Bij gebrek aan tegenkandidaten wordt de officiële goedkeuring later vandaag slechts een formaliteit: Saudi-Arabië ontvangt de Wereldbeker in 2034. Waarom kiest de FIFA voor de omstreden kandidatuur? Krijgen we een herhaling van Qatar 2022? Wanneer zal er worden gevoetbald en in welke stadions? We beantwoorden de vragen in dit artikel.
Waarom sleept Saudi-Arabië het WK 2034 in de wacht?
Het mag gerust een schijnverkiezing worden genoemd. Saudi-Arabië krijgt vandaag het WK voetbal van 2034 toegewezen, maar van een klassieke bid- en stemprocedure was eigenlijk geen sprake.
De wereldvoetbalbond FIFA heeft met enkele trucjes mogelijke dissidente stemmen zo goed als schaakmat gezet. Dat deed het door deze toewijzing min of meer te koppelen aan die van het WK voetbal van 2030.
Spanje, Portugal en Marokko zijn over 6 jaar de gastheer, maar de eerste wedstrijden van dat WK zullen zowaar gespeeld worden in Argentinië, Paraguay en Uruguay.
Met de Zuid-Amerikaanse proloog staat de FIFA naar eigen zeggen stil bij het honderdjarige bestaan van de Wereldbeker, maar aangezien een continent geen opeenvolgende edities mag organiseren, werd het gros van de mogelijke kandidaten al uitgeteld.
Met een onverwachte spoedprocedure voor het bidbook van 2034, werden ook eventuele initiatieven van pakweg Australië monddood gemaakt. Het gevolg: op het onlinecongres van de FIFA - een primeur - wordt straks het licht op groen gezet.
Gerelateerd:
Wordt het anders dan het zo bekritiseerde WK in 2022 in Qatar?
Om het met een understatement te zeggen: ook voor Saudi-Arabië is de scepsis huizenhoog en regent het beschuldigingen. Het land heeft een uitermate bedenkelijke reputatie als het gaat om mensenrechten.
De controverse van in Qatar en het gebrek aan antwoorden en oplossingen zijn een voorbeeld waarvan men geen weerklank wil zien in Saudi-Arabië.
Wie zal de stadions bouwen en wie staat in voor de andere infrastructuur? Denk aan wegen en andere transportfaciliteiten, hotels en luchthavens. In welke omstandigheden zullen die gastarbeiders werken en in welke mate zijn ze beschermd?
Volgens Human Rights Watch bestaat 40 procent van de Saudische bevolking uit migrantenarbeiders (voornamelijk uit Bangladesh, India en Pakistan).
Mensenrechtenorganisaties roepen de FIFA op om een wettelijk kader vast te leggen over de rechten van de gastarbeiders en vrouwen en om persvrijheid te waarborgen.
De FIFA stelde zelf een lovend rapport op over de kandidatuur, die werd beloond met een score van 419,8 op 500 punten. "Het is belangrijk om te noteren dat deze kandidatuur ook heel wat mogelijkheden biedt voor de mensenrechten in Saudi-Arabië", klinkt het. Risico's worden als "middelmatig" beoordeeld.
Volgens de wereldvoetbalbond heeft het WK in Qatar ook positieve nabranders gehad met de invoering van een minimumsalaris en andere aanpassingen.
Gerelateerd:
Hoe kijkt de Belgische voetbalbond naar het WK?
De 211 FIFA-leden zullen argumenteren dat ze geen bewegingsvrijheid hadden om tegen te stemmen. Maar is dat wel zo? Lidstaten kunnen een statement maken en een symbolische afkeuring overwegen.
"We begrijpen de bezorgdheden rond de mensenrechtensituatie en de arbeidsomstandigheden voor het WK van 2034", reageert de Belgische voetbalbond schriftelijk.
"Maar een WK is meer dan een sportevenement, het kan een belangrijke katalysator zijn voor maatschappelijke veranderingen."
"Hoewel politieke actoren hierin de belangrijkste rol spelen, wil de KBVB constructieve ontwikkelingen ondersteunen en bevorderen. De federatie gaat daarom blijvend in dialoog met expertenorganisaties, de Saudische voetbalbond en FIFA om de evoluties in de regio goed te begrijpen en expertise uit te wisselen."
"Uit de ervaringen met het WK in Qatar is gebleken dat dialoog en samenwerking de beste manieren zijn om positieve evoluties in gang te zetten. De KBVB heeft vertrouwen in de beloftes en ambities die de organisatoren in hun bid hebben neergelegd. Ook wat betreft duurzaamheid en mensenrechten, eisen die voortaan door de FIFA aan de organisatoren worden opgelegd."
"De KBVB steunt FIFA en de betrokken federaties in hun doelstellingen. Daarnaast hoopt het dat ook de overheden de kracht van voetbal zullen inzetten om blijvende positieve veranderingen te bekomen."
Gerelateerd:
Waar zullen de matchen gespeeld worden?
Saudi-Arabië gaat voor 15 stadions in 5 steden. 8 stadions komen in Riyad, 4 in Jeddah. De resterende thuishavens gaan naar Abha, Khobar en Neom, het futuristische megaproject dat nog in de steigers staat.
Het toernooi - 48 landen sterk - wordt het eerste in die gedaante dat door slechts één land gehuisvest wordt. Met meerdere stadions in 1 stad kiest Saudi-Arabië voor een blauwdruk van Qatar, waar toeschouwers meer dan 1 match per dag live konden bijwonen.
De openingsmatch en de finale worden in Riyad gespeeld, waar een stadion voor 92.000 mensen - het King Salman International Stadium - zal worden neergepoot.
In totaal moeten nog 8 stadions gebouwd worden. Saudi-Arabië construeert momenteel al 3 stadions voor de Asian Cup in 2027, 4 stadions worden gerenoveerd of opgekalefaterd.
Het stadion in Neom, de metropool in aanbouw, moet een van de paradepaardjes worden. De organisatie promoot het vlaggenschip als "het meest unieke stadion wereldwijd" met het grasveld dat 350 meter boven de grond zou moeten zweven.
Krijgen we net als in Qatar een winterse editie?
De atypische Wereldbeker in 2022 werd toen in november en in december in Qatar gespeeld om de hoge temperatuur tijdens de zomermaanden te counteren.
De hitte in Saudi-Arabië is gelijkaardig, waardoor ook nu een ongebruikelijke datum zal moeten worden gevonden. Die zou nog niet vaststaan.
Is november/december 2034 wel een optie? Dan wordt namelijk de ramadan gehouden en Riyad herbergt dan ook de Asian Games.
Januari 2034 zou volgens meerdere bronnen een uitwijkmogelijkheid kunnen zijn, hoewel Salt Lake City in februari 2034 de Winterspelen organiseert. Het IOC zegt niet bij voorbaat neen en een Saudische miljoenendeal rond esportrechten is daar wellicht niet vreemd aan.
Er zal dus nog onderhandeld moeten worden om potentiële conflicten te ontmijnen, maar de traditionele voetbalkalender zal over 10 jaar weer verstoord worden.
