Burundi boven op YOUCA-dag: Vénuste Niyongabo, de enige Burundese olympische kampioen
Vandaag is de jaarlijkse YOUCA-dag. YOUCA is een organisatie voor en door jongeren, waarbij middelbareschoolstudenten één dag voor het goede doel werken. Het ingezamelde geld gaat dit jaar naar Burundi. De link tussen Burundi en sport? Janne en Tijl, de YOUCA-studenten van Sporza, botsten op Vénuste Niyongabo, de enige olympische kampioen van het Afrikaanse land.
Wie is Vénuste Niyongabo?
- geboren op 9 december 1973
- olympisch kampioen op de 5 km in Atlanta
- een voetblessure remde hem af na zijn olympische titel
Veelbelovend begin
Vénuste Niyongabo was een toploper, gespecialiseerd in de middellange en lange afstand.
Zijn verhaal begint in 1992 op het wereldkampioenschap voor jongeren in Seoel, waar Niyongabo zilver wint op de 1.500 meter en 4e wordt op de 800 meter.
Door zijn goeie resultaten behoort Niyongabo al snel tot de wereldtop van de middellange afstand, de 1.500 meter.
Op de wereldkampioenschappen van 1995 in Göteborg behaalt Niyongabo een mooie 3e plaats op de 1.500 meter.
Wat hij op dat moment zelf niet weet, is dat het mooiste nog zou komen.
Het eerste goud voor Burundi!
Op de Olympische Spelen in Atlanta 1996 is Niyongabo een van de grote kanshebbers op de 1.500 meter.
Hij heeft er veel voor getraind en is er klaar voor, maar uiteindelijk staat hij zijn startplaats af aan zijn oudere landgenoot Dieudonné Kwizera.
Mogelijk heeft de loodzware concurrentie met de Algerijn Nourredine Morceli, de Marokkaan Hicham El Guerrouj, de Spanjaard Fermin Cacho en een handvol Kenianen er iets mee te maken.
Vénuste Niyongabo beslist om de 5.000 meter te lopen. Meer kans op succes...
Hoewel hij in zijn hele loopbaan nog maar twee (!) 5.000-meterwedstrijden had gelopen, verbaast Niyongabo de hele wereld.
Net voor de laatste ronde haalt hij voor een publiek van 80.000 toeschouwers uit met een verschroeiende versnelling. Niemand kan volgen. Niyongabo is op weg naar de titel.
In de laatste rechte lijn valt hij wat stil. Dat ziet de concurentie natuurlijk ook en uiteindelijk houdt hij amper 20 honderdste seconde voorsprong over op de tweede, de Keniaan Paul Bitok.
Goud voor Vénuste Niyongabo! Een grote verrassing: de eerste en tot nu toe nog altijd enige gouden medaille voor Burundi op de Olympische Spelen.
Belangrijk om te weten: het is een overwinning met veel weerklank in Niyongabo's thuisland, waar op dat moment een bloedige burgeroorlog woedt.
(lees voort onder de tabel en video)
| Uitslag | ||
| 1. | Vénuste Niyongabo (Bur) | in 13'07"960 |
| 2. | Paul Bitok (Ken) | 13'08"160 |
| 3. | Khalid Boulami (Mar) | 13'08"370 |
| 4. | Dieter Baumann (Dui) | 13'08"810 |
| 5. | Tom Nyariki (Ken) | 13'12"290 |
Voetproblemen en einde carrière
Na zijn overwinning in Atlanta loopt niet alles even soepel meer voor Niyongabo.
Hij komt zelden tot nooit meer op topniveau en krijgt last van een hardnekkige voetblessure.
Toch schittert hij het jaar na zijn grote triomf in Atlanta nog één keer: en wel op de Memorial Van Damme in Brussel.
Niyongabo eindigt op de 1.500 meter in een nationaal record als tweede, achter de ongenaakbare Hicham El Guerrouj, de beste Marokkaanse atleet aller tijden.
Daarna gaat het bergaf. Het WK 1999 in Sevilla en de Olympische Spelen van 2000 in Sydney vallen zwaar tegen: telkens wordt Niyongabo uitgeschakeld in de reeksen.
Zo eindigt zijn loopbaan toch een beetje in mineur.
Na zijn carrière verhuist Vénuste Niyongabo naar Italië. Daar werkt hij voor de marketing-afdeling van Nike en zet hij zich in voor Peace and Sport, een non-profitorganisatie die met sport ijvert voor vrede in de wereld.
El Guerrouj - Niyongabo op de Memorial:
Nog eens Burundees zilver
Voor de volledigheid dit nog: Burundi heeft met Vénuste Niyongabo één olympische kampioen in zijn gelederen. Daarnaast telt het land één vice-olympische kampioen.
Want in 2016, precies 20 jaar na het goud van Vénuste Niyongabo in Atlanta, bemachtigde Francine Niyonsaba in Rio de Janeiro een zilveren medaille. Ook in de atletiek, op de 800 meter.
Op geen enkele andere editie van de Olympische Spelen kon Burundi een medaille pakken. Zo staat het Burundese totaal tot op de dag van vandaag op 2 medailles.
Janne en Tijl, de YOUCA-studenten
