De editie van afgelopen zondag was de snelste Parijs-Roubaix ooit. Ook in de Omloop Het Nieuwsblad, Milaan-Sanremo en de Ronde van Vlaanderen ging het nooit sneller dan dit seizoen. "De wetenschap is erbij gekomen en heeft de koers veranderd", zegt ex-renner en ploegleider Sep Vanmarcke.
47,802 kilometer per uur. Zo snel ging het in de 260 kilometer tussen Compiègne en Roubaix. Na een lange strijd voor de vlucht nam Alpecin-Deceuninck het heft in handen. Vanaf dat moment viel het niet meer stil.
Uiteindelijk kwam Mathieu van der Poel aan na zo'n 5 uur en 26 minuten. Daarmee heeft hij het snelheidsrecord in de Helleklassieker.
Het is niet alleen in Parijs-Roubaix dat het ongewoon snel ging. Alle gereden voorjaarsklassiekers komen in de top 3 van snelste edities ooit.
| Gemiddelde snelheid in voorjaarskoersen in 2024 | |
|---|---|
| Omloop Het Nieuwsblad | 44,7 km/h (snelste editie ooit) |
| Kuurne-Brussel-Kuurne | 45,1 km/h (snelste editie ooit) |
| Strade Bianche | 40,3 km/h (2e snelste editie ooit) |
| Milaan-Sanremo | 46,1 km/h (snelste editie ooit) |
| E3 Saxo Classic | 44,6 km/h (3e snelste editie ooit) |
| Gent-Wevelgem | 45,2 km/h (2e snelste editie ooit) |
| Dwars door Vlaanderen | 45,7 km/h (2e snelste editie ooit) |
| Ronde van Vlaanderen | 44,5 km/h (snelste editie ooit) |
| Scheldeprijs | 47,9 km/h (3e snelste editie ooit) |
| Parijs-Roubaix | 47,8 km/h (snelste editie ooit) |
Ander koersverloop
Maar hoe komt het dat iedereen dit jaar zo hard rijdt? Sep Vanmarcke, die vorig jaar stopte met wielrennen, merkt op dat de evolutie al een tijdje aan de gang is. "Het is een tendens van de afgelopen jaren."
"Vanuit de volgauto zie ik het ook", zegt de ploegleider van Israel-Premier Tech. "Er wordt anders gekoerst en de materialen en voorbereidingen van renners zijn beter."
Volgens Vanmarcke is de huidige koers niet te vergelijken met die van 15 à 20 jaar geleden. Wedstrijden breken vroeger open. "In de periode van US Postal reden er 7 renners op kop aan een constant tempo. Team Sky nam dat helemaal over."
In het voorjaar is het een ander team dat vroeger domineerde. "Quick-Step kon een koers dragen. Ze sprintten telkens naar een kasseistrook om er dan rustig te rijden", vertelt Vanmarcke.
Mannen met grote motoren kunnen de boel uitwringen.
"Ik heb het een eerste keer zien veranderen toen Ardense renners kwamen meedoen in Vlaanderen. Julian Alaphilippe bijvoorbeeld kon constanter hard rijden. Zijn motor is niet gemaakt voor korte beurten."
Vanmarcke illustreert het met twee andere voorbeelden. "De trend heeft zich voortgezet met grote motoren als Van der Poel en Van Aert. Langzamerhand versmacht je het peloton met een egaal hoog tempo."
"Voor hen is het makkelijker om de boel uit te wringen. Zo kunnen ze er ook vroeger aan beginnen."
Leve de wetenschap
Een belangrijke factor bij het alsmaar sneller koersen is de aerodynamica. "Alles verandert op dat vlak", zegt Vanmarcke. "De fietsen, de positie van de renners, de kledij en de helm zijn anders geworden. Zelfs schoenovertrekjes worden sneller."
Alles wordt gemeten en berekend, ook bij de banden, weet Vanmarcke. "De rolweerstand van een band was vroeger niet belangrijk. Het was gewoon nodig om een goede band te hebben."
"Renners fietsen nu sneller omdat er minder rolweerstand is. Dat is een van de vele materiaalfactoren waarmee je met zelfde vermogens van 10 jaar geleden al sneller gaat."
De ex-wielrenner werpt ook nog zijn blik op de schijfremmen. "Je kan daarmee later remmen. Renners gaan de bocht in en zien wel of het lukt."
"Met normale remmen ben je meer gecalculeerd bezig. Dan zou een valpartij zoals in de Ronde van het Baskenland minder vaak gebeuren."
Genoeg voeding zorgt ervoor dat renners niet leeglopen.
Materiaal is één kant van het wetenschappelijk verhaal. Ook voeding heeft een evolutie doorgemaakt.
"Vroeger was het zaak om te timen, want we aten minder. Nu is het vooral belangrijk om het juiste te eten op de juiste momenten", duidt Vanmarcke.
Meer eten lijkt nu dus de standaard te zijn. "Het zorgt er niet alleen voor dat ze buiten de koers fit zijn, maar ook dat ze niet leeglopen tijdens de koers. Renners worden nu liever getraind om zoveel mogelijk voeding binnen te spelen."
Maar zorgt dat ervoor dat er harder wordt gekoerst? "Er wordt afgemeten om genoeg gram koolhydraten per uur op te nemen."
"Dat is zodat renners niet bang moeten zijn om stil te vallen, waardoor ze langer hard kunnen fietsen", aldus Vanmarcke.
Wachten op volgende trend
Sep Vanmarcke is nu zelf bijna een jaar gestopt met profwielrennen. Tijdens zijn carrière voelde hij ook al dat er vanalles veranderde.
"In het begin van mijn carrière kon ik in de eerste 100 kilometer achteraan in het peloton rijden. Ik babbelde er rustig met andere kopmannen."
"Maar dat zag ik jaar na jaar veranderen", gaat Vanmarcke verder. "Er kwam meer druk, want het werd belangrijker om vroeg in een goede positie te zitten. Het ging sneller en het peloton kon sneller scheuren."
Alles kan en wordt beter. Het is niet meer te stoppen.
Volgens Vanmarcke is het niet onwaarschijnlijk dat de koersen over enkele jaren opnieuw anders zullen verlopen.
"Je hebt altijd een tendens in de koers. Die supermannen van nu kunnen heel veel aan. Binnen 10 jaar zal die tendens voorbij zijn. Het zal meer gesloten zijn."
Op het vlak van materiaal zou het wél nog straffer kunnen worden. "Alles evolueert verder. Er zijn nog altijd renners die hun conditie niet op het juiste moment op peil krijgen. De kennis heeft zijn eindpunt nog niet bereikt. Dat is er volgens mij niet."
Vanmarcke blijft toch vooral fan van de traditionele koers. "Al die aspecten waren niet belangrijk. Je was niet bezig met het gewicht van je fiets of met vermogenswinst te zoeken. We zijn die weg ingegaan en die is niet meer te stoppen."
