Schaken saai? Vergeet het maar. In Saint-Louis (VS) werd nog maar eens bewezen dat er altijd wel wat te beleven valt in het wereldje. Deze keer voedde niemand minder dan wereldkampioen Magnus Carlsen de geruchten van een valsspeelschandaal.
"Ik heb me teruggetrokken van het toernooi. Ik heb altijd graag in Saint Louis gespeeld en hoop er terug te keren in de toekomst."
Met die korte mededeling op Twitter liet wereldkampioen Magnus Carlsen een schokgolf door de schaakwereld gaan. De bijgevoegde video van José Mourinho's befaamde quote "Als ik nu praat, kom ik in de problemen" gooide nog wat extra olie op het vuur.
Maar wat was er juist gebeurd?
"Chess speaks for itself"
Eigenlijk moeten we een paar jaar teruggaan, naar de periode vóór corona. Vóór schaken dankzij de online toernooien een geweldige boost zou krijgen.
De Amerikaan Hans Niemann was toen 17 jaar en stond bekend als een goeie schaker, maar zeker niet het grootste talent. Het meest opmerkelijke was dat hij de subtop had bereikt zonder een echte coach, enkel door zichzelf beter te maken.
Dat leek uiteindelijk toch zijn vruchten af te werpen, want de laatste maanden begon Niemann zich plots steeds meer te mengen tussen de échte toppers.
In zijn interviews liep Niemann over van het zelfvertrouwen. Meermaals zei hij dat hij zichzelf al als een topspeler beschouwt, maar dat zijn rating zich gewoon nog wat moet corrigeren.
Niemann ging een maand geleden een eerste keer over de tongen in de schaakwereld toen hij wereldkampioen Magnus Carlsen versloeg op een online toernooi (dat wel "live" werd gespeeld). Als een (arrogante?) baas verliet hij de zaal met de woorden "Chess speaks for itself". De interviewer bleef perplex achter.
"Gênant om te verliezen tegen een idioot zoals ik"
Op de Sinquefield Cup in Saint Louis kwamen Carlsen en Niemann elkaar opnieuw tegen, maar nu in een klassieke schaakwedstrijd, oog in oog. Op basis van zijn rating was Niemann veruit de kleinste garnaal die de organisatoren hadden uitgenodigd. Maar ook hier verraste hij met zijn spel.
Voor het eerst in 4 (!) jaar verloor Carlsen een wedstrijd met de witte stukken. Achteraf zei Niemann op zijn bekende laconieke manier: "Het moet gênant zijn voor Magnus om te verliezen tegen een idioot zoals ik."
Vlak voor de volgende ronde gooide Carlsen dan zijn bommetje op Twitter. Met de Mourinho-quote erbij vlogen in een mum van tijd de wildste speculaties door de lucht. Dat de organisatoren in Saint-Louis prompt de controle tegen valsspelen verscherpten, voedde de geruchten.
Plots kwamen verhalen naar boven dat Niemann al 2 keer verbannen was van de populaire schaaksite chess.com vanwege vermoedens van vals spel. Tal van grootmeesters lieten in hun interviews hints achter, als kiezelsteentjes, die de jonge Amerikaan in een slecht daglicht stelden.
Niemann zelf probeert intussen rustig te blijven te midden van de hele controverse. "Ik vind het heel vreemd wat Magnus doet. Eerst geeft hij zijn wereldtitel op (hij kondigde een tijdje geleden aan die niet te willen verdedigen, red) en nu dit. Gelukkig kon ik hem nog verslaan voor hij het toernooi heeft verlaten."
"Misschien wou hij niet dat ik het toernooi won en besloot hij maar om op te stappen", zei hij nog met een kwinkslag.
Na 4 ronden staat de verbazingwekkende Niemann in ieder geval nog altijd aan de leiding in de Sinquefield Cup Het toernooi mag dan wel zijn grootste ster kwijt zijn, de aandacht ervoor was nog nooit zo groot.
