Elke voetbalfan moet er ooit eens geweest zijn. Vanavond ontvangt Wembley de Rode Duivels. Een mythisch, hypermodern maar ook veelbesproken stadion in hartje Londen. De vier façades van de voetbaltempel belicht.
De plek vol geschiedenis
"Wembley is de kerk, de hoofdstad en het hart van het voetbal."
Het zijn de woorden van de Braziliaanse voetballegende Pelé - zelfs hij kent de reputatie van het wereldberoemde stadion, zonder dat hij er een match speelde.
Opgetrokken voor de Wereldtentoonstelling van 1924 op een stuk golfbaan in de Londense wijk Wembley - vandaar dus de naam.
Met in totaal plaats voor 100.000 toeschouwers en gekenmerkt door de indrukwekkende hoofdtribune geflankeerd door twee witte torentjes.
Wembley groeide uit tot het icoon van het Engelse voetbal omdat er jaarlijks de finales van de FA Cup en de League Cup gespeeld worden - volgens de overlevering met 300.000 fans als getuige van de eerste.
Het stadion staat ook centraal bij de Olympische Spelen van 1948 in Londen én het WK voetbal in 1966, voorlopig de laatste triomf van Engeland op een groot toernooi. Voor dat laatste evenement wordt het hele stadion ook overdekt, wat voorheen niet het geval was.
Nadien is Wembley ook gastheer van meerdere historische Europese finales. Het maakt dat de heilige grond veel memorabele herinneringen oproept bij fans verspreid over gans Europa.
Vraag maar aan die van Antwerp, bijvoorbeeld. In 1993 verliest het stamnummer 1 op Wembley van het Italiaanse Parma in de finale van de Europacup II.
15 jaar eerder strijdt Club Brugge op dezelfde plek om de Europacup I met Liverpool - een duel dat blauw-zwart nipt verliest. Zulke onvergetelijke momenten doen Wembley uitgroeien tot een mythische plek voor voetbalfans. Het stadion wordt geassocieerd met onovertrefbare triomfen, maar ook hartverscheurende nederlagen.
Wembley wordt voor voetbalfans wat Lourdes voor gelovigen is: je moet er minstens één keer geweest zijn in je leven.
De hypermoderne voetbaltempel
De miljarden voetstappen van voetbalfans zorgen voor sleet. Wanneer het nieuwe millennium nadert, kraakt Wembley stilaan van de ouderdom.
Tot treurnis van veel nostalgische voetbalfans beslist de Engelse overheid in 2000 om het vervallen Wembley-stadion te slopen en op dezelfde plek een hypermoderne voetbaltempel te laten herrijzen.
Zeven jaar later is de transformatie compleet. Het charmante oude Wembley is nu een enorme schotelvormige arena met 90.000 zitplaatsen en een beweegbaar dak.
Twee keer zo groot en vier keer zo hoog als het oude stadion. Mocht je alle rijen met stoeltjes in een lijn achter elkaar zetten, zou je een afstand van 54 kilometer kunnen overbruggen.
Nog enkele cijfers: het stadion telt 2.618 urinoirs, 26 liften, 30 roltrappen, 8 restaurants, 688 eet- of drinkstandjes en 98 keukens.
De controversiële ergernis
De nieuwbouw oogst weinig verrassend heel wat kritiek. Onder voetbalfans, die in het nieuwe Wembley niet dezelfde ziel en sfeer bespeuren als in het oude stadion. Smaken verschillen nu eenmaal.
Veel controversiëler was het bouwproces van de arena. Normaal moest het nieuwe Wembley afgewerkt zijn in 2003, maar de werken konden pas van start gaan in september 2002. Aangezien mirakels niet bestaan, duurde het nog tot mei 2007 vooraleer het stadion speelklaar geraakte.
Een greep uit de vele problemen: een onderaannemer onderschatte de omvang van het project en trok zich zelfs terug, inbreuken op veiligheidsregels veroorzaken in 2004 een dodelijk ongeval met een timmerman en ook het financiële kostenplaatje is een struikelblok.
Normaal zou de constructie 326,5 miljoen pond kosten, maar uiteindelijk eindigt de rekening van het hele project op ruim het dubbele: 798 miljoen pond. Slik.
Het onderdeel van de Londense skyline
Ondertussen is Wembley wel een symbool in de Londense skyline geworden. Dat dankt het aan de indrukwekkende boogconstructie boven het stadion, die van vele kilometers ver te zien is.
De parel is 315 meter lang, 1.650 ton zwaar en 133 meter hoog - de Big Ben zou er dus makkelijk onder passen.
Het is de grootste staalconstructie uit één stuk ter wereld en draagt het volledige gewicht van de noordtribune en zestig procent van zuidtribune en het beweegbare dak.
Soms is de verlichting, die uitgroeide tot een solidariteitssymbool, overigens voer voor controverse.
Bij (humanitaire) rampen kleurt de boog meestal in de kleuren van het getroffen land. Dat was bijvoorbeeld het geval na de aanslagen in Frankrijk en de invasie van Oekraïne, maar na het Israëlisch-Palestijnse conflict gebeurde het niet.
Door de ontstane commotie besliste de Engelse voetbalbond eind 2023 om de verlichting enkel nog te gebruiken voor voetbal- en entertainmentevents.
90.000 supporters zullen straks plaatsnemen onder de boog. Al zullen sommigen misschien toch nog met heimwee terugdenken aan de twee witte torentjes...
