Van de hemel razendsnel de afgrond in: John-Lee Augustyn, voor eeuwig verbonden met de Col de la Bonette

Wat moet het ontmoedigend zijn als de renners straks na bijna 65 kilometer het bordje "sommet à 22,9 km" zien blinken.

Vanuit Jausiers, 1.232 meter boven zeeniveau, krijg je nekpijn als je zelfs nog maar een poging waagt om te turen naar de reus die naar je glimlacht.

22,9 kilometer later ronden de renners de top van de Col de la Bonette, zowat de hoogste bergpas in Europa op 2.802 meter. 

Voor het eerst sinds 2008 ligt de kanjer nog eens in het parcours van de Tour de France, wat meteen ook betekent dat John-Lee Augustyn eindelijk een opvolger krijgt. 

John-Lee Augustyn, de naam doet bij wielerdieren zeker en vast nog een belletje rinkelen, al moeten we dus 16 jaar terug in de tijd voor zijn moment de gloire.

De intussen 37-jarige Zuid-Afrikaan zag in augustus 1986 het levenslicht en een carrière als profrenner stond niet meteen in de sterren geschreven.

Wielrennen stond niet bovenaan de Zuid-Afrikaanse sportpiramide en als tenger baasje had Augustyn ook zijn lichaamsbouw niet mee.

"Ik moest het dan ook meer hebben van mijn techniek dan van mijn kracht", zou Augustyn later over zijn sportieve jeugd vertellen. Spoiler alert: die techniek zou hem af en toe ook in de steek laten.

Surfen, kamperen, mountainbiken en uiteraard de Cape Epic: Augustyn ontdekte mondjesmaat de fiets en stond als koorknaap zijn mannetje in de Zuid-Afrikaanse bergen. 

Als tiener, een jaar of 17 moet Augustyn geweest zijn, inviteerde zijn coach hem voor een trip naar België, de bakermat van de koers. Augustyn raapte zijn spaarcenten bij elkaar en zette voet op Belgische bodem. 

"Ik verbleef er drie weken, als was het een vakantie. Mijn eerste koers was Luik-Bastenaken-Luik bij de junioren en ik werd 3e."

Augustyn versierde prompt een contract, maar kon niet aarden in ons land. "Andere cultuur, andere taal, ver van mijn familie: ik zou niet zeggen dat België mijn favoriete land is om in te leven. Het is er biljartvlak en de stijl van koersen lag me niet."

Augustyn beet door en na zijn zege in de Ronde van Japan in 2006 (op Mount Fuji na een rit van 11,4 kilometer) versierde hij een contract bij Barloworld. 

Barloworld was een van origine Britse ploeg met ook wel een stevige Italiaanse injectie.

Augustyn settelde zich uiteindelijk in Italië en dankt zijn buur nog altijd voor de uitnodiging die hij destijds ontving voor een lokaal festivalletje. De Zuid-Afrikaan leerde er zijn echtgenote kennen. 

In 2007 had Barloworld voor het eerst een wildcard gekregen voor de Tour de France en het team ontgoochelde geenszins.

Integendeel: met de niet te stuiten aanvalsdrift charmeerde Barloworld het wielerpubliek en Mauricio Soler won zelfs een etappe én de bolletjestrui. 

Het jaar daarop mocht Augustyn zijn debuut vieren in de Tour. Hij werd er omringd door anciens als Soler, Felix Cardenas, Baden Cooke en Robert Hunter. En een prille twintiger: Chris Froome. 

Die Froome zou later net als ploegmakker Geraint Thomas nog de gele spotlights op zich krijgen, maar in de Tour van 2008 stal Augustyn zelf de show. Al verliep die Tour niet van een leien dakje. 

"We waren nog met z'n vieren in koers en onze ploegleider zei dat we publiciteit nodig hadden. We moesten de tv-uitzending halen", herinnert Augustyn zich nog over de bewuste 16e etappe daags na de laatste rustdag.

"Ik probeerde voortdurend mee te glippen in de vlucht, maar toen die eindelijk was geboren, zat ik achteraan en dacht ik alleen aan tijdig de finish halen."

Dat was buiten Robbie Hunter gerekend. "Hij lanceerde me en toen ik omkeek, zat ik in mijn eentje. Ik geraakte tot bij de kopgroep, dacht aan eten en drinken en op de Col de la Bonette vond ik mijn beste benen."

Augustyn valt aan op 2 kilometer van de top en schrijft prompt geschiedenis. Als eerste Zuid-Afrikaan plant hij zijn vlag op een col van buiten categorie. Straffe kost, maar niet veel later zou Augustyn pas echt in de kijker lopen. 

In de afzink wordt Augustyn snel bijgebeend door compagnons als Sandy Casar, Jaroslav Popovitsj en Cyril Dessel. De Zuid-Afrikaan gaat veel te snel, verliest de controle over zijn bolide en tuimelt het ravijn in.

Commentatoren en tv-kijkers houden hun hart vast: met een buikschuiver en met een snelheid van ruwweg 80 kilometer per uur glijdt Augustyn het grind in. 

Een opvolger van Wim van Est en zijn Pontiac, als het ware.

Enkele verdwaalde toeschouwers ondersteunen de Zuid-Afrikaanse pechvogel bij zijn nieuwe beklimming, geen evidentie op koersschoenen in het steile grind.

Augustyn kruipt naar boven, maar zit zonder fiets. Zijn jour de gloire is dan al verdampt.

In Jausiers eindigt hij als 33e op 5'27" van ritwinnaar Dessel. Zijn shortcut naar de finish is een misslag geweest.

Augustyn ontsnapt aan zware blessures en prijst zichzelf gelukkig. "Het is een klein wonder dat ik niet zwaargewond ben geraakt. Het is jammer dat ik niet heb gewonnen, maar ik ben blij dat ik nog leef", vertelt hij aan de finish.

"De mensen zullen me herinneren als primus op de top, maar ze zullen me nog meer linken met die val in de afdaling", beseft hij dan al.

Met zijn carrière gaat het even snel bergaf. Barloworld verdwijnt eind 2009, met Sky ziet in 2010 een nieuwe Britse ploeg het levenslicht.

Augustyn maakt de overstap, maar veelvuldig blessureleed fnuikt zijn carrière. Hij maakt niet dezelfde kwantumsprong als Froome en Thomas.

Hij maakt na een sabbatjaar in 2014 nog wel een comeback bij MTN-Qhubeka, maar dat verhaal wordt na enkele maanden al beëindigd. 

"Ik voelde me eerst gelukkig met mijn beslissing om te stoppen, maar daarna verzandde ik in een depressie. Ik wist geen raad met mezelf."

"Ik liep enkele jaren verloren, maar met de steun van mijn vrouw en mijn familie heb ik me bij elkaar geraapt."

Augustyn zal zich na zijn dip herontdekken als coach, geeft zijn passie door als gids tijdens fietstochten en wordt ook eigenaar van een Italiaans fietsenmerk.

Maar de Col de la Bonette, die laat hem nooit los. Augustyn drukt zijn liefde voor de kolos uit met de kledinglijn La Bonette. 

Het zijn kruitdampen van die monumentale 22e juli in 2008, de dag waarop Augustyn van de wielerhemel pijlsnel in de hel belandde. Voor heel even toch.