Vanavond om 21 uur vindt in Parijs de finale plaats van het WK rugby tussen Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Het wordt een titanenstrijd tussen deze twee grootmachten in de sport. Wij zetten de belangrijkste regels van het spel nog even op een rij zodat u de match kan volgen als een pro.
Er zijn verschillende soorten rugby, het WK wordt gespeeld volgens de regels van het Rugby Union.
Rugby in een notendop
De basisregel in het rugby is simpel: het aanvallende team probeert de bal over de achterlijn van het verdedigende team te krijgen en het verdedigende team mag hen dat op een potige, doch sterk gereglementeerde, wijze proberen te verhinderen.
Het aanvallende team mag met bal in de hand vooruit lopen, maar als de bal naar een medespeler gegooid wordt mag dat enkel achteruit of zijwaarts gebeuren. Met de voet mag je de bal wel vooruit spelen.
Rugby wordt gespeeld met twee teams van 15 spelers, op een veld dat dezelfde afmetingen heeft van een voetbalveld, met langs elke kant doelpalen die lijken op een letter H met korte benen.
Een wedstrijd duurt 2x40 minuten met 10 minuten rust. Als de wedstrijd eindigt op een gelijkspel, dan komen er verlengingen (10 min). Daarna indien nodig een verlenging (10 min) met "sudden death" (wie scoort, wint) en als er dan nog geen winnaar is volgt een wedstrijdje trappen tussen de palen.
Hoe scoor je punten?
In het rugby zijn er verschillende manieren om punten te scoren.
Wanneer een speler met de bal in de hand over de achterlijn van de tegenstander geraakt en de bal op de grond kan drukken dan noemt men dit een TRY. Dat levert 5 punten op.
Na een try volgt automatisch nog de CONVERSIE, waarbij de bal vanaf 22 m en in het verlengde van de plaats waar de try werd gescoord mag getrapt worden tussen de doelpalen voor 2 extra punten.
Een andere manier van scoren is de DROP-KICK. Een speler probeert dan tijdens het spel en van om het even waar op het veld de bal tussen en over de palen te trappen "in drop" waarbij de bal uit de hand getrapt wordt nadat hij één keer gestuit heeft. Dat levert 3 punten op.
Tot slot worden er na ernstige overtredingen ook PENALTY'S toegekend waarna er vanaf de plaats van de fout mag geprobeerd worden om de bal, vanaf de grond, tussen en over de palen te trappen. Ook dat levert 3 punten op.
Fases en termen die je vaak ziet en hoort in het rugby
TACKLE
Enkel de drager van de bal mag tijdens het spel aangeraakt worden door de tegenstander. Een tackle is geldig wanneer de baldrager tegen de grond gewerkt wordt met beide armen zonder hoofd of nek te raken. De baldrager heeft dan nog 1 beweging alvorens de bal af te geven aan een ploegmaat.
RUCK
Na een tackle begint vaak een ruck. Er mag niet op de getackelde speler gedoken worden en daarom ontstaat er spontaan een bos spelers (minimaal 3) rond die speler die duwen om de bal te beschermen of aan te vallen.
Met z'n ene overgebleven beweging brengt de speler op de grond de bal achteruit naar z'n medespelers om zo het spel verder te zetten.
Opvallend: IN de ruck mag de bal niet met de handen geraakt worden. Pas als de bal wordt vrijgemaakt met de voet mag een losse speler (niet in de ruck) de bal oprapen en het spel hervatten. Daarom zie je spelverdelers vaak even wachten als de bal vrij is
MAUL
Wanneer een speler na een tackle niet tegen de grond wordt gewerkt, maar z'n ploegmaats kunnen hem staand verder duwen dan wordt dat een maul genoemd. Zolang de maul standhoudt kan er terreinwinst geboekt worden
Ook hier probeert de aanvallende ploeg de bal langs de achterkant vrij te maken om zo het spel te hervatten. Dicht bij de achterlijn kan er op die manier ook een try gescoord worden.
SCRUM
Na kleine overtredingen wordt het spel hervat met een scrum. Je kan het vergelijken met een ruck waarbij geduwd wordt om balbezit, maar dan niet spontaan maar geordend in een vast patroon.
De aanvallende ploeg moet de bal dan loodrecht onder de scrum gooien. Aanvallers en verdedigers proberen dan al duwend de bal met de voet achteruit te brengen om zo het spel verder te zetten.
LINE-OUT
Als de bal aan de zijlijn buiten gaat, volgt een line-out, een gecoördineerde inworp. Beide ploegen vormen dan een rij waartussen de bal wordt ingegooid volgens een bepaalde tactiek. Spelers worden in de lucht gehesen om de bal te vangen.
Meestal verovert de ploeg die de bal mag ingooien dan de bal en wordt het spel meteen verder gezet.
OFF-SIDE
Wanneer er een ruck of maul begint, ontstaan er rond de getackelde speler buitenspellijnen die zowel verdedigende als aanvallende teams niet mogen overschrijden als ze niet fysiek in de ruck of maul betrokken zijn.
Daarom zie je voor en achter de speler op de grond meteen spelers op een rij staan om de volgende spelfase af te wachten.