Vrijdag was de laatste dag dat geïnteresseerde kopers een bod konden indienen voor Chelsea FC, de winnaar van de Champions League. Noodgedwongen verkoopt Roman Abramovitsj zijn voetbalspeeltje. Vraagprijs 3,5 miljard euro. Een koopje of een risico-investering? Waar bied je op als je geïnteresseerd bent in Chelsea?
Na 19 jaar verkoopt Roman Abramovitsj noodgedwongen Chelsea, de club die hij in juni 2003 kocht van Ken Bates voor 165 miljoen euro.
De vraagprijs van de Russische oligarch is 3,5 miljard euro, meer dan 21 keer meer dan waarvoor hij de club kocht in 2003. Het is lang niet zeker dat hij zoveel geld zal krijgen voor de club, maar zelfs als het bedrag in de buurt komt, is het niet zo dat Abramovitsj een gouden zaak deed met zijn investering.
Wie Chelsea koopt, moet namelijk goed weten wat hij of zij precies koopt.
Trofeeën? Mogelijk, als je tenminste veel geld in de ploeg pompt
Voor de komst van Roman Abramovitsj was Chelsea een club die langzaam afgleed in het Engelse en Europese voetbal. De club kampte met groeiende financiële zorgen.
Daar bracht Abramovitsj verandering in.
Dankzij de investeringen van zijn steenrijke Russische eigenaar won Chelsea 2 keer de Champions League, 5 keer de Premier League, 5 keer de FA Cup, 3 keer de League Cup, 2 keer de Europa League, de Europese Supercup en het WK voor clubs. Een ronduit indrukwekkende lijst.
Om prijzen te winnen waren topspelers nodig en daar betaalde de Rus graag voor. In totaal spendeerde hij 2,6 miljard euro aan transfers. Het begon in zijn eerste seizoen met grote namen als Hernan Crespo, Juan Sebastian Veron en Claude Makélélé.
Dat ging zo enkele jaren door: Drogba, Robben, Cech, Ballack, Sjevtsjenko, Anelka, Deco, Essien, Cole, Kalou, the sky was the limit.
Dé topjaren waren 2018, 2019 en 2021 toen respectievelijk 290, 281 en 221 miljoen werd uitgegeven aan onder meer Kepa, Pulisic, Jorginho, Kovacic, Morata, Bakayoko, Rudiger, Drinkwater, Havertz, Werner, Ziyech en Chilwell.
De laatste tien jaar spendeerde Chelsea (nipt) meer dan City en United aan transfers. Bij City en PSG weten ze dat veel geld investeren in spelers geen garantie is op het winnen van de Champions League, maar bij Chelsea lukte dat wel.
Dat Chelsea vorig jaar de Champions League voor de neus van City wegkaapte, zorgde voor euforie onder de fans. Tegelijk beseffen die momenteel dat het zonder de investeringen van Abramovitsj zeker nooit gelukt was.
Dat zorgt voor angst over de toekomst en die is terecht, want eigenlijk scheurde de Rus zwaar zijn broek aan Chelsea FC.
Koop je een winstgevendste organisatie? Neen
Sinds Roman Abramovitsj de lijnen uitzet bij Chelsea werd er ongeveer een miljard euro verlies gemaakt. Dat leek Abramovtisj niet uit te maken.
In totaal pompte hij 1,8 miljard euro uit eigen zak in Chelsea. Vooral in de beginperiode waren dat grote bedragen. Abramovitsj wou de dominantie van United en Arsenal in de Premier League breken.
Geleidelijk aan namen de sommen af, maar ook de laatste tien jaar was er geen enkele Engelse club waar de eigenaar meer eigen geld in heeft gepompt dan Chelsea. Zelfs sjeik Mansour niet bij City.
Potentiële kopers die geld willen verdienen aan Chelsea denken dus maar beter twee keer na. De belangrijkste inkomstenbron van Chelsea was de afgelopen jaren de verkoop van spelers.
Er was geen groter handelshuis in Engeland dan Stamford Bridge. Denk onder meer aan Eden Hazard, Thibaut Courtois, Oscar of Diego Costa. Chelsea staat ook bekend voor het aantrekken van piepjonge talenten uit de hele wereld. Ook dat model werkte, want met de verkoop van talent uit de eigen jeugd werd goed geld verdiend.
Anderzijds is het een riskant businessmodel. Dat weet elke Belgische club. Behalve als je een rijke oligarch bent natuurlijk.
Koop je een stadion? Neen
Een belangrijke reden waarom Chelsea het moeilijk heeft meer inkomsten te genereren is zijn stadiondossier. In Londen bouwden Arsenal en Tottenham nieuwe tempels om te kunnen groeien, maar voor Chelsea is dat bijzonder moeilijk.
Roman Abramovitsj is geen eigenaar van Stamford Bridge. Stamford Bridge en de grond waar het op staat is eigendom van Chelsea Pitch Owners en een non-profit organisatie waar fans en ex-spelers als John Terry en Jimmy Floyd Hasselbaink lid van zijn.
Met een capaciteit van 41.837 plaatsen is Stamford Bridge naar Engelse normen klein. Te klein om veel geld te verdienen. Dus had Abramovitsj aanvankelijk het plan om te verhuizen. Alleen botste hij daarbij op het door fans geleide Chelsea Pitch Owners, dat niet wil verhuizen.
De organisatie bezit het stadion en de naam Chelsea. Zonder zijn toestemming kon de club alleen verhuizen als het van naam veranderde. Een andere optie is Stamford Bridge verbouwen. Daar wordt ook al jaren over nagedacht, maar zou heel duur zijn. Bij een laatste schatting was sprake van twee miljard euro.
Voor Chelsea-fans wordt de keuze voor een nieuwe eigenaar om verschillende redenen dus heel belangrijk.
Vinden ze een nieuwe sugar daddy dan kunnen ze doorsurfen op hun huidige succes. Is de nieuwe eigenaar meer van het realistische type, dan zullen de ambities serieus teruggeschroefd moeten worden.