In vrijwel elke sport speuren goudzoekers vandaag naar de toppers van morgen. Er wordt fors ingezet op scouting, talentdetectie en jeugdopleidingen, maar is die aanpak wel de meest efficiënte? De Duitse onderzoeker Arne Güllich ziet het helemaal anders en zet Sporza Daily aan tot een steekproef.
Vorige maand gelezen bij De Correspondent: "De allerbeste sporters komen pas op latere leeftijd bovendrijven (of: waarom jeugdopleidingen zinloos zijn)."
Het artikel bespreekt de conclusies van Arne Güllich, een Duitse onderzoeker die de ontwikkeling van topsporters bestudeerd heeft.
"Güllich en zijn collega’s hebben onderzoek na onderzoek gedaan, dat keer op keer uitkomt op vrijwel dezelfde opmerkelijke uitkomst, voor tientallen sportsoorten", klinkt het.
"Ofwel er is geen enkele relatie tussen het succes van een tiener en diens succes als volwassene; ofwel er is een negatief verband tussen die twee. Dus: hoe beter je presteert als kind, hoe minder goed je bent als volwassen sporter."
Limburgse kweekvijver
Zit er dan iets grondig fout in de huidige aanpak? Zijn jeugdopleidingen zinloos en geldverspilling?
Neen, oordelen verschillende stemmen in Sporza Daily. Een van hen is Koen Daerden, technisch directeur van de jeugdacademie van Racing Genk.
Met het FRZA! Limburg-project wil Genk geen lokaal talent door de handen laten glippen met als motto: "Eerst opleiden, dan scouten".
"Te kort door de bocht", oordeelt Daerden over het onderzoek. "Wij bieden de spelers zo breed mogelijk een goeie opleiding. Hoe kan je nu bepalen dat een 8- of 9-jarige 20 jaar later een topspeler zal worden?"
"Dat kunnen wij niet en dat zullen wij ook nooit beweren. Met ons project laten we die jongeren lekker in een club spelen zonder het etiket dat hij al een Genk-speler is of dat hij het later zou kunnen maken."
Maar wordt een kind dan niet te snel richting 1 specifieke sport geduwd? "Eenzijdig sporten zal inderdaad niet leiden tot een bredere ontwikkeling, maar in de clubs reiken we ook andere sporten aan en we stimuleren de jongens ook om andere dingen te doen."
"We zeggen niet dat ze iets niet moeten doen. Integendeel: ga bijvoorbeeld handballen. Dat laten we zeker toe tot de U14."
Hoe kan je nu bepalen dat een 8- of 9-jarige 20 jaar later een topspeler zal worden? Dat kunnen wij niet en dat zullen wij ook nooit beweren.
Maar wanneer wordt het scoutingsproces dan opgestart? "Vanaf de U10 hebben we wel mensen die gericht bepaalde zaken bekijken", geeft Daerden aan.
"Maar we bekijken ook alle onderzoeken om te bepalen wat we kunnen verbeteren. We proberen de basis gewoon heel groot te houden."
"Dat gaat hier dan over een aantal honderden tot meer dan duizend spelertjes die we in die regio nu in kaart willen brengen om onze detectie daarin nog beter te gaan krijgen."
Wattages
De gouden formule is waarschijnlijk nog niet ontdekt. En het is ook gevaarlijk om fysieke en technische sporten over dezelfde kam te scheren.
Sinds de voorbije Tour de France Femmes is Justine Ghekiere bij het brede publiek bekend. Haar sprookje leest niet als een klassiek verhaal: van een jeugdopleiding was geen sprake.
Ghekiere leefde zich als kind en tiener uit in sporten als tennis en zwemmen, kocht op 16-jarige leeftijd een MTB en ontdekte pas tijdens de coronaperiode haar volledige potentieel op de fiets.
"Natuurlijk merkte ik daarna zaken waarbij ik tekortschoot. Niet zozeer de fysieke wattages, wel tactische elementen en positionering in het peloton."
Vanuit haar eigen ervaringen pleit Ghekiere dan toch voor een traditionele opbouw vanuit de jeugd. "De wielersport is veel professioneler geworden."
"Ik denk niet dat je nu nog zomaar kan zeggen: ik heb nog nooit een koers gereden, maar mijn wattages zijn goed. Neen, vanuit de jeugd kan de ploeg jouw progressie veel beter opvolgen."
Red Panther Hélène Brasseur knikt. Zonder jeugdopleiding zou ze niet staan waar ze nu staat op haar 22e, geeft ze aan.
"Ik heb alle jeugdreeksen doorlopen. Dat heeft me een sterke mentaliteit bezorgd. Soms moest ik vakanties opofferen, maar als je een droom hebt, dan blijf je daar voor gaan."
