Aandachtige kijkers was het misschien opgevallen. Tijdens het WK voetbal voor vrouwen lopen enkele speelsters met een "halsband" rond. Een sieraad? Allerminst. Het is de veelbesproken Q-Collar, die een revolutie in het voorkomen van hersenletsels belooft. Is dat ook zo?
Voetbal evolueert, maar is eigenlijk ook al decennialang hetzelfde. Een driedelig tenue, schoenen en scheenbeschermers: dat is sinds mensenheugenis de vaste outfit waarin spelers op het veld verschijnen.
Tijdens het WK voetbal voor vrouwen viel ons evenwel iets op.
De Canadese middenvelder Quinn droeg namelijk een grijs-groene halsband. Ook de Costa Ricaanse Rocky Rodriguez verscheen met het opvallende accessoire om haar nek op het veld.
Wat is het precies?
Een godsgeschenk?
Quinn en Rodriguez zijn believers van de Q-Collar.
De minimalistische nekbrace, die 180 euro kost, is ontworpen door het Amerikaanse bedrijf Q30 Innovations. Zij noemen het product zelf een nooit geziene revolutie in de sportwereld.
Concreet oefent de halsband een lichte druk uit op de halsspieren aan de zijkanten van de nek, waardoor er extra bloed in de schedel blijft. Door die dikkere "airbag" is de impact van een klap minder groot.
De inspiratie haalde het bedrijf uit het lichaam van een specht, die extra dikke nekspieren heeft en zo beter schokken absorbeert wanneer hij de hele dag met zijn snavel in een boom hamert.
Voor veel sporters zal het als een godsgeschenk klinken.
De voorbije jaren toonden talrijke studies aan dat de herhaalde impact van botsingen of ballen ernstige gezondheidsrisico's met zich meebrengt.
In het American football houden bijna alle spelers de hersenziekte CTE over aan hun carrière, die leidt tot geheugenverlies, verwarring, agressie, depressie, angst en zelfmoordneigingen.
Ook voetballers hebben door het vele koppen een grotere kans op dementie of Parkinson. Twee jaar geleden voerde de Engelse voetbalbond zelfs een richtlijn in dat "spelers niet meer dan 10 keer mogen koppen per trainingsweek bij passes van meer dan 35 meter".
Vooral vrouwen zijn kwetsbaarder, omdat ze minder nekspieren hebben en ook een andere hormoonhuishouding hebben.
Averechts effect
Met het bovenstaande in gedachten hoeft het niet te verbazen dat de Q-Collar een hype met zich meebracht.
Voor dit WK kreeg het product ook al de nodige aandacht doordat meerdere NFL-spelers het droegen in de belangrijkste Americanfootbalcompetitie ter wereld.
Ook in vechtsporten, ijshockey en basketbal duikt de halsband steeds vaker op. "Niemand wil meer uitrusting dragen, maar dit beschermt het belangrijkste deel van jouw lichaam zonder extra last", klonk het fier bij de ontwikkelaars.
Zeker nadat de Amerikaanse consumentenwaakhond FDA in 2021 groen licht gegeven had om het product op de markt te brengen, boomde de aanwezigheid van de Q-Collar.
Sporters denken dat ze onkwetsbaar worden door de band te dragen.
Alleen stelden heel wat onderzoekers en professoren zich vragen bij de methodes en resultaten van de gedane onderzoeken, die ruim 30 miljoen euro aan research kostten.
Onder meer The New York Times liet veel kritische experten aan het woord in een artikel over de Q-Collar. Volgens sommigen zou er zelfs sprake zijn van een averechts effect, omdat dragers een vals gevoel van veiligheid hebben.
"Sporters denken dat ze onkwetsbaar worden door de band te dragen", aldus een gedragspsycholoog. "Ze gaan zich anders gedragen en worden aangezet tot onverantwoorde risico's. Zoals veel te snel hervatten na een hersenletsel."
Enkele medici claimen dan weer dat het niet voor iedereen aan te raden is om de halsaderen samen te drukken.
Zelfs de ontwikkelaars geven toe dat er "nog meer research nodig is", maar stellen nuchter dat sporters "niets te verliezen hebben, alleen maar te winnen".
