Hij is nog net niet gebombardeerd tot staatsvijand nummer één, maar zondag lijkt de Ronde van Vlaanderen uit te draaien op allen tegen één. Superfavoriet Mathieu van der Poel leek vrijdag in de E3 Harelbeke onverslaanbaar, maar na Gent-Wevelgem zal er toch optimisme zijn bij de concurrentie. Is Van der Poel in zijn speeltuin te kloppen en hoe? Een tactische analyse.
"Als je ziet welke aanval Mathieu op zijn beste dagen in huis heeft, lijkt het voor niemand een goeie tactiek om met hem mee rond te draaien want op een bepaald moment word je toch achtergelaten."
"Niet alleen ik, maar ook andere kopmannen zullen voortaan de kat uit de boom kijken en hem laten doen. Ik heb al vaak gehad dat mijn enthousiasme wordt afgestraft door Mathieu."
De analyse van Wout van Aert tijdens de uitlopers van het wielerjaar 2023 kon niet genegeerd worden. Zelf nuanceerde hij achteraf zijn uitspraken in Het Laatste Nieuws, maar het zaadje was wel geplant.
Adrie van der Poel, in zekere zin betrokken partij, counterde begin november al in Het Nieuwsblad. "Ik heb gelezen dat Wout zijn koersgedrag wil aanpassen. Dat is de grootste fout die hij kan maken. Dan gaat hij tegen zijn natuur in koersen."
We wisten dat Mathieu bergop al supersterk zou zijn, dus was het voor Wout vooral een kwestie van hem te volgen. Overnemen was niet het plan.
Of de repliek van pa Van der Poel nu een profetisch karakter had of niet, in het eerste onderonsje van 2024 waren de wortels van dat najaarsvoornemen duidelijk zichtbaar. Van Aert koerste in de 200 kilometer van en naar Harelbeke opvallend defensief.
Je zou kunnen suggereren dat de behouden aanpak was ingegeven door de machtsontplooiing van Van der Poel op de Taaienberg, maar ploegleider Arthur van Dongen wond er aan de finish geen doekjes om.
"We wisten dat Mathieu bergop al supersterk zou zijn, dus was het voor Wout vooral een kwestie van hem te volgen. Overnemen was niet het plan."
Man tegen man
Dat zag je ook ostentatief op de slinger in de Vlaamse Ardennen. Van Aert schaduwde Mathieu van der Poel en week als hondstrouwe bodyguard geen seconde van zijn zijde. Catenaccio op 2 wielen.
Met die instelling probeerde Visma-Lease a Bike zijn sterkte in de breedte te laten renderen. Vrijdag werd het evenwel niet geholpen door de afwezigheid van Christophe Laporte, de pech van Dylan van Baarle en de val van Tiesj Benoot.
Door al die slachtoffers konden de wespen Van der Poel nooit isoleren, temeer omdat Van der Poel himself altijd de regie in handen had. Hij was de enige die orde in de chaos kon scheppen. Een mix van klasse, koersverstand en ervaring. Hoogmoed? Geen sprake van.
Hij en alleen hij nam het initiatief in de Vlaamse Ardennen, of toch op de cruciale momenten. Op het startpodium focuste iedereen op de Taaienberg als eerste finish en door dat scharnierpunt zo open en bloot aan te stippen, liep de concurrentie blind in de val die Van der Poel had uitgezet zonder dat hij daar zelf moeite had voor hoeven te doen.
Met één snedige explosie elimineerde hij ginds een vloot knechten en gaf hij de rest een koekje van eigen deeg. Met duidelijke zelfkennis in het achterhoofd: in een man-tegen-mangevecht is deze Van der Poel nagenoeg ongenaakbaar. Zeker na een harde koers. Dat beseft hij als geen ander.
Geen Tour de France
"Ik maak eigenlijk nooit een plan voor de koers", haalde Van der Poel vrijdagavond zijn schouders op. "Ik probeer gewoon te kijken wat er gebeurt en daar probeer ik op in te spelen. Je kunt 100 plannen maken, maar als je niet in de positie zit, dan kun je niet aanvallen."
Van der Poel had die woorden enkele uren eerder geïllustreerd op de Paterberg. Iedereen wist dat ook daar de lamp zou branden, maar alleen wie overschot heeft, kan die cruciale voet in poleposition aansnijden. Van der Poel viel de laatste bocht als het ware aan.
Uiteraard had ook Van Aert zijn huiswerk gemaakt, maar na één minder lucide momentje was hij het geviseerde achterwiel kwijt en ontstond er paniek. Het vervolg van de koers hoeft geen extra uitleg.
Ik maak eigenlijk nooit een plan voor de koers. Ik probeer gewoon te kijken wat er gebeurt en daar probeer ik op in te spelen.
