Na de open brief moest een open dialoog komen. Naar aanleiding van het gehekelde hervormingsplan organiseerde Atletiek Vlaanderen vanavond een bemiddelingsmoment met de betrokken atleten. Fysieke strubbelingen met een trainer symboliseerden vooraf nog de spanningen, maar achteraf klonk het toch genuanceerder. "Er is alleszins veel duidelijk geworden."
De Vlaamse atletiek staat al weken onder hoogspanning.
De aanleiding: een vlammende open brief waar verschillende atleten en coaches de werking en het huidige klimaat bij Atletiek Vlaanderen aan de kaak stelden. "Er heerst een sfeer van angst en onderdrukking", klonk het onder meer.
Ook Rutger Smith, topsportcoördinator van Atletiek Vlaanderen, werd geviseerd. De Nederlander is verantwoordelijk voor het hervormingsplan van de federatie.
Atletiek Vlaanderen reageerde al met een fors wederwoord, maar besloot daarna wel al snel om in dialoog te gaan met de betrokken atleten en enkele federatiecoaches. Dat bemiddelingsmoment werd vandaag in Gent georganiseerd.
Alleen: niet enkel betrokken atleten als Alexander Doom en federatiecoaches als Fernando Oliva, maar ook enkele ouders en niet uitgenodigde coaches kwamen opdagen.
Dat zorgde voor de start van het bemiddelingsmoment toch even voor een gespannen sfeer. Patrick Himschoot - sprintcoach van onder meer Michael Obasuyi - wilde toch absoluut naar binnen en probeerde dat fysiek af te dwingen, maar werd de toegang met het nodige duw- en trekwerk geweigerd.
"Er zou een open dialoog komen ... Dit is het verkeerde signaal", reageerde hij zelf. "Atleten hebben me gisteren nog gezegd dat ze graag hadden dat de trainers aanwezig zouden zijn. Er is sprake van intimidatie, van angstcultuur en stress ... Ik kwam alleen maar om te luisteren."
Om maar te zeggen, de gemoederen in Gent stonden strak gespannen.
Transparantie
Ondertussen vond enkele meters verder - achter gesloten deuren - het gesprek tussen Rutger Smith, andere federatieverantwoordelijken en de atleten plaats.
Atleten als Alexander Doom of Rani Rosius wilden achteraf liever niet reageren over hoe het gesprek verlopen was. Polsstokspringer Ben Broeders stond ons wel open te woord.
"Of de gesprekken in een positieve sfeer zijn verlopen? Alleszins in een open sfeer", reageerde hij net nadat hij uit de vergaderzaal gewandeld was. "Er is alleszins veel duidelijk geworden. Eigenlijk denk ik dat we weinig te klagen hebben momenteel."
De federatie werd vooraf vooral transparantie en gebrek aan communicatie verweten, maar wilde daar met dit verzoeningsmoment komaf mee maken.
"In de mate van het mogelijke zijn ze wel transparant geweest, ja", knikt Broeders. "Ze hebben de financiën van de laatste jaren uit de doeken gedaan en hebben ook uitgelegd waarom ze op bepaalde momenten ook minder transparant kunnen zijn dan op andere. Dus op zich is de communicatie vanavond goed verlopen."
"Het enige waar we als atleten nu op kunnen hopen, is dat die lijn nu doorgetrokken wordt naar de rest van het jaar."
De teneur die rondging was 'je stapt in het project hier, of je bent niet welkom', maar die is nu toch grotendeels doorbroken.
Een van de hete hangijzers in de meeting was natuurlijk de nakende centralisatie van Atletiek Vlaanderen, dat zoveel mogelijk atleten en middelen wil samenbrengen in Gent. Hoewel dat voor atleten die niet in de buurt wonen vaak een logistieke opgave is.
"Wat er daar vandaag nog over gezegd is? De werking zal inderdaad in Gent plaatsvinden en iedereen in deze topsportselectie zal er gebruik van kunnen maken. Of het nu met de coach van de federatie is of met je eigen coach", legt Broeders uit.
"De teneur die rondging was 'je stapt in het project hier, of je bent niet welkom', maar die is nu toch grotendeels doorbroken. De keuze is nu aan ons om er al dan niet voltijds gebruik van te maken, er is alvast ook een deeltijds traject."
"En ook als je kiest om er volledig buiten te staan, zal er steun blijven. Al is nog niet bekend hoeveel financiële middelen dat zal inhouden. Dat zal pas bekend zijn wanneer het fiscale jaar rond is."
En nu? "Naar huis en morgen weer trainen", grapt Broeders eerst nog. "Neen, neen, nu wachten we verder op de communicatie van de federatie over de stages en de budgetten, maar ze hebben juist ook een goede reden gegeven waarom dat nog niet meteen voor morgen zal zijn."
Rutger Smith: "Allemaal in dienst om de atleten beter te maken"
Rutger Smith moest de afgelopen weken heel wat kritiek slikken. Op een persconferentie na het infomoment deelde hij zijn visie op wat er gezegd is geweest.
"Ik denk dat de vergadering positief verlopen is, ik denk dat we alle vragen en onduidelijkheden hebben kunnen uiteenzetten. Uiteindelijk zijn er individuele vragen die overblijven, wat logisch is, maar globaal hebben we het goed kunnen uiteenzetten en was het een duidelijk verhaal."
