Jesús Gil Y Gil, peetvader van de corrupte voorzitters: “Mijn paarden zijn intelligenter dan mijn voetballers”

Om het leven van Gil Y Gil in één artikel te vatten moeten we ons beperken tot de voetbalgerelateerde "hoogtepunten". Gil baart immers zoveel opzien in zijn leven dat HBO er vorig jaar een documentaire over gemaakt heeft. Van puissant rijke maar tot op het bot corrupte projectontwikkelaar en van populaire maar nietsontziende burgemeester van Marbella tot totaal geschifte voetbalvoorzitter: Gil is het allemaal geweest.

Gil Y Gil is in zijn leven voor meer dan 80 juridische kwesties aangeklaagd en wordt tot 3 keer veroordeeld tot gevangenisstraffen. In 1969, lang voordat hij voorzitter is van Atletico Madrid, wordt hij verantwoordelijk gehouden voor de dood van 58 mensen die omkomen als een van zijn gebouwen instort. Hij krijgt 5 jaar cel, maar al na 18 maanden verleent generaal Franco hem gratie.

Zonder peseta op zak richt hij zijn aandacht op badplaats Marbella, dat begin jaren 80 de glamour van de vorige decennia is kwijtgeraakt. Hij investeert met allerlei residenties in de herontwikkeling van de stad en wordt in 1991 verkozen tot burgemeester. Daarvoor heeft hij zijn eigen nationalistische partij GIL (Grupo Independiente Liberal) opgericht.

In het voetbal belandt hij in Madrid door zijn vriendschap met Atletico-voorzitter Vicente Calderon. Vanaf 1987 zwaait hij er de plak en 5 jaar later regelt hij op eigen houtje dat hij alle aandelen van de club op crapuleuze wijze in handen krijgt. Een periode van brutaliteit maar ook van succes volgt.

“Ik ben degene die betaalt,” verklaart Gil ooit, “dus ik doe wat ik leuk vind. De coach moet de spelers goed trainen en hen de tactiek uitleggen. Ik doe de rest.” Oud-speler en coach Abel Resino omschrijft de club als een "gekkenhuis", de slechtst gerunde club van Europa. In 1988 vestigt de almachtige voorzitter een wereldrecord door in één jaar 7 coaches aan te stellen. Hij eet ze op als broodjes.

Wie als coach voor Gil wil werken, krijgt een riant salaris maar zijn job is er dus een van korte duur. De voorzitter legt elke trainer dan ook draconische voorwaarden op. Zijn opstelling moet met de voorzitter besproken worden. De president krijgt voor, tijdens en na de match toegang tot de kleedkamer om instructies te geven en zijn kritiek moet aanvaard worden.

Financiële beslissingen over het opstellen van een speler gaan altijd voor puur sportieve overwegingen. De coach speelt geen enkele rol in het transferbeleid en moet als privédetective zijn spelers ’s nachts volgen.

Grote coaches als Cesar Menotti, Tomislav Ivic, Javier Clemente, Luis Aragones of Arrigo Sacchi houden het dan ook niet lang uit. In zijn 16-jarige schrikbewind voert Gil Y Gil maar liefst 40 trainerswissels door.

Gil kan jarenlang ongemoeid zijn gang gaan en dat dankt hij zonder twijfel aan zijn grote mond. Fans vinden hem van lotje getikt, maar houden van zijn vrijgevigheid, zijn passie en zijn nietsverhullende commentaren over spelers.

Hij loopt niet hoog op met de jongens die achter een bal aanhollen. “Mijn grootste fout is allicht dat ik al die miljonairs als mensen heb behandeld. Mijn paarden zijn immers intelligenter”, is één van zijn vele denigrerende uitspraken.

Als hij in 1992 op illegale wijze van Atletico een vennootschap maakt, weigert hij nog langer te investeren in de academie en doekt hij het jeugdvoetbal van Los Colchoneros op. Zo wordt een zekere Raul Gonzalez Blanco verplicht over te stappen naar de buur van Real Madrid. Een grotere sportieve mislukking zal Gil niet maken.

Om zijn spelers af te schrikken komt hij op een keer met een krokodil naar een persconferentie. Gil kent geen grenzen en komt bijna overal mee weg. 144 transfers doet hij tijdens zijn voorzitterschap. Sterren als Bernd Schuster, Paulo Futre en Christian Vieri stapelen de peseta’s op en trotseren voor enige tijd de grillen van Gil.

Bij donkere spelers gaat hij meer dan eens over de schreef. De Colombiaan Adolfo Valencia stelt hij na een slechte prestatie voor om zich te onthoofden en vervolgens wit te schilderen en ex-coach Francisco Maturana wordt vaak beledigd vanwege zijn huidskleur. Roberto Carlos van rivaal Real Madrid vindt hij wel iets weg hebben van een orang-oetan.

Ook bij de UEFA vormt het racistische gedrag van Gil een probleem. Als Atletico in 1997 in de kwartfinales van de Champions League Ajax ontmoet, baart Gil opzien met enkele flagrante opmerkingen over spelers van Surinaamse afkomst.

“Het lijkt hier FC Congo wel, de zwartjes groeien als paddestoelen uit de grond”, merkt hij bij de Spaanse televisie op als hij een rondleiding krijgt in de fonkelnieuwe Amsterdamse Arena. “Hebben ze hier een oliebollenmachine die zwartjes maakt?”

