De lichten zijn nog altijd niet op groen gesprongen voor een nieuwe wielerkalender, al kan organisator ASO wél al plannen. De Ronde van Frankrijk bemachtigde als eerste een plekje op de kalender. In een dossier over de economische toestand van de wielersport belichten we vandaag in het eerste deel de machtspositie van de Franse koersorganisator.
Ook gisteren bleven de verschillende actoren in de wielersport op hun honger zitten. De vorming van een nieuwe wielerkalender wordt steeds concreter, maar de trein wacht nog altijd op het sein om te vertrekken.
Bij ASO weten ze wel al stilaan hoe laat het is. Na veel vijven en zessen kreeg de Tour de France enkele weken geleden het tijdslot 29 augustus-20 september toegewezen. Het eerste puzzelstuk was daarmee gelegd, de rest moet nu volgen en wachten.
Maar waarom is de Tour zo belangrijk? En waarom oogt organisator ASO (Amaury Sport Organisation) zo almachtig?
Onze redactie legde zijn oor te luister bij enkele stemmen uit het peloton over de Franse heersers, organisator van ook nog onder meer Parijs-Roubaix, de Waalse Pijl, Luik-Bastenaken-Luik en de Ronde van Spanje.
"Niet naar de Tour mogen is het nekschot voor een ploeg"
ASO is het grote machtsblok, de Tour is de melkkoe en bijna niemand durft tegen de Franse schenen te stampen. Correct, of is dat een vertekend beeld?
"De teams vormen geen blok uit vrees om niet meer naar de Tour te mogen komen", legt Marko Heijl van Soudal uit. Het bouwbedrijf is al jaren sponsor van de Lotto-ploeg.
"Tijdens het seizoen is de Tour twee derden van onze return in exposure. Stel je voor dat je ruzie maakt en dat je niet mag komen."
"Meer dan 10 jaar geleden had je de beloftevolle Unibet-ploeg met Frank Vandenbroucke. Die ploeg is eigenlijk enkel en alleen gestopt omdat ze niet naar de Tour mochten."
"Niet naar de Tour mogen is het nekschot voor een ploeg. Dan hou je je dus maar koest. Noem het chantage."
"Vergis je ook niet: ASO is heel sterk. De wielersport is niet zo groot, maar de Tour is voor velen het grootste sportevenement ter wereld dat jaarlijks terugkeert."
"Een EK of WK voetbal werkt met een cyclus. De Tour is een jaarlijks terugkerend fenomeen dat gigantisch sterk staat. ASO weet dat en gebruikt het."
Flanders Classics: "De Tour is nog altijd de Tour"
Door zijn machtspositie en door de Tour de France weegt ASO fors op de besluitvorming, erkent ook Tomas Van Den Spiegel, die voor Flanders Classics mee debatteert over de nieuwe wielerkalender.
"Heel veel sponsors willen in de monumenten en in de Tour gezien worden", legt Van den Spiegel uit. "Het is een vicieuze cirkel. Het is de kip of het ei."
"Bij Flanders Classics is het altijd onze houding geweest om naar het volledige model te kijken, om een structurele oplossing te krijgen waar iedereen beter van wordt. Je moet de huidige taart niet in meer stukken of anders verdelen, de taart moet groter worden."
"Maar enkele zaken zijn moeilijk manoeuvreerbaar. De Tour is nog altijd de Tour. Zolang de Tour zijn machtspositie behoudt en zolang we niet durven na te denken over een andere kalender, wordt het een zeer moeilijke oefening."
Sterke man Jumbo-Visma: "De almacht van ASO is niet te groot"
Hoe de kalender ook geboetseerd wordt, iedereen lijkt nog meer dan anders te hunkeren naar de Tour de France.
"Ik denk niet dat de almacht van ASO te groot is", klinkt het bij Richard Plugge, algemeen directeur van Jumbo Visma en vicevoorzitter van de AIGCP, de belangenvereniging van professionele wielerteams.
"Het is heel goed dat we zo'n sterke organisatie hebben, maar het zou fijn zijn om te zoeken naar samenwerking."
