Moeders in het peloton, oerkracht op twee wielen: "Het is mooi dat het geen taboe meer is"
Het leven van een profrenster en van een moeder leek lang niet verzoenbaar, maar tal van voorbeelden hebben de laatste jaren die stelling onderuit gehaald. Hoe is het om als moeder doorheen het profpeloton te sturen? Sporza Daily onderzoekt het. "Het is het bewijs dat vrouwen écht sterk kunnen zijn."
"Als wielrenner weet ik wel wat afzien is, maar dit ging alles toch ver te boven. Maar toen ie er eenmaal was, ben je alles meteen vergeten."
Een maand geleden behaalde Ellen van Dijk (36) haar grootste zege: ze beviel van een zoon Faas. De drievoudige wereldkampioene tijdrijden is zo de volgende in het rijtje van moeders in het peloton. Een fenomeen dat almaar meer ingeburgerd lijkt te raken.
"Ik had zoveel sportieve dromen, dus ik dacht altijd dat als we kinderen wilden, dat ik moest stoppen met wielrennen. Maar in het vrouwenwielrennen is er zoveel veranderd. En in mijn ploeg Lidl-Trek heb ik het voorbeeld van Elizabeth Deignan."
De naam van de baanbreker is gevallen. De Britse Deignan werd van wielrennen alleen niet meer gelukkig en zette haar carrière bewust tweemaal op pauze om moeder te worden. Daarna won ze nog Luik-Bastenaken-Luik, La Course en Parijs-Roubaix.
"Het is het bewijs dat vrouwen echt sterk kunnen zijn", vertelt Deignan. "We kunnen de Hel van het Noorden trotseren, maar toch ook vrouwelijk zijn. We kunnen toprenster én moeder zijn."
We kunnen de Hel van het Noorden trotseren, maar toch ook vrouwelijk zijn. We kunnen toprenster én moeder zijn.
Deignan inspireerde Van Dijk om dezelfde uitdaging aan te gaan. "Ik vond het wel heel stoer wat ze deed, maar ik zag dat in het begin echt niet zitten", zegt ze. "Maar Deignan heeft het beeld daarrond helemaal doen veranderen."
"Het liefste wat ik deed was profrenster zijn, maar ik had wel echt die kinderwens. Dat heb ik ook zo bij onze ploegmanager voorgelegd. Uiteindelijk heeft hij dan gezegd: We geven je een contract van twee jaar, en dan zien we wel. Het is geweldig dat ik die steun heb gekregen."
Fysieke voordelen
Maar zo was het niet altijd. Jolien D'hoore zette in 2021 wel een punt achter haar carrière om aan een nieuwe fase te kunnen beginnen: die van het moederschap.
"Sportief was het gewoon een mooie kans om toen te stoppen na de Spelen van Tokio, maar het was niet bepaald dat ik dan al kinderen zou krijgen. Door privéomstandigheden is het dan iets later gebeurd", getuigt D'hoore.
Waar zwangerschap in het peloton enkele jaren geleden nog niet echt een gespreksonderwerp was, zijn er vandaag tal van voorbeelden. Dat juicht D'hoore toe. "Het is mooi dat het nu wel kan, het is geen taboe meer. Het gaat niet zozeer over het feit of je al dan niet kan blijven sporten tijdens een zwangerschap."
Toch werpt de vraag zich op: kan je aan topsport blijven doen tijdens een zwangerschap? Volgens sportgynaecoloog Luc Baeyens wel. Hij begeleidde in de jaren 80 en 90 vijfvoudig Gouden Spike en veldloopster Lieve Slegers. "En zij is Belgisch kampioene kunnen worden een maand of drie na een bevalling."
Bij sportieve moeders verkleint de kans op borstkanker en dementie. Bij hun kinderen zijn er betere neuromusculaire scores te noteren.
"Een zwangere vrouw zou moeten sporten, zo is het aangeraden om ten minste 150 minuten per week tamelijk intensief te bewegen. Dat is stilaan de gewoonte."
Er zijn dan ook heel wat fysieke voordelen voor moeder én kind, vertelt Baeyens. "Zo zou de kans op borstkanker en op dementie bij sportieve moeders kleiner zijn."
"Bij hun kinderen is dan weer de Apgarscore, een algemene gezondheidstest bij pasgeborenen, gemiddeld beter. Ook later zijn er bij die kinderen vaak betere neuromusculaire scores te noteren."
Natuurlijk zijn er ook valkuilen. "Iemand die nooit gesport heeft moet niet beginnen te trainen voor een marathon. Alles moet bekeken worden naargelang de conditie voor de zwangerschap."
Oerkracht
Ook Jolien D'hoore voelde de voordelen van sporten tijdens de zwangerschap. "Ik deed natuurlijk niet echt meer aan topsport, maar ik heb zelf toch ook ondervonden dat ik door het sporten tijdens mijn zwangerschap meer energie had. Het maakt je sterker, het is een soort oerkracht."
Conclusie: sporten tijdens de zwangerschap is een win-winsituatie?
"Ja, maar je moet het ook kunnen combineren", vult D'hoore aan. "De maanden en jaren erna, als je een kind moet opvoeden, zijn als koersende mama veel zwaarder dan die negen maanden tijdens de zwangerschap."
Zo neemt bij Van Dijk haar man een jaar onbetaald verlof. "Want als ik weer volledig voor mijn sport leef, kan ik niet 24 op 7 voor mijn kind zorgen. Dat is enkel mogelijk omdat mijn ploeg het ook financieel ondersteunt. Een enorm voorrecht."
Ondertussen werkt Van Dijk toe naar haar grote doel: de Spelen in Parijs. "Over drie weken ga ik naar daar om het parcours te verkennen. Dan zal ik een eerste nacht van huis zijn. Het missen van mijn zoon schrikt me het meest af, dat zal bij momenten nog wel uitdagend zijn."