Het bestuur van Ajax weigert voor de terugmatch aan tafel te gaan zitten voor het officiële diner. Ajax wint na een spetterende wedstrijd met 2-3 en schakelt Atletico uit.

Het zal niemand verwonderen dat hij ook met bondsverantwoordelijken, scheidsrechters en andere clubleiders meer dan eens overhoop ligt. De Spaanse bond verbiedt hem vaak langere periodes om thuiswedstrijden bij te wonen als hij weer eens met onaanvaardbare uitlatingen komt.

Scheidsrechters behoren steevast tot de maffia en de Capo dei capi is de voorzitter van de bond. De bekende Franse ref Michel Vautrot noemt hij zonder verpinken een homoseksueel die zich in Italië door een jochie met blauwe ogen heeft laten omkopen.

Gil Y Gil heeft ook niet veel geduld als hij zijn gelijk niet krijgt. Historisch zijn de televisiebeelden wanneer hij in afwachting van een vergadering met de Spaanse Liga een bestuurslid van Compostela te lijf gaat. 

Intussen was Gil Y Gil met zijn rechts populistische ideeën ook burgemeester van Marbella geworden. Onder het Trump-motto “Make Marbella Great Again’’ belooft hij de stad in zijn oude glorie te herstellen. Hij schopt illegale immigranten de stad uit, koopt daklozen om om te verhuizen en rolt het ene prostitutienetwerk na het andere op.

Gil wordt voor de "opkuis" door de lokale bevolking beloond en tot 3 keer verkozen tot burgemeester. Dat hij intussen de deuren openzet voor de nieuwe rijke criminelen en hun georganiseerde misdaad neemt Gil erbij zolang het geld maar rolt. Zijn stad ligt dan ook niet langer aan de Costa del Sol maar aan de Costa del Crime.

Gil deinst er ook niet voor terug om publieke middelen te gebruiken om zichzelf en zijn geliefde Atletico te sponsoren. Tijdens zijn burgemeesterschap van 1991 tot 2002 drukt hij  26 miljoen euro gemeenschapsgeld van Marbella achterover.

De rechtbank stuurt hem voor de 3e keer naar de gevangenis maar na een week staat hij na betaling van een afkoopsom van 700.000 euro weer buiten. Gil verdedigt zich door te zeggen dat de naam van de stad op het shirt van Atletico prijkt omdat Marbella op die manier internationale promotie krijgt.

Maar de meest beruchte voorzitter uit de Spaanse voetbalgeschiedenis heeft ook prijzen gepakt. De Copa del Rey wordt in 1991 en 1992 gewonnen en in 1996 kan Atletico de dubbel (titel en beker) vieren. Radomir Antic is zowat de enige coach die genade krijgt in de heerschappij van Gil.

De excentrieke voorzitter viert de titel door in champagne te baden en door Madrid te toeren op een wit paard. “Met mijn populariteit zou ik God kunnen zijn”, vertelt hij in volle roes. Het klopt nog ook, want met de herverkiezing als burgemeester en de trofeeën in het voetbal gelooft hij dat hij eerste minister van Spanje kan worden. Hij laat een poll organiseren en toevallig blijkt hij de populairste persoon in Spanje te zijn.  

Ook de televisiestations zijn niet te beroerd om de levenslustige Gil een programma te geven. De wat smakeloze maar humoristische tv-show "Las Noches de Tal y Tal" presenteert hij vanuit een jacuzzi met rond hem talrijke dames in bikini-outfit. Behalve de koning kan niemand aan Gil Y Gil tippen.

Maar als hij in 2002 veroordeeld wordt voor fraude, misbruik van gemeenschapsgeld, omkoping en belastingontduiking is zijn heerschappij snel afgelopen. Hij gaat nog wel in beroep om zijn straf zo lang mogelijk uit te stellen, maar hij moet toch aftreden als burgemeester en mag 28 jaar geen openbaar ambt meer bekleden.

De val bij Atletico volgt ook. In 2000 degradeert Atletico zelfs uit de Primera Division en duurt het 2 seizoenen voor de club terugkeert. Als Gil Y Gil de club overdraagt, staat er een schuld van 270 miljoen op de rekening. Het zal bijna 10 jaar duren vooraleer Atletico zich opnieuw met de topploegen in Spanje kan meten.

Op 14 mei 2004 overlijdt Jesús Gil Y Gil op 71-jarige leeftijd ten gevolge van een beroerte. Maar tot op vandaag wordt nog steeds beweerd dat hij zijn dood in scène heeft gezet om aan zijn definitieve veroordeling te ontsnappen.

De ‘"vluchttheorie" blijft leven en wordt nog versterkt als in 2014 een ontmoeting tussen de zoon van Gil y Gil en de voorzitter van de Spaanse voetbalbond gefilmd wordt. Daarin vraagt de voorzitter hoe het met zijn vader is en zoon Gil stelt dat het hem goed gaat.

Of Jesus Gil Y Gil nog steeds in leven is in Zuid-Amerika is hoogst twijfelachtig, maar de verdwijntruc past perfect bij het geliefde, eigenwijze, schurkachtige en verafschuwde leven dat hij geleid heeft.