Bilbao, Puy de Dôme, tijdrit, Col de la Loze en de Vogezen: de sleutelritten in de Tour van 2023

Vorig jaar was de eerste maillot jaune voor een tijdrijder (of een boerenzoon), een puncher moet dit jaar het winnende lot trekken.

Bilbao is the place to be op de eerste dag als start- en finishlocatie. ASO heeft 5 klimmetjes opgenomen in de catalogus, al herbergt het Baskenland natuurlijk veel meer lekkers.

Dat vertaalt zich ook in het aantal hoogtemeters op de openingsdag: 3.300, toch (vrij) ongezien voor een tevens technische en linke opener in een grote ronde. 

Tel daar ook nog eens de typische (Baskische) chaos en (Tour-)stress bij en je krijgt een atypische eerste dag om duimen en vingers bij af te likken.

De laatste heuvel bereiken de renners op 10 kilometer van de finish. Na een afdaling richting Bilbao kennen we de eerste ritwinnaar en leider na een hellende slotkilometer. 

De Puy de Dôme is een legende in de Tour-geschiedenis, maar voor het huidige peloton is het in principe nagenoeg onbekend terrein. 

Niet alleen door een afwezigheid van liefst 35 jaar in het traject, maar ook door het gegeven dat de col al jarenlang afgesloten is voor een verkenning of voor wielertoeristen. Het wordt dus hoofdzakelijk teren op getuigenissen uit het verleden. 

Het is nochtans een plek die geschiedenis ademt door het legendarische duel tussen Raymond Poulidor en Jacques Anquetil in 1964 en door de slag in de lever van Eddy Merckx in 1975.

De klautertocht naar de beschermde Unesco-vulkaan (top op 1.415 meter, 13 km aan 7,7 %) is het uitroepteken aan het einde van de eerste Tourweek na een dag met 3.600 hoogtemeters, vermoedelijk met de hitte in het Centraal-Massief als extra factor.

De laatste kilometers van deze slang zijn loeisteil met brutale gemiddeldes in de dubbele cijfers.

"Toen ik in 2004 bij ASO kwam, was het eerste wat ik opschreef: Puy de Dôme", vertelde Tourbaas Christian Prudhomme in Parijs. "Dit is een van de symbolen van onze geschiedenis. Een col met dit profiel kom je nergens anders tegen."

In de laatste 4 kilometer zijn fans overigens niet welkom, want dat was een voorwaarde om toestemming te krijgen tot dit stukje erfgoed. 

Dat de parcoursbouwer van de Tour niet echt tuk is op tijdritten, is al langer zonneklaar. 

In deze editie worden de chronobeesten zelfs genegeerd tot aan de slotweek. Die wordt daags na de laatste rustdag geopend met een pittig parcours van 22 kilometer.

Een klimtijdrit is als etiket misschien wat opgeblazen, maar een hybride versie is het wel.

Vanuit Passy loopt het wegdek al op richting de Côte de Soudans. Na een snelle afdaling en een vlak intermezzo in Sallanches duikt de Côte de Domancy op, 2,5 km aan 9,4 %.

Tot in Combloux - volgens Victor Hugo de parel van de Alpen - vlakt het niet af, goed voor een totaal hoogteverschil van 650 meter.

De Côte de Domancy was de springplank voor Bernard Hinault tijdens zijn raid naar de regenboogtrui in 1980 en de klim wordt ook de scherprechter in het WK van 2027.

Alleen al op basis van het aantal hoogtemeters - meer dan 5.000 - verdient de etappe naar Courchevel de stempel van koninginnenrit. Het is qua cijfertjes de climax in deze Ronde van Frankrijk. 

Officieel gaat het niet om een aankomst bergop, maar de finish ligt na een afzink van 7 kilometer na de monsterachtige en eindeloze (28,4 km aan 6 %) Col de la Loze, op 2.304 meter het dak van de Tour. 

Miguel Angel Lopez won op de Col de la Loze in de Tour van 2020, Primoz Roglic reed Tadej Pogacar op 15 seconden.

Met onder meer de Saisies en de Roselend is er die woensdag geen enkel rustmoment, nota bene na een gruwelijke meerdaagse die op vrijdag begint met de Grand Colombier, het weekend (Morzine en Saint-Gervais Mont-Blanc) doorkruist en dinsdag dus in het teken staat van de enige tijdrit.

Als toetje is er ook nog de venijnige slotkilometer op Courchevel-Altiport.

De ultieme showdown van de klassementsmannen wordt dus geen tijdrit en ook geen bergwandeling in de Alpen of de Pyreneeën.

De Vogezen vallen die eer te beurt. Zowaar eens niet met La Planche des Belles Filles, wel met een wel zeer gepeperd klimmenu tussen Belfort en Le Markstein.

In 133 kilometer moeten 3.500 hoogtemeters overbrugd worden dankzij de opeenstapeling van de Ballon d'Alsace (11 km aan 5,3 %), de Croix des Moinats (5,2 km aan 7,1 %), de Col de Grosse Pierre (piek tot 18 %), de Petit Ballon (9,3 km aan 8,1 %) en de Platzerwasel (7,1 km aan 8,4 %).

"Die opeenvolging zal de renners pijn doen", voorspelt parcoursbouwer Thierry Gouvenou. "We willen bewijzen dat ook de Vogezen het decor van een finale kunnen zijn."

"Het zijn kortere cols, maar wel grilliger. Die kunnen dus evenveel schade aanrichten als het werk in de Alpen."

"Op meer regelmatige beklimmingen kunnen de renners hun wattagemeter gebruiken. Maar door deze onregelmatige pentes kunnen we interessante omwentelingen ontdekken."