Aan de vooravond van de Ronde van Frankrijk is SafeR (SafeRoadcycling) voorgesteld, een onafhankelijke instantie die de wielersport veiliger moet maken. Renners, ploegen, organisatoren en de UCI bundelen hun krachten en willen met de nodige maatregelen eensgezind het aantal valpartijen en incidenten zoveel mogelijk beperken.
Het tragische overlijden van Gino Mäder in de Ronde van Zwitserland maakte nog eens pijnlijk duidelijk hoe kwetsbaar de wielersport is.
Het peloton wordt geregeld keihard getroffen door incidenten en valpartijen en alle partijen willen de veiligheid in het wielrennen naar een hoger plan tillen.
Kort na de vreselijke val van Fabio Jakobsen in de Ronde van Polen in 2020 zijn meerdere initiatiefnemers met elkaar om de tafel gaan zitten, behoorlijk uniek in het wielrennen.
Die gesprekken zijn stelselmatig uitgemond in de geboorte van SafeR, waarbij alle actoren verenigd zijn en beseffen dat ze moeten samenwerken om vooruitgang te boeken.
Onder meer Patrick Lefevere (Soudal-Quick Step), Richard Plugge (Jumbo-Visma), Ineos, Flanders Classics en de UCI worden geciteerd als grote bezielers.
De grootste conclusie van hun onderzoeken en gesprekken was dat de schuld niet in één kamp gelegd kan worden.
Soms worden valpartijen veroorzaakt door het parcours, in andere gevallen ligt het gedrag van renners, volgauto's of motards aan de grondslag.
Advies, inspectie van parcours en bekijken van videobeelden
SafeR zit nog in een pilootfase en zal pas vanaf 1 januari 2024 officieel het levenslicht zien, maar de krijtlijnen zijn duidelijk.
Het onafhankelijke orgaan zal een adviserende functie hebben en zal op basis van feiten en met ondersteuning van de databank van de Universiteit van Gent aanbevelingen formuleren voor de Internationale Wielerunie UCI.
Experts zullen sommige parcours vooraf ook inspecteren. SafeR benadrukt dat die afgevaardigden niet alle parcours kunnen controleren van de vele honderden koersen die de UCI organiseert, maar met die risicoanalyses worden dan wel opnieuw aanbevelingen geformuleerd richting de UCI.
Ook incidenten of valpartijen tijdens een koers worden door SafeR-vertegenwoordigers geanalyseerd om de bevoegde UCI-commissarissen te ondersteunen.
Er moet dus een wisselwerking komen tussen alle partijen (renners, ploegen, organisatoren en de UCI) waarbij ze elkaar versterken en vooral elkaar niet tegenwerken of met de vinger wijzen, zoals in het verleden vaak is gebeurd.
Wat het kostenplaatje betreft, moeten alle initiatiefnemers en belangengroepen een bijdrage leveren.
SafeR beseft dat Rome niet op één dag gebouwd is en dat de veiligheidsproblematiek niet op korte termijn opgelost zal worden, maar de actoren trekken voor het eerst met z'n allen aan hetzelfde zeel en hebben veiligheid als hun eerste prioriteit vastgelegd.
"Overlijden van Gino Mäder had misschien niet vermeden kunnen worden"
Jaap van Hulten is als COO van Jumbo-Visma een van de trekkers. "Vanuit een onafhankelijk perspectief wil SafeR de UCI adviseren over veiligheidsmaatregelen", schetst hij nog eens.
"Alle entiteiten zijn vertegenwoordigd in SafeR en we geven advies aan de UCI. Zij zijn verplicht om feedback te geven over wat ze met dat advies doen."
"Het mag duidelijk zijn dat de UCI over regels en beslissingen gaat, SafeR niet. Maar je moet van ver komen om niets te doen met advies geformuleerd door jouw achterban."
Wielrennen blijft een risicovolle sport. Wedstrijden op je zolderkamer organiseren is geen alternatief. We willen de schoonheid van de sport niet verliezen. Het gaat vooral over bewustwording en over het nemen van je verantwoordelijkheid.
SafeR wordt nu nadrukkelijk gelinkt aan het overlijden van Gino Mäder, maar Van Hulten kadert. "Mocht SafeR dat parcours 3 maanden geleden gecontroleerd hebben, dan had er een groen vinkje kunnen staan."
"We mogen niet uit het oog verliezen dat de tragische dood van Mäder misschien niet te vermijden was. Het onderzoek is nog aan de gang, maar ik wil wel de verwachtingen temperen."
"In 100 andere gevallen valt er wél veel te verbeteren door strikter toe te zien op de maatregelen."
"Maar wielrennen blijft een risicovolle sport. Wedstrijden op je zolderkamer organiseren is geen alternatief."
"We willen de schoonheid van de sport niet verliezen. Het gaat vooral over bewustwording en over het nemen van je verantwoordelijkheid."
"Het zal gaan om een paar medewerkers die proberen impact te genereren op cruciale wedstrijden waardoor je effect hebt op de andere evenementen."
- David Lappartient (voorzitter UCI): "Veiligheid is onze prioriteit, maar ondanks onze maatregelen neemt het aantal incidenten toe. We moeten ons nu verenigen om deze trend te keren. Met SafeR uiten we ons gezamenlijk verlangen om samen oplossingen te vinden."
- Christian Prudhomme (ASO): "Alle leden van de wielerfamilie willen samenwerken om veiligheid te verbeteren. Veiligheid moet gewaarborgd zijn in alle koersen en voor alle betrokkenen."
- Adam Hansen (voorzitter rennersvakbond CPA): "We luisteren naar elkaar en dankzij de betrokkenheid van CPA zullen de verzoeken van de renners gehoord worden. Samen schuiven we op in de juiste richting."
