Lance Armstrong (53) heeft gisteren op sociale media bekend dat hij met een alcoholverslaving heeft gekampt. Topsporters zoeken de kicks en limieten op tijdens hun carrière, maar ook erna. "Er is plots veel vrije tijd en dan wordt een sporter binnenin onrustig. Die mensen verdoven en kalmeren zich, met alcohol als gemakkelijk middel om dat te doen."
Topsport en de uitersten opzoeken gaan hand in hand, maar binnen de lijntjes kleuren, is voor vele sporters een lastige oefening. Tijdens en na hun carrière.
De Nederlandse verslavingsexpert Bram Bakker is niet verrast over de biecht van Lance Armstrong. "Al spreek ik liever over mateloosheid dan over verslaving", vertelt hij bij Radio 1.
"Topsport is op zich behoorlijk mateloos. Het hanteren van gezonde grenzen is voor vele sporters een uitdaging. We zien heel vaak hoe ze na hun carrière in de problemen geraken, want dan vallen de structuur en de dopingregelgeving weg."
Structuur die verdwijnt, dan spreek je over het beruchte zwarte gat. "Een topsporter werkt extreem gestructureerd met schema's, opdrachten en begeleiding."
"Qua organisatie is zo'n leven behoorlijk eenvoudig: het wordt voor jou gepland. Als je stopt, dan valt dat weg. Net als de aandacht."
"Er is plots veel vrije tijd en dan wordt een sporter binnenin onrustig. Die mensen verdoven en kalmeren zich, met alcohol als gemakkelijk middel om dat te doen."
Veel sporters zijn bereid om zichzelf te beschadigen en om zich geweld aan te doen. Tussen doping en alcohol zit er in se dan geen verschil: de verslaafde weet dat het ongezond is, maar voelt de behoefte om iets te verdoven.
Maar volgens de onderzoeker is er in de sportcontext vaak ook sprake van een emotionele trigger uit het verleden. "Met fysieke pijn kan je die emotionele pijn verdoven."
"Het is geweten dat veel topsporters een traumaverleden hebben. Ze werden vaak gepest of misbruikt. Er is ellende in hun leven geweest. Sport maakt dat niet ongedaan, maar het verlegt de aandacht."
Armstrong won 7 keer de Tour, maar verloor die eindzeges na zijn dopingbiecht. Speelt het gebruik van verboden middelen ook een rol in zijn alcoholprobleem?
"Het gaat over mensen die bereid zijn om gezonde grenzen te overschrijden", legt de onderzoeker uit. "Een verstandige mens zou doping niet gebruiken door de mogelijke schade."
"Maar deze mensen zijn bereid om zichzelf te beschadigen en om zich geweld aan te doen. Tussen doping en alcohol zit er in se dan geen verschil: de verslaafde weet dat het ongezond is, maar voelt de behoefte om iets te verdoven."
Premier League
Uiteraard mogen we niet alle topsporters over dezelfde kam scheren en de verslavingsexpert benadrukt hoe de problematiek in veel sectoren aanwezig is.
"Bestuurders, politici, muzikanten en artiesten: ze bestrijden hun eigen pijn van vroeger met roem en succes."
In de sportwereld lijkt voetbal het meest besmettelijk. "Daar circuleert het meeste geld en die sport krijgt de meeste aandacht."
"We weten uit onderzoeken dat de helft van de Premier League-spelers binnen de 5 jaar na hun carrière al door hun centen zitten."
