Ga naar de inhoud

Bewegen als medicijn (3): "Je kan 10-12 kg in 1 jaar verliezen met juiste beweging en voeding"

 zo 3 mei 2020 13:30
Maarten Vangramberen sprak met experten Stephanie Scheirlynck, Tom Teulingkx en Paul Van Den Bosch.
Maarten Vangramberen sprak met experten Stephanie Scheirlynck, Tom Teulingkx en Paul Van Den Bosch.

We hebben de voorbije dagen de link gelegd tussen het coronavirus en zwaarlijvigheid en we hebben aangetoond hoe belangrijk bewegen is. Maar ook voeding is een zeer belangrijke bouwsteen om fit te worden of te blijven. Wat gezond eten inhoudt en hoe we dat moeten aanpakken, leest u in het laatste deel van ons dossier.

De gasten in het derde gesprek:

  • Diëtiste en voedingsdeskundige Stephanie Scheirlynck: zij stuwde Greg Van Avermaet en Nafi Thiam mee naar goud in Rio in 2016
  • Sportcoach Paul Van Den Bosch: Energy Lab
  • Tom Teulingkx: sport- en huisarts

Bekijk het volledige gesprek:

Het derde gesprek in een notendop:

  • "Wie zijn voeding aanpakt, meer beweegt en iets minder eet, kan in één jaar 10 tot 12 kilogram verliezen"
  • "Gezond bewegen leidt niet meteen tot gewichtsverlies, maar het ene versterkt het andere"
  • "Wie gewicht wil verliezen, moet vanuit zijn huidige voedingspatroon vertrekken"
  • "Bewaar de 80/20 procentregel"
  • "Ouders en scholen dragen een verpletterende verantwoordelijkheid"
  • "Deze crisis is ook onze beste kans: blijf deze gezonde levensstijl promoten"

1) Hebben we tijdens deze lockdown gezond gegeten of hebben we troost gezocht in ongezond eten?

Stephanie Scheirlynck: "Heel veel mensen zijn weer beginnen te koken. Ze hebben plezier en tijd gevonden om boodschappen te doen en te koken."

 

"Zeker tijdens de hamsterperiode werden er ook massaal groenten en fruit gekocht. Mensen leggen de link tussen niet ziek worden en groenten en fruit eten. Ze hebben zich niet echt op comfort food gestort."

 

Tom Teulingkx: "Anderzijds: mensen die de moeite niet doen om te koken, hebben vaak alleen maar de mogelijkheid om eten af te halen."

 

"Kijk ook naar de zeer lange rijen bij de heropening van de fastfoodketens. Er zijn twee uitersten. En de mensen die nog ongezonder zijn gaan eten, kunnen in de problemen geraken."

2) Is ongezonde voeding de grootste oorzaak van overgewicht?

Stephanie Scheirlynck: "Het gaat over de combinatie van te weinig te bewegen, foute voedingskeuzes te maken en verkeerde portiegroottes te hanteren."

 

"Ga je met de auto naar het werk, neem je de lift en zit je de hele dag neer, dan is je energieverbruik heel laag. Kies je dan voor vetrijke maaltijden en suikerrijke snacks, dan neem je meer in dan je verbruikt."

 

"Het gaat soms helemaal niet snel: als je elke dag 100 kilocalorieën meer eet dan wat je verbruikt, dan levert dat na een jaar 5 à 6 kilo extra op. Veel mensen merken soms niet op dat ze aan het verdikken zijn."

 

"Vaak is de balans niet meer in evenwicht, wat je verbruikt tegenover wat je naar binnen speelt."

 

"Maar ook het omgekeerde geldt: als je jouw voeding dagelijks aanpakt, als je iets minder eet en iets meer beweegt, dan kun je op een jaar tijd 10 à 12 kilogram verliezen zonder dat je dat echt in de gaten hebt gehad en zonder dat je je alles hebt moeten ontzeggen."

