Geen land is zo goed vertegenwoordigd in de top honderd van de WTA-ranking als Tsjechië. De tennisnatie van grootheden als Martina Navratilova en Ivan Lendl produceert dankzij een uitgekiende opleidingsstrategie al decennialang talenten. Tenniscommentator Dirk Gerlo laat zijn licht schijnen over het Tsjechische succes.
Vorig jaar rond deze tijd maakte Karolina Muchova (27) indruk op Roland Garros. In de eerste ronde walste de Tsjechische over reekshoofd Maria Sakkari. Daarna stootte ze vlot door naar de halve finales, waar ze medetitelfavoriete Aryna Sabalenka opzijzette.
In de finale leek ze op weg naar een stunt, maar uiteindelijk verdedigde Iga Swiatek met succes haar titel na een 6-4 in de derde set. Muchova kon wel bekoren met haar gouden handen en haar tactische en technische vaardigheid.
Een paar weken later bereikte Muchova nog de halve finales op de US Open, waarna het seizoen erop zat door een blessure aan haar pols. Een onvermijdbare operatie volgde in februari. Muchova speelde dit jaar nog niet één match en hoopt op het gras haar comeback te maken na een lange revalidatie.
De afwezigheid van Muchova in Parijs wordt voor en door de Tsjechen vlot opgevangen door haar landgenote, een clubgenote zowaar uit het kleine stadje Sokolov, Marketa Vondrousova.
Exponent Vondrousova
Vondrousova (24) is die rijzige dame met tattoos op haar armen die vorige zomer na een polsoperatie en zes maanden revalidatie behoorlijk geruisloos en totaal onverwacht als niet-reekshoofd naar de titel gleed op Wimbledon.
Vondrousova, da's ook die ex-nummer 1 bij de junioren, dat is die tiener die 5 jaar geleden de finale speelde op Roland Garros, die niet kon genieten en die compleet werd weggeblazen door Ashleigh Barty en die daarna compleet van de radar verdween door blessures.
Zelfs na haar titel op Wimbledon en met een zesde plaats op de wereldranglijst blijft Vondrousova onder de radar. Haar persconferenties hier duren maximaal 5 minuten. Ze krijgt immers amper vragen, want de internationale pers heeft vooral en eigenlijk alleen aandacht voor het "kleurrijkere" kwartet Swiatek, Sabalenka, Gauff, Jabeur.
Zelfs na haar titel op Wimbledon en met een zesde plaats op de wereldranglijst blijft Vondrousova onder de radar.
In Le quotidien, het officiële programmablad dat hier dagelijks verspreid wordt, was er nog wel veel aandacht voor de tatoeages van Vondrousova: over ‘no rain, no flowers' op haar arm (zonder strijd, geen succes), over de ‘W’ (van Wimbledon), over haar lucky number 13. Maar daar hield het op.
Een gemiste kans, want Vondrousova is de exponent van het succesvolle Tsjechische tennis. Hou haar dinsdag in de kwartfinales in de gaten tegen Iga Swiatek.
(lees voort onder foto)
Veel rolmodellen
Toen Tsjechië nog Tsjechoslowakije was, maar vooral na de val van het communisme, is tennis er explosief gegroeid. In de tennispodcast Control the Controllables van Dan Kiernan geeft Jan Stoces, de sportief directeur van de Tsjechische tennisfederatie, een inkijk in de bouwstenen van het succes.
“Ten tijde van het communisme was tennis een sport voor de elite. De beste tennissers mochten het land uit, konden reizen”, zegt Stoces. “Daarna is tennis fel gedemocratiseerd. Het is een sport voor een breder publiek geworden, vergeet niet dat Tsjechië echt een sportland is."
"Wat opvalt, is dat onze jongeren grote dromen hebben, ze willen een grandslamtoernooi winnen, ze willen nummer 1 worden. En we hebben natuurlijk heel veel rolmodellen met Martina Navratilova, Ivan Lendl, Jana Novotna, Hana Mandlikova, Petra Kvitova, Thomas Berdych en Radek Stepanek. De motivatie is er dus van jongs af aan."
"Ons opleidingsmodel is uitstekend met heel veel kleine, goed gestructureerde clubs over heel het land met prima coaches, die hun kennis aan elkaar en aan de spelers doorgeven, we hebben regionale centra en een nationaal centrum.”
Dubbelsucces
Ook aandacht voor het individu is een belangrijk aspect van het Tsjechisch opleidingsmodel. “In veel tennisopleidingen wordt nogal collectief gedacht, je moet ‘passen’ in het systeem. Hier past het systeem zich flexibeler aan aan de tennisser. Iedere speler is anders, heeft iets anders nodig", aldus Stoces.
"Techniek is natuurlijk cruciaal en maakt deel uit van onze traditie. Onze spelers hebben allemaal een goed oog voor de approach, spin, slice, drop, noem maar op. Maar het is hier niet van: zo moet je spelen."
We vinden dubbelspel op jonge leeftijd wel heel belangrijk, omdat je hier alle onderdelen van het spel onder de knie krijgt en oefent.
Ook het dubbelspel staat hoog op de Tsjechische agenda. "We vinden
dubbelspel op jonge leeftijd wel heel belangrijk omdat je hier alle onderdelen
van het spel onder de knie krijgt en oefent."
En de resultaten van de Tsjechische spelers in dubbel geven Stoces gelijk. Vorig jaar op Wimbledon wonnen de vrouwen de dubbeltitel bij de senioren en de junioren, de junioren jongens speelden de finale.
Kans om door te breken
Opvallend: bij de vrouwen heeft Tsjechië, met een bevolking van ruim 10 miljoen inwoners, op dit moment 9 speelsters in de top 100. Procentueel doet geen enkel ander land beter. Bij de mannen zijn het er 3. Ook hier heeft Stoces een verklaring voor.
"Vrouwen zien in het tennis, meer dan mannen, de kans om echt door te breken. In Tsjechië kunnen mannen als prof al behoorlijk geld verdienen in het voetbal of het ijshockey. En dan moet je niet eens wereldtop zijn."
"We hebben geen voetbal- of ijshockeycompetitie bij de vrouwen waar dat kan, dus dat is een uitleg. Maar onze mannen werken zachtjesaan ook hun achterstand weg, met Jiri Lehecka, Thomas Machac en Jakub Mensik hebben we 3 jonge mannen die het aan het maken zijn."
