Op het gravel in Parijs wordt er de komende weken weer een felle strijd geleverd door de absolute top in het tennis. Maar er zijn niet alleen puur sportieve verhalen te rapen op Roland Garros. Sporza-journalist Dirk Gerlo vertelt op geregelde tijdstippen verhalen vanuit de marge.
Zegt de naam Amélie Oudéa-Castéra u iets? Als u de Franse politiek van nabij volgt wellicht wel. Oudéa-Castéra is de Franse Minister van Sport. Indien u nog nooit van haar gehoord hebt, geen erg.
Het is wel zeer de moeite waard om haar te leren kennen. Dit is het verhaal van een grote tennisbelofte die de meest invloedrijke figuur in de Franse sport is geworden.
Amélie Oudéa-Castéra is Parisienne, geboren in het 14° arrondissement, dat is niet zo ver van Roland Garros in het 16°arrondissement. Oudéa-Castéra begon al vroeg te tennissen. En met succes. In 1992 won ze Orange Bowl bij de –14 jarigen. De Orange Bowl in Florida wordt algemeen beschouwd als het officieuze wereldkampioenschap bij de jeugd.
In ’93 speelt ze bij de junioren op de US Open en gaat ze er pas uit in de halve finales. Nog bij de junioren zal ze in 1994 zowel op Roland Garros als op Wimbledon de halve finale bereiken. In datzelfde jaar verslaat ze de latere grandslamkampioene Amélie Mauresmo en wordt ze Frans kampioene bij de –16 jarigen.
Als juniore kreeg ze een uitnodiging voor Roland Garros. Ze verloor in de eerste ronde in twee sets tegen Sabine Appelmans
En nog dat jaar, nog altijd als juniore, krijgt ze een uitnodiging om deel te nemen aan Roland Garros bij de profs. Ze loot in de eerste ronde Sabine Appelmans en verliest in twee sets.
De verwachtingen zijn dus hooggespannen. Oudéa-Castéra is een generatiegenote van Martina Hingis, die ze de Mozart van het tennis noemde. Ze legt de lat danig hoog voor zichzelf en beseft als 17-jarige dat ze toch niet het talent heeft om door te stoten naar de absolute top. Een 50e plaats op de wereldranglijst rijmt niet met haar ambitie.
Ze herinnert zich in l’Equipe Magazine: “Ik voelde me ongelukkig op het circuit. Er was geen evenwicht meer. Ik kon de nederlagen geen plaats geven".
En dus gedaan met het tennis. Focus op de studie.
Voor de "petite histoire" nog dit. Helemaal los liet Oudéa het tennis nog niet. Ze werd de vriendin van de Braziliaan Gustavo Kuerten die in 1997 Roland Garros zou winnen. Maar lang hield die relatie niet stand. Vorig jaar was er een hartelijk weerzien in de eretribune van Roland Garros toen Kuerten de trofee bij de mannen aan Rafael Nadal kwam overhandigen.
(De prijzenkast van de jonge Amélie Oudéa-Castéra)
Ze wordt hier en daar al de "Madame Propre" van de sport genoemd
Amélie Oudéa ging dus studeren aan de prestigieuze ENA, l’école nationale d’administration waar ook de huidige president Macron studeerde. Oudéa combineerde vlot politieke wetenschappen en rechten. Ze kwam in de bedrijfswereld terecht waar ze leidinggevende functies uitoefende bij AXA en Carrefour.
Maar de passie voor de sport bleef.
In 2016 zette ze, samen met een aantal ex-kampioenen, mee haar schouders onder het behoorlijk succesvolle project "Rénovons le Sport Français". In 2021 werd ze algemeen directeur bij de Franse Tennisfederatie en vorig jaar werd ze al na amper twee jaar bij de FFT gevraagd om minister van Sport te worden. Ze had die ambitie
zelf ook wel uitgesproken tegen president Macron, voor wie ze bij de vorige
verkiezingen een beleidsplan voor de sport had geschreven.
De start als minister verliep, zacht uitgedrukt, turbulent. Al meteen na haar aantreden zag Oudéa-Castéra hoe de finale van de Champions League tussen Real Madrid en Liverpool in het Stade de France compleet en op alle vlakken ontspoorde. Ze kroop in haar pen om zich uitgebreid bij de voorzitter van Liverpool te verontschuldigen.
Het adagium van bloed, zweet en tranen is totaal voorbijgestreefd. Dat zweet moet behouden blijven, hard werk is nodig, maar de manier waarop moet helemaal anders, zinvoller, menselijker.
Het afgelopen jaar moest Oudéa-Castéra brandhaarden blussen bij de Franse voetbal- en rugbyfederatie. Onder haar impuls moesten de voorzitters van die bonden opstappen want betrapt op onder andere machtsmisbruik en corruptie.
Toen ze hoorde dat er bij de Franse gymfederatie ook klachten van de turners waren over allerlei vormen van verbale intimidatie ondernam ze meteen actie en forceerde ze enquêtes en een andere topsportfilosofie. Zegt Oudéa-Castéra: “Het adagium
van bloed, zweet en tranen is totaal voorbijgestreefd. Dat zweet moet behouden
blijven, hard werk is nodig, maar de manier waarop moet helemaal anders,
zinvoller, menselijker".
Niet voor niets dus wordt links en rechts al gesproken over Oudéa-Castéra als de "Madame Propre" van de Franse sport. In september en oktober is Frankrijk het gastland voor het WK rugby, een grote internationale test, maar vooral 2024 wordt een sleuteljaar voor de Franse sport.
Alle ogen zijn op Parijs gericht voor de Olympische en de Paralympische Spelen. De druk op Oudéa-Castéra is groot. Falen is geen optie. Zelf ziet ze de Spelen als motor voor een nog veel doortastender sportbeleid . Frankrijk moet een "nations des sportifs" worden en daarvoor zijn de Spelen de ideale springplank.