In het Nederlandse kamp moesten ze hun wonden likken, letterlijk en figuurlijk. Naast fysiek oplapwerk moet ook de tactische puzzel opnieuw gelegd worden.
Het plan - Van der Poel slopen met een gele overmacht - kwam helemaal niet tot uiting. Het voorjaarswerk is wat dat betreft de Tour niet. Ctrl c + ctrl v met Pogacar en Van der Poel functioneert niet automatisch.
Pech is een geldig excuus, ook al heeft Visma-Lease a Bike een eigenzinnige definitie van dat begrip.
Maar het begint bij de instelling. Een agressieve Van der Poel ageerde, een passieve Van Aert was de man die zich hoofdzakelijk beperkte tot reageren.
Geen Pogacar als bondgenoot
Maar kijk: zondagavond was er plots (een sprankeltje) hoop. Met dank aan een harmonieus Lidl-Trek waar de cohesie optimaal was.
Een gulle Van der Poel werd uit zijn tent gelokt toen Jonathan Milan als een wortel voor zijn neus bengelde op de Plugstreets.
Hij beschouwde het naar eigen zeggen als zijn plicht om in zijn witte trui te blijven jagen, maar kreeg uiteindelijk de rekening gepresenteerd.
Was hij dan toch overmoedig geweest? Is het een wake-upcall? De afmattingsprocedure van de concurrentie had deze keer wel gerendeerd. Was de E3 een intervalkoers, dan was Wevelgem een uithoudingsrace.
Gerelateerd:
Alle partijen zullen hun eigen interpretatie geven en de waarheid naar hun hand zetten. Eén gemene deler is er wel: de E3 Saxo Classic is de Ronde van Vlaanderen niet, Gent-Wevelgem evenmin. En zeker de finale ziet er aan het einde van deze week anders uit.
Van der Poel moest vrijdag wel van ver genoeg beginnen aan zijn bokskamp aangezien er geen Oude Kwaremont of Paterberg meer in het slot wachtte. De hellingen tussen Ieper en Wevelgem zijn ook van een ander kaliber.
Zondag kan de wereldkampioen iets langer pokeren, maar de Nederlander zal een sterk ensemble rond zich nodig hebben om met Alpecin-Deceuninck de aanvallen - ja, toch? - te neutraliseren. Mocht er dan toch een vorm van kwetsbaarheid zijn, dan ligt daar zijn weak spot.
De concurrentie heeft maar één opdracht: anticiperen. En nog geen klein beetje. Van nóg verder. Mét sterke pionnen. Zodat de blauwe ploegmaats vroeg genoeg opgerookt zijn. Anticiperen, isoleren en misschien zelfs innoveren. Nog voor Van der Poel zelf met die gedachte begint te spelen.
In dat scenario is de afwezigheid van Tadej Pogacar een nadeel voor Van der Poel. Akkoord, de Sloveen was vorig jaar zijn meester, maar als ongeduldige aanvaller was hij een natuurlijke bondgenoot van Van der Poel.
Ook Pogacar schrijft zijn eigen wielerwetten en valt aan wanneer hij het moment daartoe rijp acht.
Vergeet niet: ook vorig jaar zat de G3 in de Ronde in de verdrukking door een sterke groep die de vlucht vooruit had genomen. Een dubbeltje op zijn kant, tot Pogacar zijn mouwen opstroopte. Dat handvat is Van der Poel dus kwijt.
Half mens, half brommer
Jasper Stuyven formuleerde na zijn zege in Milaan-Sanremo enkele jaren geleden het ideale recept. "Soms moet je durven te verliezen om te kunnen winnen", zei hij op de Via Roma.
Al had diezelfde Stuyven vrijdag anderzijds wellicht de meest realistische boodschap voor iedereen op de tweede rij.
"Aan deze Mathieu valt niets te doen. Man tegen man is hij niet te kloppen. Je kan er als ploeg wel voor zorgen dat je een overtal creëert, maar Mathieu zorgt er dan wel voor dat hij zichzelf isoleert, in de positieve zin van het woord. Hij rijdt gewoon weg van ons."
Rest dan nog slechts één vraagstuk? Waar en wanneer begint hij aan zijn raid richting een derde zege in Oudenaarde? Je zou er bijna moedeloos van worden en het moment vrezen waarop Van der Poel zijn brommer aanslingert.
Voor Van Aert kan het geen kwaad om zich de woorden van Primoz Roglic nog eens flink in te prenten voor wanneer dat moment aanbreekt. Zeker nu Van der Poel dan toch een menselijk kantje heeft laten zien.
"Wout is half mens, half brommer. Hij kan alles", zei hij over zijn sherpa in Parijs-Nice 2022. Zeg dat Roglic het gezegd heeft.
