg? In het begin een paar rond of net onder de vraagprijs, maar na 2 maanden viel dat volledig stil."

Veelzeggend voor de verminderde interesse is dat het toenmalige platform Momentible nadien geen enkele NFT meer verkocht.

"Het onderwerp is nog steeds heel relevant", benadrukt Ruud Dankers van TDE, het bedrijf dat toen de lancering verzorgde. "Maar het sentiment is wel sterk veranderd door de cryptocrash."

"Weet je, we veilden de NFT's van Wout toen omdat we dachten dat mensen het wel cool vonden. Belangrijk: wij hebben er nooit een vraagprijs op geplakt, hé. Mensen betaalden wat voor hen de waarde was. Óf ze speculeerden op een stijging - iets wat in theorie nog steeds kan."

"Andere projecten verkochten NFT's aan een specifieke prijs en maakten nadien hun beloften niet waar. Tja ... Er zijn zoveel slechte voorbeelden geweest dat er nadien een smet op het begrip NFT is gekomen."

Al moeten sporters als Van Aert en Lukaku misschien wel eens kritisch in de spiegel kijken.

Wisten zij wel goed wat ze hun fans aanprezen? En de (financiële) risico's die eraan verbonden waren? Op basis van de ingestudeerde promofilmpjes vermoeden we het tegendeel.

De koper van de Van Aert-NFT: "Je hebt toch het gevoel dat ze aan een cash grab deden. Snel even wat extra geld verdienen met een hype, zonder écht betrokken te zijn. Ik kan me inbeelden dat sommige mensen zich bekocht voelen. Zeker als ze krap bij kas zitten."

Zijn alle NFT-projecten in de sport dan op een fiasco uitgedraaid? Zeker niet.

Zo revolutioneerde Sorare de wereld van de fantasyspellen door gebruik te maken van NFT's. De Franse startup groeide in sneltempo uit tot een miljoenenbusiness die deals sloot met de grootste voetbalcompetities. Later zouden ook de NBA en MLB volgen.

Twee jaar na de boom is Sorare nog steeds marktleider.

Maar terwijl de vroege instappers miljoenen konden vergaren, is het tegenwoordig veel moeilijker om snel rijk te worden.

Doordat het bedrijf altijd maar nieuwe kaartjes blijft 'printen', daalden de prijzen fors. Kostte de goedkoopste versie van Hans Vanaken vroeger 300 euro? Dan is dat nu amper 17 euro.

Het verlaagde de instapdrempel, maar zorgde er ook voor dat veel gebruikers centen zagen verdampen.

Alleen slaagt het spel erin om de beleving van een voetbalwedstrijd naar een hoger niveau te tillen. Iets wat bij digitale kunstwerkjes, zoals van Ronaldo en Messi, niét het geval is.

Ook het bedrijf achter de NFT's van Wout van Aert is nog steeds actief. Zij lanceerden later nog projecten in samenwerking met de Nederlandse voetbalbond en topclub PSV.

Fans kregen de 'tokens' dan wel kosteloos in ruil voor hun loyaliteit, niét meer door duizenden euro's neer te tellen tijdens biedingen.

Dankers is dan ook overtuigd dat er nog steeds een toekomst is voor NFT's.

"Je hoort artiesten nooit zeggen dat ze MP3's uitbrengen, het gaat om de muziek", trekt hij een metafoor.

"Wel, vroeger kochten mensen NFT's zuiver om het begrip. Nu gaat het veel meer om de technologie die erachter schuilt, in plaats van die hype. Daar zijn wij als bureau eigenlijk ook heel blij om."

Dankers sluit af met een voorbeeld: "Tickets voor sportduels worden nu soms als NFT verkocht, omdat de zwarte handel veel beter gereguleerd kan worden. In tegenstelling tot een PDF kan je aan een NFT verschillende regels 'hangen'. Zoals een maximumprijs op de doorverkoop."

Maar of er nog woekersommen betaald zullen worden voor NFT's (zonder nut) zoals die van Wout van Aert?

Daar waren de geleerde lessen van de snelle ondergang iets te duur voor...