"Alles heeft te maken met de kalender. Leg de Giro tussen half juli en half augustus en dan wordt de Ronde van Italië de allergrootste wedstrijd van de wereld."
"Als we vanaf begin augustus weer mogen koersen, dan zul je zien dat die eerste koersen (vermoedelijk Strade Bianche en Milaan-Sanremo) de allerbest bekeken wedstrijden zullen zijn. De plaats op de kalender, daar staat of valt alles mee."
"Je hoeft de lange historie van de Tour niet overboord te gooien, maar kijk hoe andere stakeholders mee kunnen profiteren en laat ASO nog beter presteren dan hoe ze het vandaag doen."
Alles heeft te maken met de kalender. Leg de Giro tussen half juli en half augustus en dan wordt de Ronde van Italië de allergrootste wedstrijd van de wereld.
"Omzet van ASO is gestegen tot 160 miljoen euro"
Sporteconoom Wim Lagae ziet hoe het economische sterke ASO "de andere partijen uit elkaar speelt". "De guerrilla vandaag gaat om de rest van de kalender van 2020. Er zijn nu veel vragende partijen voor grote rondes van 14 tot 18 dagen, maar ook hier zal ASO finaal beslissen wat het wordt."
"De omzet van ASO is de jongste jaren ook voortreffelijk gestegen. Die wordt nu geraamd op 160 miljoen euro, terwijl dat 6 jaar geleden 120 à 140 miljoen euro was."
"Naast die mediarechten - zo'n 70 miljoen euro - heeft de Tour ook belangrijke marketingrechten. Die worden ook op 80 miljoen euro per jaar geraamd. Er zijn de publiciteitskaravaan, de sponsoring van de diverse truien, dure VIP-arrangementen."
"Daarmee sponsort ASO eigen atletiekevenementen en Parijs-Dakar. ASO houdt ook andere wedstrijden in leven. De Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik zouden het zonder ASO veel moeilijker hebben."
Sectordenken en managementkracht in de wielersport
Sporteconoom Wim Lagae pleit voor sectordenken. Kort samengevat: de verschillende actoren mogen geen bedreiging zien in elkaar en moeten samen naar oplossingen zoeken. Zet het geheel boven het individu, ook wat de kalender betreft.
"Er is een verbetering bij de topteams. Sunweb, Jumbo-Visma en Deceuninck-Quick Step hebben managers die aan de sector denken. Ook Flanders Classics doet aan sectordenken en die krachten worden sterker."
"Maar het economisch onevenwicht heeft men niet kunnen verstoren. De omzet van Flanders Classics is 6 miljoen euro, ASO zit aan 160 miljoen euro. Dan blijft Flanders Classics een economische dwerg."
"20 jaar geleden zou ik in al mijn naïviteit gepleit hebben voor drastische oplossingen zoals dreigen met het stakingswapen richting de Tour, maar de verdeel en heers-politiek van ASO is zo sterk dat zulke zaken nooit gelukt zijn."
"Al ben ik wel optimistisch, want je voelt de managementkracht in het wielrennen dagelijks toenemen."
Er is een verbetering bij de topteams. Sunweb, Jumbo-Visma en Deceuninck-Quick Step hebben managers die aan de sector denken.
"Je moet het sterke merk ook blijven koesteren: de sector heeft de Tour nodig"
Maar is die kracht sterk genoeg om op te boksen tegen ASO? Wellicht niet, stelt ook Wim Lagae vast.
"Die 3 weken Tour in juli zuigen een gigantische media-aandacht naar zich toe en zo creëer je een gigantisch onevenwicht."
"Je zal maar de organisator van de BinckBank Tour zijn. Als je begin augustus door Ardooie rijdt of de Vlaamse Ardennen, dan zie je dat de publieke belangstelling veel minder is dan tijdens het voorjaar."
"De seizoensgevoeligheid kenmerkt het wielrennen, maar je moet het sterke merk - die 3 weken Tour in juli - ook blijven koesteren. De hele sector heeft dat nodig. Al heb je in de wielersport wel meer sectordenken nodig."