 

"Vergelijk het met het opbouwen tijdens het joggen: werk met kleine stapjes in plaats van streng te diëten. Daar word je uiteindelijk ook maar dikker van."

Als je elke dag 100 kilocalorieën meer eet dan wat je verbruikt, dan levert dat na een jaar 5 à 6 kilo extra op. Veel mensen merken soms niet op dat ze aan het verdikken zijn.

Stephanie Scheirlynck

3) Is bewegen het wondermiddel om gewicht te verliezen?

Paul Van Den Bosch: "Eén kilogram vet komt overeen met zo'n 7.000 à 9.000 kilocalorieën. Een halfuurtje joggen komt overeen met een verlies van grosso modo 500 kilocalorieën. Je zou dus 15 uur moeten lopen om 1 kilogram vet te verbranden, in de veronderstelling dat je die calorieën niet aanvult."

 

"Maar we hebben gisteren benadrukt dat beginnende sporters dat geleidelijk moeten doen. Gezond bewegen leidt niet onmiddellijk tot gewichtsverlies. Maar als je beweegt, dan wordt jouw levensstijl gezonder. Het ene versterkt het andere."

4) Is 3 maaltijden per dag de leidraad om gezond te eten?

Paul Van Den Bosch: "Bij wie de hele dag eet, vooral suikerrijke snacks, stijgt de bloedsuikerspiegel. Je krijgt dan ook een energiedip en dat geeft een prikkel om opnieuw te eten. Het gaat op en af. En suiker komt terecht in de vetcellen. Je stapelt dan vet op."

 

"Ik begeleid als coach mensen met een gezonde levensstijl. Als zij alle enkelvoudige suikers laten - dan heb ik het over desserts, frisdranken en ander snoepgoed - en als zij zich beperken tot 3 maaltijden per dag (liefst binnen 8 uur) waardoor de bloedbaan voor het overige onaangeroerd blijft, dan verliezen zij op een relatief eenvoudige manier vrij vlug gewicht zonder zich veel te moeten ontzeggen."

 

Stephanie Scheirlynck: "Het gaat ook om wat je eet. Niet alleen de timing, maar ook welke keuzes je maakt."

 

"Het gaat niet zozeer om wat een gezond voedingsmiddel is, maar wel om je totaalpatroon."

 

"Als je voor 80 procent veel fruit, groenten en volkoren en vezelrijke producten eet en je hebt een goed ritme, dan mag je zondag gerust een croissant of frietjes eten. Het gaat om balans. Alles met mate."

5) Je zou blijkbaar 10-12 kilo per jaar kunnen verliezen: wat zijn de trucjes en hoe kan ik een drastische benadering vermijden?

Stephanie Scheirlynck: "We spreken dan over een halve kilo per week, 2 kilogram per maand. Dat is een rustig tempo."

 

"Je zou dan elke dag 500 calorieën minder moeten innemen dan je verbruikt: met beweging erbij betekent dat 250 calorieën minder innemen en 250 calorieën meer verbranden."

 

"Dat is heel haalbaar en je zal dat ook niet voelen. Begin ermee door je voeding enkele dagen bij te houden. Breng jezelf in kaart en dan zie je meestal zelf wel welke fouten je maakt."

 

"Vertrek dus vanuit je huidige voedingspatroon. Je kunt vanaf maandag een dieet volgen met een exotische naam. Op korte termijn geeft dat resultaten, maar op lange termijn hou je dat niet vol."

 

"Verdeel dat verlies van 250 ingenomen calorieën tijdens je dag. Stop met het snoepen tussendoor: een wafel bedraagt makkelijk 300 tot 400 calorieën."

 

"Wie 3 hoofdmaaltijden nuttigt, komt er dan met één sneetje brood of één aardappel minder ook al bijna. Akkoord, het gaat niet vooruit. Als je je elke dag weegt, is het frustrerend. Maar na een maand weeg je 2 kilo minder. Wees geduldig en neem je tijd."

6) Mag ik dan niet meer zondigen?

