meest recent
- 12:46Brys (skiff) en duo Van Zandweghe-Vyvey (lichte dubbeltwee) zijn één race verwijderd van Parijs
- 12:42Nog 2 Belgen voor Parijs 2024: 49er-duo Lefèbvre/Heuninck pakt ticket dankzij 2e plaats in Olympische Zeilweek
- 12:38EK judo live: Willems wint eerste kamp, Duyck en Corrao uitgeschakeld in tweede ronde
- 12:20Bert en Bavo gaan olympisch skateboarden met Lore Bruggeman: "Adrenalinekick na de angst"
- 12:19Julien Watrin trekt na chemotherapie loopschoenen weer aan: "Ik wil mijn club helpen en plezier maken"
- 12:12POLL: Wie is halfweg de Champion's Play-offs voor jou dé titelkandidaat?
- 11:49Nico Hulkenberg wisselt na dit seizoen van F1-stal en trekt van Haas naar Sauber
- 11:36NBA: LA Lakers op drempel van exit, Joel Embiid maakt het bont (maar wint wel)
- 25/04Bekijk de goals uit Antwerp - Union (0-3)
- 25/04Mooie peptalk van coach Blessin na de match
- 25/04Amoura glijdt veel te onbezonnen door op Wijndal en pakt domme gele kaart
- 25/04Ruim verslag van match 4 in de volleybalfinale: Roeselare-Maaseik
- 25/04Het journaal 19u met o.a. winst voor Thibau Nys in de Ronde van Romandië
- 25/04Belgische turners grijpen naast EK-teamfinale
- 25/04Club Brugge blaast onherkenbaar Genk weg met 4-0
- 24/04Evenepoel en Van Aert revalideren bij zelfde kinesist
De cortisonespuit wordt aan banden gelegd: wat betekent het WADA-verbod?
Cortisone en sport worden vaak in één adem genoemd, meestal in een negatieve context en al zeker in het wielerpeloton. Maar vanaf 1 januari 2022 wordt het speelveld streng afgebakend. Wat moeten we weten over de nieuwe regelgeving van het Wereldantidopingagentschap WADA? Kris Van der Mieren, dokter bij de Belgische Wielerbond KBWB, geeft uitleg.
Wat staat er in de huidige wetgeving en wat is er veranderd?
"Systemisch gebruik staat al langer op de verboden lijst: oraal, intramusculair of intraveneus gebruik van cortisone. De aanpassing, die ingaat vanaf 2022, gaat over lokale inspuitingen: injecties in gewrichten, pezen of bijvoorbeeld in je rug."
"Als een arts beslist om een wielrenner een spuit toe te dienen, dan mag je volgens het huidige reglement 8 dagen niet in competitie treden. Daar werd af en toe nog mee gejongleerd. Vanaf 1 januari 2022 mag de behandeling nog gebeuren, maar het staat wel op de verboden lijst."
"Vanaf 2022 moet er bij een toepassing een TTN aangevraagd worden - een Toestemming voor Therapeutische Noodzaak (lees: een uitzonderingsattest) - of de betrokken atleet moet wachten tot de cortisone volledig uit het lichaam verdwenen is. Dat duurt toch makkelijk 3 à 4 weken en dan is het gunstige effect natuurlijk weg."
Waarom was/is het gebruik van cortisone zo populair in de sportwereld?
"Cortisone werkt eerst en vooral ontstekingswerend. Als een atleet een zware inspanning levert, dan ontstaan er kleine scheurtjes in spieren en pezen. Denk maar aan de stijfheid die we ervaren."
"Die ontstekingen worden de kop ingedrukt door cortisone, maar tegelijk wordt ook het genezingsproces afgeblokt. Cortisone geneest niet, het onderdrukt symptomen."
"Een tweede verklaring vinden we in het belangrijke metabool effect. Cortisone stelt als het ware de klop van de hamer uit. Je zet je eigen eiwitten om in suikers, maar je eet op die manier ook je eigen spieren bij manier van spreken op. Dat is een van de redenen waarom de carrières van duursporters vaak korter zijn, want je berokkent je eigen spieren schade."
"En een derde reden halen we uit het psychologisch effect. Cortisone werkt euforiserend. Het doet je beter voelen en geeft je een positief effect."
De voordelen van cortisone: het is ontstekingswerend, het stelt de klop van de hamer uit en het geeft een euforisch gevoel.
Wordt of werd cortisone bewust misbruikt in de (wieler)sport?
"Zeker en vast. Cortisone heeft zijn waarde bewezen in het verleden en doet dat nu nog, kijk ook naar de behandeling van zware covidpatiënten. Alleen heeft men de praktijk in de sport dikwijls misbruikt voor verkeerde doeleinden."
"Nogmaals: het WADA zegt niet dat je geen cortisone meer mag gebruiken. Alleen: iemand die het doet, hoort niet in competitie te treden. Tenzij je zo'n TTN hebt, maar dat zijn vooral uitzonderingen."
"Er zit ook een logica achter de beslissing: als je last hebt aan een pees of gewricht, dan rust je en neem je niet deel aan competitie. Sporten met een letsel is nooit een goed plan, dat euvel moet toch genezen. Je haalt er het misbruik op die manier uit en de atleet kan herstellen. Het is een win-winsituatie."
Bestaat er dan geen grijze zone meer?
"We hebben het over inspuitingen, cortisone via zalfjes, een spray en neus- en oogdruppels zijn wel nog toegelaten. Maar als iemand op zijn dopingformulier schrijft dat hij een zalfje heeft gebruikt, dan kan men weten en meten hoeveel er dan in het lichaam aanwezig mag zijn of is."
