Hoe moet de wielersport veiliger worden? "Mentaliteitswijziging nodig, de UCI schiet tekort"

Een val in de razend snelle afdaling van de Albulapas werd Gino Mäder vrijdag fataal. Na de tragische dood van de Zwitserse renner wordt de veiligheid van de wielersport in het peloton opnieuw aan de kaak gesteld. Was de gevaarlijke slotfase van rit vijf in Zwitserland wel verantwoord?

Ex-renner Jan Bakelants kent de bewuste afdaling goed, maar ziet er niet meteen graten in. "De laatste keer dat ik de Ronde van Zwitserland reed, deden we dezelfde finale, bovendien in de regen. Ik denk niet dat die afdaling te gevaarlijk is."

"Wielrennen is een heel gevaarlijke sport, er schuilt onheil in heel kleine dingen. Eigenlijk zien we heel weinig ongelukken, gezien alle obstakels op en langs de weg. Bij toegenomen snelheden worden de risico's alleen maar groter."

"Er is nu eenmaal een heel grote need for speed in het peloton", vult Serge Pauwels aan. "En zo'n aankomst na een afdaling aan hoge snelheden doet er geen goed aan."

(lees verder onder de link)

Een aankomst na een snelle afdaling, het lijkt vragen om problemen. Dat vindt ook Pauwels. "Ook aankomsten vlak na een bocht zien we nog te vaak, deze week nog in de Ronde van Slovenië. Waarom moet dat?"

"Daar valt veel tegenin te brengen", luidt het dan weer bij Bakelants. "Want wat moeten we dan gaan doen met bijvoorbeeld Milaan-San Remo (waar de aankomst na de afdaling van Poggio ligt, red.)?"

"Deze vraag kan je stellen als de koers onderweg niet lastig genoeg is geweest, maar nu lag de afdaling na een loodzware rit, waarbij het peloton helemaal uit elkaar was gereden en renners een voor een binnendruppelden. Je kan de organisatie geen nalatigheid aanwrijven."

Toch moeten parcoursen meer onder de loep genomen worden, vindt Pauwels. "Je kan niet elk putje op elk parcours gaan nakijken, maar er moeten wel duidelijke grenzen gesteld worden. En dat gebeurt te weinig."

"Als renners moeten we meer nadenken over het risico tijdens een afdaling", schreef Remco Evenepoel gisteren op Instagram. De wereldkampioen lijkt aan te geven dat renners soms onverantwoorde risico's nemen.

"Dat is des mensen. Bovendien worden renners betaald om risico's te nemen. Dat is inherent aan de sport", vertelt Bakelants. Toch ziet hij ook een mentaliteitsprobleem in de wielersport.

"Minder ernstige letsels als een sleutelbeenbreuk worden te vaak nog weggezet met het idee: "Ach, na een operatie is de renner binnen zes weken weer fit." Terwijl men veel meer moet nadenken over preventie."

"Het debat rond veiligheid in het wielrennen stopt veel te vaak bij de boutade dat "men er toch weinig aan kan doen". Het weinige dat men kan doen, moet men doen."

Ook Pauwels luidt dezelfde bel. "Een mentaliteitsverandering is nodig, maar ook moeilijk. Tegenwoordig doen de renners alles om ook maar één watt te winnen."

Renners zullen altijd de randjes opzoeken, stelt Pauwels vast. "Kijk maar naar het voorbeeld van de schijfremmen. Die geven meer remcontrole en zijn in principe dus veiliger, maar daardoor beginnen renners er ook later mee te remmen, wat dan weer meer risico inhoudt."

(lees verder onder de link)

Voor Bakelants en Pauwels is er sprake van een structureel gebrek aan veiligheidsinvesteringen in het wielrennen. "De wielrennerij had al in een veel eerder stadium actie moeten ondernemen", zegt Bakelants.

"Breng de stakeholders bij mekaar en bekijk hoe je de wielersport maximaal kan gaan beveiligen. Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid van de federaties, de organisaties en de teams."

"Misschien moet de wielersport een voorbeeld nemen aan de Formule 1. Toen enkele jaren geleden de bolide van Romain Grosjean uitbrandde nadat zijn brandstoftank was gescheurd, ondernam de FIA meteen actie door een commissie op te richten ter preventie van zulke accidenten."

"Met een sterke wielerfederatie had men al veel eerder de dingen in een goede richting kunnen duwen, maar ik stel samen met vele anderen vast dat die sterke federatie er niet is, en nooit is geweest", is Bakelants scherp.

"Er moet altijd eerst iets gebeuren, vooraleer er maatregelen genomen worden", is ook Pauwels kritisch voor de internationale wielerunie UCI.

"Het jaar dat Bjorg Lambrecht overleed in de Ronde van Polen sprak ik met collega-renner Simon Geschke over een te gevaarlijke aankomst in Katowice. Een jaar later maakte Fabio Jakobsen er een doodsmak. Pas daarna is die aankomst geschrapt."

Ten slotte is er ook op het gebied van materiaal nog progressiemarge richting een veiligere wielersport. "Bijvoorbeeld door het gebruik van meer beschermende kledij", oppert Bakelants.

"Dat zou leiden tot een competitief nadeel, door het toegenomen gewicht, maar het zou wel de veiligheid ten goede komen. Samen met de UCI moet er een kader voor geschapen worden."

"Het skiën is daarin een treffend voorbeeld. Sinds men daar in de skipakken een soort airbagsysteem heeft toegevoegd, zijn de rugletsels er quasi herleid tot nul. Het wielrennen moet leentjebuur gaan spelen bij zulke sporten en op zoek gaan naar de gulden middenweg."

"Zo'n outfit zal dan misschien iets minder comfortabel zitten dan de wielershirts van vandaag, maar het is een uitdaging voor deze sport die om de zoveel jaren een zware prijs betaalt."

"Zo kan je ten slotte ook niet populair worden bij multinationals, die dit soort negatief nieuws absoluut willen vermijden. Een veiligere sport is een cruciale stap om aan te kunnen slaan bij grotere sponsoren."