Tom Teulingkx: "De 80/20 procentregel is heel belangrijk. Het is heel moeilijk om 100 procent je best te doen en om niet te zondigen."

 

"Met zondigen is niets mis, maar vaak geldt het omgekeerde: we zondigen voor 80 procent en houden ons voor 20 procent aan de regels."

 

"Nog een kanttekening: nuchter sporten heeft een meerwaarde, maar in deze coronaperiode wordt het ten stelligste afgeraden. Suikers innemen is essentieel voor je immuniteit als je sport. Sport nu dus niet nuchter."

7) Hoe groot is de verantwoordelijkheid van de ouders?

Tom Teulingkx: "Kinderen kopiëren wat ze bij hun ouders zien. Ouders hebben een cruciale rol wat beweging en voeding betreft."

 

"Tegenwoordig zijn we heel erg op elkaar aangewezen: geef dus het goeie voorbeeld. Kinderen zullen het in deze periode niet op school leren, wel thuis. Het is een verpletterende verantwoordelijkheid voor de ouders om dat te doen."

8) Hoe groot is de verantwoordelijkheid van de scholen?

Paul Van Den Bosch: "De sociale situatie is niet voor elk kind gelijk, maar op één plaats zou dat wel moeten zijn: op school. Daar krijgen alle kinderen hetzelfde aangeleerd."

 

"De scholen hebben een zeer grote verantwoordelijkheid in de toekomst van onze maatschappij. Bijna 50 procent van onze bevolking kampt met overgewicht, bijna 16 procent daarvan is obees."

 

"Scholen hebben een sensibiliserende rol. Een vak gezondheidsopvoeding zou er elk jaar moeten zijn. En er zijn nog te veel frisdrankautomaten. Er is misschien één minuut politieke moed nodig om die weg te halen. Het begint bij de basis en dat is de school."

9) Gezonde voeding is vaak duurder dan ongezonde voeding: een grote onrechtvaardigheid?

Stephanie Scheirlynck: "Als je nu voor ongezonde voeding kiest omdat de kostprijs lager is, dan ben je je er niet van bewust dat je die prijs op lange termijn betaalt met je gezondheid en de medische kosten."

 

"Mocht ongezonde voeding duurder worden en gezonde voeding goedkoper, dan kunnen we heel wat medische kosten vermijden."

10) Zullen we nog gezond koken als er weer veel minder tijd is?

Stephanie Scheirlynck: "Hier geldt net hetzelfde als bij bewegen: het is een kwestie van organisatie."

 

"Kijk in het weekend naar hoe je komende week oogt, doe je boodschappen online, gebruik de vrijgekomen tijd in geval van telewerk om te bewegen en te koken. Het hoeft niet tijdrovend te zijn. Mensen hebben het plezier van koken teruggevonden. Hou dat vast en neem dat mee."

Voor bewegen en gezond eten geldt hetzelfde: het is een kwestie van organisatie.

Stephanie Scheirlynck

CONCLUSIE: Is deze crisis dé kans om mensen een gezondere levensstijl aan te meten?

Tom Teulingkx: "Als deze crisis ons iets geleerd heeft, dan is het back to basics: op sociaal en familiaal niveau, maar ook op gezondheids- en bewegingsniveau."

 

"We hebben gezien dat mentale en lichamelijke gezondheid essentieel is om te overleven. Hopelijk is dit voor velen een wake-upcall. Dit zal niet de laatste gezondheidscrisis zijn."

 

Paul Van Den Bosch: "Dit is onze beste kans. Het is heel hard in de verf gezet door de overheid."

 

"Mijn oproep is: hou het hier niet bij zolang de crisis aan de gang is. Als we van de maatregelen verlost zijn, dan moeten we in het belang van onze gezondheid deze levensstijl blijven promoten en maatregelen treffen op allerlei vlakken."

 

"Dan zetten we de stap naar meer weerbare individuen en zij vormen samen een meer weerbare maatschappij."

Bekijk de integrale uitzending (deel 1-3):