Omdat de Duitse les op de middelbare scholen vaak niet verder reikt dan "Obst und Gemüse" en "Wo ist der Bahnhof?" krijgen jullie van ons een spoedcursus voetbalduits, om helemaal mee te zijn voor de start van het EK voetbal. Ganz toll!
A - Ausputzer
Letterlijk "een opkuiser". Of zoals het in de Nederlandse voetbaltaal ook wel wordt genoemd: een stofzuiger. In tegenstelling tot de stofzuiger opereert de Ausputzer in de verdediging, waar hij als libero het vuile werk opknapt, het afval recycleert en in een ideale wereld ook de aanval op gang trekt.
B - Bananenflanke
Een voorzet vanaf de flanken die om de defensie heen krult, die een kromming maakt zoals een banaan. Manfred Kaltz, verdediger bij Hamburg en de Duitse nationale ploeg, wordt beschouwd als de "uitvinder" van deze voorzet, vandaar ook zijn bijnaam "Mister Bananenflanke".
C- Chancentod
"Op het einde wrongen ze nog een aantal kansen de nek om", lees je wel eens in een voetbalverslag. In het Duits valt dan snel de term Chancentod. Het vermoorden van opgelegde kansen.
D - Dreh- und Angelpunkt
Het punt waar alles rond draait, de draaischijf in het voetbal dus. Drehpunkt is een draaipunt en Angelpunkt (letterlijk: hengelpunt) is een cruciaal punt. Concreet gaat het om een soort spelverdeler die alle ballen opeist en doorspeelt.
E - Eckball
Ook wel Eckstoß. Een hoekschop.
F - Fallrückzieher
Achterovervallend op de rug terugtrekken. Met de rug naar het doel achterwaarts schieten. Kortom: een omhaal. In 1977 scoorde Klaus Fischer in een interland tegen Zwitserland wat door velen in Duitsland het Doelpunt van de Eeuw wordt beschouwd. Met een Fallrückzieher.
G - Gegenpress
Tegendruk. In het Engels verbasterd tot Gegenpressing. Het was Ralf Rangnick, ex-coach van Manchester United, die het fanatiek jagen op de bal door overal op het veld druk te zetten promootte. Onder Jürgen Klopp werd het pas echt een wereldwijd begrip.
H - Hosen
Een (voetbal)broekje. In België als woord vooral bekend dankzij Jean-Marie Pfaff die in een legendarisch interview in het Duits Nederlands uitlegde waarom hij bij de rust "een andere Hose zoals altijd" had aangetrokken. "Blau is mijn Liebelingskleure."
I - Indirekter Freistoß
Een indirecte vrije trap.
J - Jausengegner
Een woord dat vooral in Oostenrijk wordt gebruikt. Een tegenstander om op te eten als een snack ("Jausen"). Een makkelijke tegenstander dus.
K - Kampfschwein
Een vechtend varken. Iemand die wroet op het veld als een varken dat de grond omploegt. Bijnaam van Marc Wilmots, die Schalke 04 al "Kampfschweinend" naar UEFA Cup-winst leidde.
L - Länderspiel
Een interland.
M - Mannschaft
Het Duitse woord voor een team, maar ook jarenlang de bijnaam van de Duitse nationale ploeg. Twee jaar geleden werd de term afgezworen, omdat uit onderzoek bleek dat "Die Mannschaft" synoniem was komen te staan voor arrogantie. Gezien de resultaten van Duitsland de voorbije jaren eerder misplaatste arrogantie.
N - Notbremse
De noodrem. In voetbalcontext iemand die een doorgebroken speler neerhaalt - vaak op cynische wijze - met een soort wanhoopspoging. Meestal is de dader ook schuldbewust over zijn actie.
O - Ordner
In het Nederlands is Ordner een synoniem voor een klasseermap, maar in het Duits betekent het zoveel als steward. Een vrijwilliger die de orde helpt te bewaren tijdens de wedstrijd.
P - Phantomtor
Letterlijk een spookdoelpunt. Een doelpunt dat op het eerste gezicht gewoon geldig is, maar bij nadere bestudering eigenlijk niet mocht tellen. Een bekend voorbeeld is het Phantomtor van Stefan Kießling (Leverkusen) uit 2013, waarbij een bal naast wordt gekopt, maar door een gat in het net achteraan toch binnen lijkt te gaan.
Q- Querlatte
Zoals je in het Nederlands lat en dwarslat hebt voor de bovenkant van het doelkader, heb je in het Duits Latte en Querlatte.
R - Raumdeckung
Het tegenovergestelde van Manndeckung (mandekking). In plaats van kort op je tegenstander te zitten, moet je een hele ruimte voor je rekening nemen. De zoneverdediging in het Nederlands dus.
S - Schwalbe
Een Duitse voetbalterm die ook ingang heeft gevonden in het Nederlands. Origineel betekent het zwaluw. De fopduik werd naar deze vogel genoemd, omdat zwaluwen zich tijdens hun vlucht plots als een steen laten vallen, om vervolgens weer gewoon door te fladderen.
T - Torjägerkanone
De trofee voor de topschutter (in het Duits Torjäger, letterlijk: doelpuntenjager) van de Bundesliga is een kanon. Vandaar: topschutterskanon. De bewuste trofee lijkt heel hard op het logo van Arsenal, waardoor velen het vermakelijk vinden dat Harry Kane, een icoon van Arsenals aartsrivaal Tottenham, de prijs in zijn eerste seizoen bij Bayern München heeft gewonnen (maar (nog) niet heeft ontvangen).
U - Übersteiger
Een overstapje. Je klimt met je benen over de bal, vandaar Über-steiger. Ook de naam van het supportersmagazine van hipsterclub St. Pauli.
V - Viererkette
Strikt genomen een "ketting van vier". Term die wordt gebruikt om een viermansverdediging aan te duiden.
W - Weltmeister
De wereldkampioen. Duitsland is na Brazilië het land met de meeste wereldtitels, namelijk 4 stuks. Vandaar ook de 4 sterren op het shirt van de Duitsers.
Z - Zehner
Geen courante Duitse woorden met X en Y en dus zijn we bij onze laatste letter aanbeland, de Z. Een Zehner is gewoon een Nummer 10. Een spelverdeler. Vaak dus het Dreh- und Angelpunkt van de ploeg, soms ook een Kampfschwein.