Inkijk in de toverformule van succescoach Sarina Wiegman: people manager, tacticus en detaillist
"Als je een people manager bent, je hebt structuur én je hebt voetbalkennis, dan ben je speciaal. Sarina is speciaal". De Engelse nationale vrouwenploeg in het voetbal heeft een Nederlands fenomeen langs de lijn staan: Sarina Wiegman.
Wat was je liefst geworden als je geen leraar was geworden? "Profvoetbalster, maar daarvoor moet je naar het buitenland en dat zie ik niet zitten."
Sportwebsite The Athletic wist recent beslag te leggen op een jaarboek van de opleiding lichamelijke opvoeding aan het Segbroek College in Den Haag.
Leerlinge S. Wiegman krijgt in dat jaarboek ook nog een andere vraag voorgeschoteld. Wat doe je in je vrije tijd? "Voetbal, voor andere dingen blijft weinig tijd over."
Het is 1999 en over de passie van leerlinge S.Wiegman bestaat dan al lang geen twijfel meer aan het Segbroek College.
Fast Forward naar woensdag 16 augustus 2023. 24 jaar later.
Engeland plaatste zich voor het eerst in zijn geschiedenis voor de finale van het WK voor vrouwen. De Engelse vrouwen wonnen met 1-3 van gastland Australië in de halve finales.
Voor de bondscoach van Engeland is dat geen primeur. Sarina Wiegman maakte het al mee als bondscoach van Nederland op het WK 2019. Oranje verloor toen met 2-0 van de Verenigde Staten.
Twee jaar eerder mochten Oranje en bondscoach Wiegman wel juichen op het EK 2017 in eigen land.
Onder Wiegman bewandelen de Engelse vrouwen exact hetzelfde pad. Engeland won het EK 2022 in eigen land en staat zondag voor het eerst in de geschiedenis in de WK-finale. Te veel gelijkenissen om toeval te zijn, weten mensen die met Sarina Wiegman gewerkt hebben.
Tacticus, people manager en duidelijke communicator
Sarina Wiegman nam afscheid van Oranje na tegenvallende Olympische Spelen in Tokio. Ze ging in op een aanbod van de Engelse bond om Phil Neville op te volgen in september 2021.
Bij een nationale ploeg die tussen 2015 en 2019 drie opeenvolgende keren sneuvelde in halve finales van grote toernooien veranderde er veel na haar komst.
"Als je een people manager bent, je hebt structuur én je hebt voetbalkennis, dan ben je speciaal. Sarina is speciaal." Aan het woord is Arvid Smit. Smit werkte jaren als assistent van Wiegman bij Oranje.
People management is een belangrijk element in de aanpak van Wiegman. Speelsters getuigen over hoe ze haar groep vertrouwen in pompt.
"Ze geeft je het gevoel dat je 'on top of the world' bent", vertelde Beth Mead na het EK 2022, waar ze tot beste speelster van het toernooi werd verkozen.
"Met zelfvertrouwen raak je als voetballer erg ver. En dat is waar we allemaal mee speelden tijdens het toernooi (EK 2022)."
Engeland speelde vaak met de lange bal. Nu zie je duidelijke patronen.
Jaren van passionele studie van het spelletje hebben van Sarina Wiegman ook een tactisch meesterbrein gemaakt.
"Engeland had altijd al sterspeelsters, maar ze waren geen hechte ploeg", liet Nederlands ex-international Anouk Dekker zich daarover ontvallen. "Vaak speelde Engeland met de lange bal naar voor. Nu (onder Wiegman) zie je duidelijke patronen. Hoe ze aanvallen, hoe ze verdedigen, hoe ze druk zetten."
Eens haar tactisch plan uitgetekend is, probeert Wiegman dat volgens haar speelsters zo duidelijk mogelijk over te brengen. "Haar Hollandse directheid is geweldig", vertelde Beth Mead aan The Athletic.
"Je kent je rol en verantwoordelijkheden. En meer verwacht ze (Wiegman) niet van je."
Al is er in Engeland ook wel kritiek geweest. De keuze om ex-aanvoerster Steph Houghton niet te selecteren voor het huidige WK botste over het Kanaal op onbegrip. "Haar uitleg bij die beslissing was erg vaag om eerlijk te zijn", zei een teleurgestelde Houghton daarover.
Het voorval bewijst wel dat Wiegman harde beslissingen durft nemen. Daarbij gaat pragmatisme voor op emotionele argumenten.
Leading by example
"Het is geen toeval dat Wiegman dit bereikt heeft. Ik weet hoe hard ze werkt, ze bewijst met elk team dat ze coacht dat ze resultaat kan boeken."
"Ze is een heel goede toernooicoach. Vanavond waren ze beter dan wij", gaf Tony Gustavsson, de bondscoach van Australië, na de halve finale tegen Engeland op dit WK toe.
Sarina Wiegman dwingt respect af door zelf het goede voorbeeld te geven.
In haar periode bij Oranje of nu bij de Engelse nationale ploeg, ze heeft altijd haar attitude behouden die ze al had aan het Segbroek College in De Haag.
"Voetbal, voor andere dingen blijft weinig tijd over."
Dat bleek tijdens het EK 2017 tijdens een familiedag voor de speelsters en de stafleden. Wiegman spendeerde er tijd met haar man en twee dochters, maar halfweg de dag liep ze opeens toch weg. "Sorry, het lukt niet. Ik kan op dit moment niet relaxen", gaf ze volgens getuigen als uitleg.
Ik moet alles goed voorbereiden. Dat geeft me kalmte.
Uiterlijk staat Wiegman steeds kalm langs de lijn. Dat ze dagelijks yoga en meditatie doet, zou daarbij kunnen helpen. Maar innerlijk draaien de voetbalradartjes onder haar hersenpan onophoudelijk.
"Ik moet alles goed voorbereiden. Dat geeft me kalmte", zei Wiegman voor de EK-finale van vorig jaar. "Als we alles gedaan hebben, aan alles gedacht hebben dat we zelf kunnen controleren, dan is het oké voor mij."
Dat ze graag de kleinste details voorbereidt, bleek ook in aanloop naar de Olympische Spelen in Tokio, toen Wiegman haar Nederlandse speelsters liet trainen in een kamer waarin de hitte en vochtigheid exact die van de Japanse hoofdstad waren.
Om voetbalster te worden, zag Sarina Wiegman het 24 jaar geleden niet zitten om naar het buitenland te trekken. Als trainer deed ze dat twee jaar geleden wel. Levert die keuze haar zondag de wereldtitel op?
