De dopingzaak rond de Russische kunstschaatsster is een schimmig verhaal. We proberen alles op een rijtje te zetten: de chronologie, het beroep van het IOC en de tegenaanval van Rusland.
Positieve uitslag raakt pas bekend op 8 februari
Het Russische antidopingagentschap Rusada nam een dopingtest af bij Valijeva op 25 december 2021 na het Russische kampioenschap in Sint-Petersburg. Omdat Rusland geen lab heeft dat erkend wordt door het Wereldantidopingagentschap (WADA), werd het staal onderzocht in het WADA-lab van Stockholm.
Dat lab rapporteerde op 8 februari dat het de verboden substantie trimetazidine had gevonden in het staal van Valijeva. Dat is de dag na de finale van de landencompetie in het kunstschaatsen op de Winterspelen. Valijeva had een groot aandeel in de gouden medaille voor de Russen.
Volgens de antidopingreglementen werd Valijeva dan voorlopig geschorst en door die voorlopige schorsing mag ze niet deelnemen aan wedstrijden zoals de Winterspelen.
Omdat de dopingtest werd afgenomen door het Rusada, is het Rusada ook de bevoegde instantie die een eventuele schorsing of straf moet uitspreken en niet het IOC of het WADA.
- ITA: Internationaal testagentschap
- Rusada: Russisch antidopingagentschap
- WADA: Wereldantidopingagentschap
- ISU: Internationale schaatsfederatie
- IOC: Internationaal olympisch comité
- ROC: Russisch olympisch comité
Rusada heft voorlopige schorsing op, IOC gaat in beroep
Het ITA bracht Kamila Valijeva wel op de hoogte van de voorlopige schorsing, waardoor de bal echt aan het rollen ging. De Russin mocht niet meer trainen of deelnemen aan een olympische activiteit.
Het ITA besliste ook om de zaak niet publiek te maken, omdat Kamila Valijeva een minderjarige is en om haar mentale en fysieke gezondheid niet in het gedrang te brengen.
Op 9 februari vocht Kamila Valijeva haar voorlopige schorsing aan bij het Rusada en diezelfde dag vond een hoorzitting plaats. De avond van 9 februari besliste het Rusada om de voorlopige schorsing van Valijeva op te heffen, waardoor de Russin kan deelnemen aan de Winterspelen. Een echte reden waarom de voorlopige schorsing werd geschrapt, is nog niet gegeven.
Volgens de antidopingcode kunnen het WADA, de ISU en het IOC bij het TAS in beroep gaan tegen die beslissing en dat heeft het IOC nu ook gedaan. Het IOC wacht dus niet op het rapport van het Rusada en wil duidelijkheid voor 15 februari, wanneer de korte kür op het programma staat. Ook het WADA gaat in beroep.
"Zulke gevallen helpen de Winterspelen en de sport niet vooruit", zegt IOC-woordvoerder Mark Adams. "Zo'n dopingzaak moet op de juiste manier behandeld worden, iedereen moet vertrouwen hebben in de beslissing die uiteindelijk genomen wordt."
"Valijeva heeft op het EK en in Peking negatief getest"
Het Russische olympische comité is vandaag in de tegenaanval gegaan. "Zowel op het EK kunstschaatsen 2022 (in januari, waar ze goud won, red) als op de Winterspelen heeft Valijeva negatief getest", staat in de verklaring van het ROC.
"We zullen uitgebreide maatregelen treffen om onze rechten en die van het team te beschermen. De gouden medaille in de landencompetitie werd op een correcte manier gewonnen. Valijeva heeft het recht om zonder beperkingen deel te nemen aan trainingen en competities, tenzij het TAS er anders over beslist."
Valijeva voegde vandaag meteen de daad bij het woord en trainde in Peking. Op het ijs oefende ze haar viervoudige sprongen in, ze kwam ook twee keer ten val. In de interviewzone trok ze haar kap over haar hoofd en antwoordde ze niet op vragen van de pers.
Dat de zaak rond Valijeva ook politiek belang heeft, bewijst de verklaring van het Kremlin. "We steunen allemaal Kamila Valijeva, we zijn ervan overtuigd dat alles op een misverstand berust en wachten af tot alles uitgeplozen is. Kamila, kop omhoog, je bent een Russin. Wees trots en versla iedereen."
Wat staat er nu nog te gebeuren?
De uitslag van de landencompetitie in het kunstschaatsen kan pas bevestigd worden nadat door het Rusada een definitieve uitspraak over de dopingzaak is gebeurd.
Dan pas kan de ISU de uitslag bekrachtigen. Het is nog maar de vraag of de medailles uitgereikt zullen worden voor de sluitingsceremonie in Peking op 20 februari.
Voorlopig zijn er voor Valijeva ook nog geen gevolgen met betrekking tot het EK, waar Loena Hendrickx als 4e net naast het podium viel. Er moet eerst een definitieve uitspraak komen, voor iets aan die uitslag veranderd kan worden.
De huidige procedure bij het TAS doet alleen een uitspraak over de voorlopige schorsing van Valijeva en niet over de grond van de zaak.
Kamila Valijeva heeft ook nog het recht om haar B-staal te laten testen. Omdat ze nog geen 16 jaar is, kan ze er ook met een mindere straf vanaf komen: een schorsing van "slechts" 2 jaar in plaats van 4 jaar of enkel een reprimande.
