De ultraloop die 15 mensen uitliepen in 36 jaar: Karel Sabbe moet stoppen na hallucinaties en arrestatie

Dinsdag begon in Tennessee in de Verenigde Staten de jaarlijkse Barkley Marathons. Marathons, met een S achteraan, want de deelnemers lopen veel meer dan een marathon. 

Alles aan de ultraloopwedstrijd is extreem en speciaal.

De komst van Karel Sabbe en Merijn Geerts zorgde voor hoge verwachtingen. Sabbe is wereldkampioen ultraloop. Geerts werd in oktober 2020 tweede bij het officieuze ultra WK achter Karel Sabbe.

Beiden hebben het niet gehaald, maar dat is allesbehalve een schande.

Sinds het bestaan van de Barkley Marathons in 1986 hebben 15 (!!!) mensen de wedstrijd tot een goed einde gebracht. 

Waarom? Omdat de fysieke opdracht zo zwaar is, dat gewone stervelingen het zich nauwelijks kunnen inbeelden.

Zegt de naam James Earl Ray u iets? In Amerika is hij bekend en berucht. Ray vermoordde in 1968 Martin Luther King Jr., hét boegbeeld van de Afro-Amerikaanse burgerbeweging, die opkwam voor de rechten van zwarte mensen. 

Ray werd opgesloten in de Brushy Mountain State Penitentiary in Tennessee (foto), maar wist daar in 1977 te ontsnappen. Wat volgde was een klopjacht die door heel Amerika gevolgd werd. 

De gevangenis lag in een vallei. Er was één weg naartoe en voor de rest lag ze ingesloten tussen bergen en dichte bossen. Het landschap is bijzonder ruig en wordt gekenmerkt door hoge rotsen, diepe kliffen, riviertjes, donkere grotten en ondoordringbaar bos met veel takken en struiken. 

In dit landschap moest Ray na zijn ontsnapping uit de handen van de politie blijven. Dat lukte net geen 60 uur. En daarin wist hij uiteindelijk 19 kilometer af te leggen. 

"Slechts 19 km?", vond ene Gary Cantrell en een vriend.

Gary Cantrall was zelf een ultraloper. Hij bedacht een eigen wedstrijd, geïnspireerd door het verhaal van moordenaar James Earl Ray.

Deelnemers moeten beter doen dan Ray. De moordenaar geraakte niet verder dan 19 km in 60 uur omdat hij vooral 's nachts liep om niet opgemerkt te worden, amper kon slapen en zijn weg helemaal kwijtraakte. Het zijn meteen een aantal van de belangrijkste ingrediënten van de wedstrijd. 

Om de Barkley Marathons uit te lopen moet je vijf lussen van 20 mijl (32 kilometer) lopen in 60 u. In totaal dus 160 kilometer (of 100 mijl). Over elke lus mag je maximaal 12 u doen. Heb je tijd over, dan mag je tussen twee lussen slapen.

32 kilometer in 12 uur en dat vijf keer, dat lijkt voor ultralopers misschien nog een haalbare kaart. Er is meer. De officiële afstand is 32 kilometer, maar dat is gerekend op een platte grond. 

De hoogtemeters zijn niet meegeteld. Die worden geschat op ongeveer 18.000m of iets meer dan twee keer de Mount Everest. Dat maakt dat de werkelijke afstand van een lus geschat wordt op eerder 42 kilometer. 

In de editie van dit jaar was Karel Sabbe uitstekend bezig. Hij liep de eerste lus in 8 uur en 7 minuten en werkte de eerste drie lussen zelfs als snelste van alle lopers af. Maar in de nacht van woensdag op donderdag ging het totaal fout tijdens lus vier. 

In het donker en niet geholpen door de enorme vermoeidheid na meer dan 32 uur lopen, raakte Sabbe verdwaald. "Ik was volledig het noorden kwijt", vertelde Sabbe aan VRT NWS. "Letterlijk en figuurlijk."

"Na lange tijd zoeken en verschillende hallucinaties begon ik te beseffen wat er gebeurd was. Mijn wedstrijd was voorbij. Ik ben naar het dichtstbijzijnde dorp gewandeld. Daar zag ik een vrouw met twee kinderen." 

"Ik vroeg hulp tot de vrouw veranderde in een vuilniszak. Ik passeerde daarna verschillende huizen en een ongeruste bewoner heeft uiteindelijk de politie gebeld. Ik zag er waarschijnlijk niet geweldig uit op dat moment."

Volgens Amerikaanse bronnen kreeg de politie een oproep omdat er "een verdachte vrouw verkleed als een indiaan" rondzwierf in hun dorp. 

De lokale Sheriff kwam ter plaatse, kende de Barkley Marathons en bracht Sabbe terug naar huis.

Merijn Geerts was vele uren daarvoor al uit de race moeten stappen tijdens lus twee. Net als in 2021 haalde ook dit jaar geen enkele deelnemer de finish.

De cijfers van de Barkley Marathons zijn veelzeggend over de moeilijkheidsgraad. 

De eerste editie vond plaats in 1986. Sindsdien was er elk jaar een wedstrijd. Alleen in 2020 spaarde de coronapandemie het fysieke en mentale doorzettingsvermogen van de deelnemers.

Elk jaar mogen 40 deelnemers starten. Iedereen mag zich kandidaat stellen. Je moet enkel een mailtje sturen. 

De jury kiest zonder duidelijke criteria. Wie gekozen wordt krijgt "een brief van medeleven".

In de afgelopen 35 edities brachten slechts 15 mensen het tot een goed einde. Op de eerste finisher was het negen jaar wachten in 1995. Meestal halen nog geen tien deelnemers de derde lus. 

De meest onfortuinlijke was Gary Robbins. 

In 2017 haalde Robbins de finish van de vijfde lus, maar hij deed er 60uur en 6 seconden over en sneed per ongeluk ergens 3,5km af waardoor hij in de verkeerde richting finishte. De jury was genadeloos. Robbins mocht zich niet de 16e finisher noemen.

Wat de Barkley Marathons zo moeilijk maakt, is dat het niet enkel een fysieke, maar ook mentale uitdaging is. 

De deelnemers moeten zonder gps of wegwijzers hun weg vinden en verschillende controlepunten passeren. Alleen vooraf mogen ze het parcours bestuderen.

De eerste en tweede lus lopen ze met de wijzers van de klok mee, de derde en vierde tegen de klok in en de vijfde in de omgekeerde richting van de deelnemer voor hen.

Op die manier raken de uitgeputte lopers extra gedesoriënteerd, zoals ook moordenaar Ray overkwam in 1977.