"Als de aangetroffen hoeveelheid niet overeenkomt met wat in het lichaam kan worden opgenomen door pakweg een zalfje, dan moet de atleet een uitleg hebben of een TTN. Als die niet van toepassing is, dan ben je positief."
"De grijze zone wordt veel kleiner gemaakt dan vroeger. Ik denk niet dat iemand nog met vuur zal spelen."
"De advocaat van de duivel kan naar inspuitingen met microdosissen cortisone verwijzen, maar heeft dat wel zin? Is de werking dan nog krachtig genoeg om voordelen te geven?"
"Ik meen dat de voordelen dan toch zeer minimaal zijn. Er zijn er altijd die er de kantjes willen aflopen, maar ik denk niet dat het nog veel van toepassing zal zijn."
Als een te hoge dosis wordt vastgesteld, moet een atleet een attest of een correcte uitleg kunnen geven. Anders test je positief.
Aangezien een TTN wel een geldig "excuus" is, zal het aantal aanvragen voor zo'n attest dan spectaculair toenemen?
"Dat heb ik me ook al afgevraagd, ja. De toekenning van zo'n Toestemming voor Therapeutische Noodzaak staat of valt met hoe de toezichthoudende organen ermee omgaan. Als je laks wordt, dan zul je een tsunami aan aanvragen krijgen."
"Ik veronderstel niet dat de antidopingagentschappen dat zullen toelaten. Ik kan niet in hun dagboek kijken, maar ik veronderstel dat ze zich zeer terughoudend zullen opstellen. Anders haalt het niet veel uit. Je moet het aantal lokale inspuitingen met cortisone proberen te beperken tot het absolute minimum."
Zal iedereen nu massaal naar een zalfje en een spray grijpen?
"Je kunt zo'n zalfje gebruiken als je bijvoorbeeld last hebt van eczeem. Dan smeer je een hoeveelheid één of een paar keer per dag. Die hoeveelheid komt dan normaal in je bloed of urine terecht."
"Als die vastgestelde hoeveelheid niet overeenkomt met wat men verwacht volgens de toedieningswijze die je verklaard hebt op je dopingformulier, dan moet je een uitleg kunnen verschaffen."
"Met andere woorden: dit is hetzelfde verhaal als bij een TTN. Het is niet uitgesloten, maar je verklaring en het bewijsmateriaal moeten waterdicht zijn. Het is heel doorzichtig als je dit systeem bewust zou saboteren. Het sop is de kool gewoon niet waard."
Het is heel doorzichtig als je het systeem wil saboteren.
Waarom reageert de UCI zo enthousiast op de beslissing van het WADA?
"Cortisone-injecties komen op de verboden lijst in competitie. Huidig UCI-voorzitter David Lappartient had bij zijn aanstelling in 2017 al verklaard dat hij hier een punt van wilde maken."
"En ook de MPCC, Mouvement Pour un Cyclisme Crédible, is al jaren vragende partij. Dat orgaan bundelt ploegen en federaties die voorvechter zijn van een zuivere wielersport."
Waarom is het nieuwe WADA-reglement pas in 2022 van toepassing en niet in dit olympisch jaar?
"Ik heb me die bedenking ook gemaakt, maar het WADA verklaart dat ze de federaties de tijd en de kans wil geven om alles kenbaar te maken aan hun atleten."
"Ik vermoed dat de toepassingsdatum ook te maken heeft met juridische achtergrond. Wat mij betreft, komt de nieuwe code er zo snel mogelijk. Pakweg 1 juli zou een mooi statement geweest zijn, maar ik ben al blij dat het nieuwe reglement er komt."
Moet een bondsdokter de renners nu extra informeren en communiceren over de aangepaste regelgeving?
"De Belgische wielerfederatie geeft al jaren gezondheidssessies aan de eerstejaarsjunioren. Zij moeten die verplicht bijwonen. Door corona is dat wat moeilijker geworden, maar we pikken die draad op."
"In die sessies komt ook de dopingwetgeving ter sprake. We proberen het hen dus al op een jonge leeftijd mee te geven."
Waarom zou onze achterdocht tegenover cortisonegebruik in de wielersport nu moeten verdwijnen?
"Ik begrijp dat die achterdocht aanwezig is, maar in eer en geweten: ik kom als bondsarts met de beste Belgische renners in aanraking en het aantal TTN's voor cortisone waarmee ik in contact ben gekomen, is nul. En daar kan een renner echt niet onderuit, hij kan dat niet verbergen."
"We kennen allemaal de verhalen van vroeger, waar cortisone erg ingeburgerd was. Maar de mentaliteit is nu echt wel veranderd."
Conclusie: het wielrennen en bij uitbreiding alle sporttakken zetten een stap vooruit met dit nieuwe reglement?
"Ja, absoluut. Wat er beslist is, is echt wel een grote sprong voorwaarts. Het is een zeer ingrijpende verandering, maar wel een hele goeie."
"Het is een enorme stap vooruit omdat de onduidelijkheid waar we ons in het verleden aan geërgerd hebben, nu weg is."
"Er moet niet meer gediscussieerd worden over wat wel en wat niet kan. Iedereen is gelijk voor de wet."
"Er zijn ook voldoende goeie alternatieven om een blessure te behandelen. Ik zie dit als een nieuwe positieve zet voor een nog meer geloofwaardige wielersport."