Op de kritiek kan Smith kort antwoorden. "Uiteraard vind ik het spijtig als het op de persoon gespeeld wordt, op mezelf dus. Dat is niet leuk en volledig onterecht. Ik heb niet gedacht aan opstappen. Enerzijds omdat ik wist dat wat verteld werd, niet waar was, en anderzijds omdat ik ook steun kreeg vanuit de federatie en van de coaches van olympische medaillewinnaars die de brief niet ondertekend hebben. Zij hebben mij verteld dat zij er anders instaan."
"Alles is groter gemaakt door de persoonlijke aanval van de coaches. Ik vind het spijtig dat zoiets gebeurt. Dat is niet leuk en onterecht."
Het is jammer dat er onwaarheden zijn verteld en ik hoop dat de atleten nu duidelijkheid hebben gekregen.
Er ontstond vooral een storm omdat atleten naar Gent zouden moeten komen om te trainen en ze anders financiële ondersteuning zouden verliezen. Dat weerlegt Smith.
"Ik wil duidelijk zijn en heb het ook tegen de atleten gezegd: we gaan niemand verplichten om naar Gent te komen. We moeten efficiënter met het geld omgaan en we zetten hier een sterke omkadering neer op trainingstechnisch gebied, maar ook op medisch en sportwetenschappelijk gebied. We gaan ook een samenwerking opzetten met een gerespecteerde en gerenommeerde biomechanicus uit het buitenland die hier 20 dagen per jaar gaat komen."
"Dat is allemaal in dienst om atleten beter te maken. Dat is wat we willen en daar kan iedereen gebruik van maken. Er zijn hier en daar wat regeltjes maar de toppers kunnen daar gebruik van maken. Het is allemaal jammer dat er onwaarheden zijn verteld in de pers en ik hoop dat de atleten nu duidelijkheid hebben gekregen."
"Het klopt niet dat ze hun financiële ondersteuning verliezen als ze niet naar Gent komen. Er gaan wel een aantal zaken veranderen. Ze kregen veelal persoonlijke budgetten, en dat komt er nog steeds."
"Maar de grootste kostenpost, de stages, gaan wij plannen omdat wij daarin - ook met betrekking tot kosten - meer controle willen hebben en voor iedereen willen gelijktrekken. Op sportief vlak is dat ook een meerwaarde omdat we alle atleten op 1 plek samen willlen hebben en iedereen met een statuut is daar welkom."
We zitten in een nieuwe olympische cyclus en je wil dat alles zo goed en geminimaliseerd is dat er geen financiële risico's zijn.
"Wij maken ons boekjaar van januari tot december", duidt Smith de financiële realiteit. "We weten nog niet welke subsidies we krijgen, dan pas gaan we intern echt budget opmaken. Zoals nu gepland is er net zoveel beschikbaar als voorheen en misschien zelfs meer, alleen gaan we stages zelf plannen. Dat is een kost die eraf gaat. Als je een stage plant voor meerdere atleten is dat gewoon goedkoper."
"De persoonlijke coaches mogen daar in heel veel gevallen aanwezig zijn als ondersteuning. Maar we hebben het gelaagd, we zitten met steeds grotere selecties en kunnen die kost niet meer dragen. Voor de toppers gaan we er zeker in tussenkomen, maar wie lager op de piramide staat vragen we wel een tussenkomst."
Nog een punt van kritiek: de communicatie. Ook daarin verdedigt Smith zich door te vertellen dat hijzelf er niet altijd iets aan kan doen.
"De communicatie kan altijd beter. In organisaties is communicatie vaak een verbeterpunt, daar willen wij ook beter in zijn en beter in doen. Wij hadden een informatiemoment gepland op 22 november voor alles uit kwam, maar wij zagen de noodzaak om dat naar voren te halen voor de atleten."
"Het infomoment op 22 november is er nog steeds voor de coaches, maar we zijn gepakt op de commotie. Maar nogmaals: ik moet op de achtergrond bepaalde toestemmingen krijgen - ook van de Raad van Bestuur voor de plannen - en dat heeft tijd nodig."
"We zitten in een nieuwe olympische cyclus en je wil dat alles zo goed en geminimaliseerd is dat er geen risico's aan vastzitten op financieel vlak, want anders krijg ik de Raad van Bestuur op mijn dak en dat wil ik ook niet. Het heeft gewoon wat tijd nodig."
"Een atletiekseizoen begint in oktober, want dan begint een atleet met wintertrainingen. Maar ons boekjaar en het geld waar we het nu in grote lijnen over hebben, begint in januari. Daar heb ik wat tijd voor nodig, dus dat zorgt ervoor dat het lastig is in deze periode."
Tot slot verzekert Smith dat er nog individuele gesprekken gepland staan met de atleten. Gesprekken waar de persoonlijke coaches bij mogen zijn.
"Ik ga elk jaar 1 op 1 het gesprek aan met de atleten en dat gaat nu ook gebeuren. De persoonlijke coach mag daar bij zijn. Alles wat ik daarnet gezegd heb, daar was ook de Raad van Bestuur bij, net als een paar vertrouwenspersonen, daar zullen we niet meer op terugkomen."