De Amerikanen drijven hun oorlog met het Wereldantidopingagentschap WADA stilaan op de spits. Door de geldkraan dicht te draaien, hopen ze eindelijk de langverwachte hervormingen door te kunnen duwen. Marc Van Der Beken, directeur bij NADO Vlaanderen, begrijpt het Amerikaanse standpunt wel.
Het Amerikaanse antidopingagentschap Usada ligt al een tijdje op ramkoers met de internationale overkoepelende organisatie WADA.
Nu hebben de Amerikanen hun laatste, maar meest belangrijke onderhandelingschip op tafel gegooid: de jaarlijkse bijdrage van 3,9 miljoen euro zal niet gestort worden.
"Amerika trok in de vorige legislatuur van Trump ook al hard van leer tegen het beleid van het WADA", weet Marc Van Der Beken, directeur van het Vlaamse agentschap NADO. "Ook toen was er dat dreigement, maar na overleg is dat een stille dood gestorven."
De Chinese dopingzaak, waarbij 23 sporters betrapt maar niet gestraft werden, was voor het Usada de druppel. "Bij (directeur) Travis Tygart is dat in het verkeerde keelgat geschoten. Hij is een persoonlijke oorlog met het WADA begonnen."
In alle eerlijkheid: wij betalen onze bijdrage aan het WADA ook niet met veel enthousiasme.
Maar het is niet alleen in Amerika dat het WADA geen vriendjes heeft gemaakt. "In alle eerlijkheid: wij betalen onze bijdrage ook niet met veel enthousiasme."
"Die 148.000 euro die wij overdragen, is zo'n 15% van ons budget. Uiteraard zouden we dat geld liever besteden aan de strijd tegen doping op het terrein."
"Maar wat krijgen we in de plaats van dat geld? Een databanksysteem dat niet goed werkt en waar de sporters steen en been over klagen. En bij elke (vermeende) fout tegen de dopingcode worden we door het WADA op een belerende manier op de vingers getikt."
"Het is dus niet altijd een leuke, collegiale verhouding. Zeker niet omdat het WADA constant met 'non-compliancy' (je niet houden aan de regeltjes) dreigt."
Financiële bijdrage is vrijwillig
Dat laatste overkwam onder meer Rusland, na het massale dopingschandaal ten tijde van de Winterspelen in Sotsji. "Dat is uiteraard een van de landen die gezegd hebben: de boom in, wij betalen niet meer."
"Je moet weten dat het WADA voor zijn financiering 50% afhankelijk is van de verschillende sportfederaties - het IOC op kop - en 50% van de overheden."
"Die bijdrage is niet wettelijk vastgelegd en is dus eerder een soort vrijwillig engagement. Bij dat systeem worden nu vragen gesteld."
Als er nog meer landen volgen die de kraan dichtdraaien, dan heeft het WADA een groot probleem. "Dan zullen er keuzes gemaakt moeten worden. Wij vrezen dat dat ten koste zal gaan van de effectieve strijd tegen doping."
"Maar het budget kan ook efficiënter besteed worden. Kijk naar de olympische bobo's: die pakken de duurste vluchten en verblijven in de duurste hotels. Allemaal op kosten van het WADA."
Never waste a good crisis
Volgens Van Der Beken is deze sluimerende crisis een kans om effectief te hervormen. "Na 25 jaar is de tijd rijp om het financiële ecosysteem anders te gaan bekijken."
Ten eerste: wie betaalt? En ten tweede: wie bepaalt?
"Wat dat eerste betreft vind ik het raar dat een rijke organisatie als het IOC voor de strijd tegen de doping voor 50% richting de overheden kijkt."
Die overheden hebben dan niet eens of nauwelijks inspraak. "Er wordt eigenlijk geen rekening mee gehouden met hen als het over de dopingcode gaat."
"Het WADA is nochtans een private onderneming. Die zegt momenteel aan de overheden hoe ze de strijd tegen doping in hun wetgeving moeten schrijven. Dat kan de taak toch niet zijn van zo'n organisatie? Dat is toch niet normaal?"
