Wuyts: "Men vergeet dat Riis ook enorme capaciteiten had als ploegleider en manager"

Je hebt de renner Bjarne Riis gehad, waarvan bewezen is dat hij zijn behaalde niveau niet op grond van zijn basistalent kon halen, maar wel door een surplus aan epo. Hij heeft de boel belazerd en daar heeft hij een prijs voor betaald. Hij is zelf tot dat inzicht gekomen, heeft gezegd dat hij een valsspeler was en heeft zijn Tourzege van 1996 teruggegeven. 

In een tweede fase is er dan de ploegleider en ploegmanager geweest. Als men nu scherp oordeelt over Riis, dan vind ik dat men dat destijds al had moeten doen. En dat heb ik in die periode in grote mate gemist.

Riis is de man geweest achter de successen van Fabian Cancellara, de man die Nick Nuyens aan zijn Ronde van Vlaanderen heeft geholpen, de man die met Alberto Contador de Vuelta heeft gewonnen. Hij was een soort goeroe die met zijn psychologische impact erin geslaagd is om meer uit toppers te halen dan zij op dat moment voor mogelijk achtten.

Hij heeft ook een aantal renners in contact gebracht met dopingleveranciers zoals dokter Fuentes. Dat klopt, maar op een bepaald ogenblik heeft hij dat afgezworen. Is het geloofwaardig als iemand dat afzweert? Neen, niet meteen. Maar als hij zegt dat hij er op een bepaald moment genoeg van gehad heeft, dat hij er niet meer mee kan leven, dan zou dat wel eens waar kunnen zijn.

Ik verwijs naar zijn getuigenissen over zijn zware depressies die hij in De Kleedkamer gedaan heeft. Hij zei dat hij in een bubbel was gaan leven en dat hij tot inzicht gekomen was dat hij de wielerwereld belazerd had.

Dat moet ook niet evident zijn, beseffen dat je de Tour gewonnen hebt op een valse manier. Ga daar maar mee om. Maar het kan dus zijn dat hij later gezegd heeft: ik zweer het allemaal af. Dat is wat hij ook vertelt in De Kleedkamer.

Op Bjarne Riis is er altijd een geweldig groot zondebokgevoel gekleefd. Riis mag nog 36.000 bekentenissen doen, dat sfeertje rond hem zal nooit weggaan.

Maar het zou kunnen dat hij de waarheid vertelt over de laatste fase van zijn ploegleiderschap, dat hij een enorme impact had op zijn renners. Hij kon iemand overtuigen om voor de juiste weg te kiezen in de opbouw naar een doel.

Ik denk aan de coup van Alberto Contador op weg naar Fuente Dé in de Vuelta van 2012. Die putsch was uitgetekend door Riis. En Nick Nuyens was de man van de semiklassiekers, die in de winter van 2010 zei dat hij de Omloop weer wilde rijden en winnen. Riis deed daar meewarig over en bleef bezwerend praten, waarop Nuyens twijfelde en toch een darling zou killen.

Nuyens gaf tegenpruttelend toe en luisterde. Waarop Riis een stilte liet vallen, een gebaar naar het voorhoofd van Nuyens maakte, alsof hij een sleutel omdraaide. Dan zei hij erbij: voilà, dat is vastgeklikt en dit laten we niet meer los. En in 2011 won Nuyens de Ronde van Vlaanderen.

Riis was qua trainingsopbouw heel sterk, introduceerde de overlevingskampen en verplichtte zijn renners om ook op de tijdritfiets te trainen. Daar heeft een sfeertje van de terugkeer naar de smeerlapperij rond gehangen, maar het zou me verwonderen als Riis daar na al zijn psychische problemen nog mee bezig is.

Dat hij bij NTT terugkeert, is voor die ploeg vooral een economische kwestie. Ik ben er wel van overtuigd dat iemand als Victor Campenaerts bij de voorbereiding op doelen en tijdritten meer kan leren van Riis dan van Kevin De Weert bij Lotto-Soudal.

Het gaat over een pak meer ervaring met de beste tijdrijders. Dan is dat voor Campenaerts een opportuniteit. Hij ziet de kansen, niet de zwarte dagen die Riis aan de wielersport heeft bezorgd.

Men ziet een groot stuk van de carrière van Riis over het hoofd. Ik vind het ook een beetje absurd om over een derde kans te praten. Men vergeet een periode van zo'n 10 jaar waarin toch de overtuiging is gegroeid dat Riis enorme capaciteiten had als manager en als ploegleider.

Het moet wat teweegbrengen als je uit eigen beweging zegt: ik ben fout geweest, ik geef mijn gele trui terug en ik kan er niet mee leven. Veel straffer kun je eigenlijk niet doen aan boetedoening.

Maar zelfs dat zal niet wegnemen dat bij de meeste mensen die Riis destijds gevolgd hebben, nu de neus nog zal worden opgetrokken. Maar wellicht doe je hem dan te veel oneer aan.

Ik heb in de Tour ook met veel Denen gewerkt, vooral in de periode van Michael Rasmussen. Het viel me op dat ze in elk zinnetje de naam van Riis lieten vallen.

Waarom ze daar dan zo hoog mee oplopen? Hij behoort tot de top 5 van populairste Denen. De kijkcijfers vervijfvoudigen als hij in Denemarken in een programma zit. Dat is moeilijk aanvaardbaar voor zuiderlingen, want Riis oogt stug en praat geheimzinnig. Je ziet zelden een lach op zijn gelaat.

"Dat interpreteren jullie fout", zeggen de Denen dan. Zijn persoonlijkheid gaat er in Denemarken geweldig in. Wat hij vertelt, is doorspekt met Britse humor en wordt als de 10 geboden beschouwd. Dat hij de wereld bedrogen heeft, heeft aan zijn populariteit in Denemarken niets afgedaan. Integendeel. Dat is toch wel een apart gegeven.