Filip Joos wuift een icoon uit: "Vialli was een voorbeeld geworden in Italië"
Italië weent. Tranen om een ex-voetbalinternational, tranen om een levensgenieter, maar vooral tranen om een voorbeeld van vriendschap en doorzettingsvermogen. Gianluca Vialli zorgde voor vreugde als voetballer, maar kroop nog meer in de Italiaanse harten door hoe hij omging met zijn ziekte.
Gianluca Vialli genoot de laatste jaren in zijn thuisland - en bij uitbreiding in de hele voetbalgemeenschap - enorm respect. Meer nog dan in de tijd dat hij fans deed juichen met zijn doelpunten.
"In Italië wordt niet enkel geweend om de dood van een voetballer. Hij was een voorbeeld geworden. Gelouterd door zijn ziekte", schetst Filip Joos.
"10 procent in het leven is wat ons overkomt, 90 procent is hoe we er mee omgaan", zei Vialli daar zelf over in een interview, nadat hij de job als teammanager van de Italiaanse nationale ploeg had aanvaard in 2018.
Hij had toen al voor de tweede keer te horen gekregen dat kanker probeerde zich meester te maken over zijn lichaam.
10 procent in het leven is wat ons overkomt, 90 procent is hoe we er mee omgaan.
Net daarom omarmt Italië in de zomer van 2021 niet alleen de eindzege op het EK, maar ook de warme mens Gianluca Vialli.
Op geen moment wordt die warme persoonlijkheid beter in beeld gebracht dan wanneer Federico Chiesa in de verlengingen tegen Oostenrijk in de 1/8e finales voor de verlossing zorgt.
Uitgerekend op Wembley vallen bondscoach Mancini en zijn teammanager elkaar in de armen. 29 jaar nadat dezelfde hoofdrolspelers samen huilden in datzelfde Wembley omdat hun Sampdoria net de finale van Europacup I had verloren tegen Barcelona.
Mancini de virtuoos, Vialli de complete spits
Het nieuws over het overlijden van Gianluca Vialli doet de gedachten van Filip Joos afdwalen naar dat verleden. "Voor mij zal de allermooiste herinnering aan Vialli altijd zijn periode als speler van Sampdoria blijven."
"Mancini was de virtuoos, Vialli de wat onbehouwen, maar klassevolle spits in een geweldig team. Met dank aan hun rijke voorzitter - een oliemagnaat - concurreerde Sampdoria met Milan, Juventus en Inter in de jaren 80."
In dat geheel was Mancini het door de grote clubs miskende supertalent en Vialli zijn rechterhand. "Mancini was mijn held sinds mijn 14 jaar", zei Vialli ooit.
Zelf was Vialli niet de meest verfijnde, maar wel een complete spits. "Vialli speelde liefst in een tweespitsensysteem, met rond hem een verfijndere speler die hem kon bedienen", herinnert Filip Joos zich.
"Hij kon de passjes van Mancini afwerken zoals Inzaghi, maar hij was completer dan Inzaghi. Hij liet zich veel meer betrekken in het spel, was goed met het hoofd en liep best wel snel."
Zwarte dopingjaren van Italiaanse voetbal
Voor de spitsbroer van toen, huidig Italiaans bondscoach Roberto Mancini, is het een gitzwarte periode.
Op 19 december 2022 droeg Mancini de kist van ex-ploegmaat Sinisa Mihajlovic uit de basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Engelen en van de Martelaren in Rome.
Na een vriendschap van 40 jaar komt het verlies van Gianluca Vialli wellicht nog harder binnen.
"Op de begrafenis van Mihajlovic stelde Lazio-voorzitter Claudio Lotito openlijk de vraag of er een verband kan zijn tussen de dopingjaren in het Italiaanse voetbal en de ziekte kanker, waar Mihajlovic en andere voetballers aan leden", vertelt Filip Joos.
Door enorm toe te nemen in lichaamsomvang werd Vialli een beetje symbool van medicalisering in Italië.
Vialli werd na zijn transfer naar Juventus steeds meer een spierbundel. Een evolutie die vragen oproept. "Het voetbal veranderde in die tijd. Het werd fysieker", herinnert Filip Joos zich.
"Vialli veranderde mee. Door zo toe te nemen in omvang werd hij een toonbeeld van medicaliseren in Italië."
Ook de carrière bij de nationale ploeg van Vialli kende een mysterieus einde. Gianluca Vialli beëindigde al in 1992 zijn interlandcarrière, terwijl hij nog bleef voetballen tot 1999.
Zelfs in de Italiaanse media is het moeilijk iets te vinden over de reden voor dat afscheid. Filip Joos vermoedt dat de bondscoach van toen een rol speelde.
"In 1992 was Arrigo Sacchi bondscoach. Die had de reputatie niet echt goed overeen te komen met spitsen. Ook Marco van Basten en Sacchi (bij Milan) klikten totaal niet. Bovendien had Vialli een karakter en dat brak Sacchi graag af in het belang van het team."
Wereldburger in Londen
Gianluca Vialli speelde in zijn carrière slechts voor vier clubs op het hoogste niveau. Voor Cremonese, acht seizoenen voor Sampdoria, vier voor Juventus en op zijn 32e maakt hij nog een late transfer naar Chelsea.
Hij werd er zelfs even (speler-) trainer. "Trainer zijn, was zijn ding niet, denk ik", zegt Filip Joos. "Maar in Londen werd Vialli wel een wereldburger."
Giancula Vialli woonde de laatste jaren van zijn leven in de Britse hoofdstad. Vandaag is hij daar ook gestorven.
