Zonder ontsporing zat hij nu wellicht bij het Nederlandse elftal. In plaats daarvan wacht Quincy Promes (32) in een cel op zijn lot. Het gevallen toptalent kon ontsnappen aan straffen voor een steekpartij en drugsdeals, maar lijkt nu toch in een hoek zonder uitweg gedreven. Dit verhaal leest als een true crime en begon zowaar in België.
Wie is Quincy Promes?
Stel de vraag zo’n vijf jaar geleden in Nederland en de antwoorden zullen vrij gelijklopend zijn. Termen als crimineel zouden dan nog niet vallen, Promes is op dat moment vooral een voetbalvedette bij Ajax en Oranje.
Makkelijk verliep zijn weg naar de top allerminst.
Op zijn 16e wordt Promes weggestuurd uit Amsterdam wegens onhandelbaar. “Ik was een mannetje, met een grote mond, dat zich niets wijs liet maken”, vertelde hij daar later over.
Maar de vrijgevochten puber kwam op tijd tot inkeer. Via het bescheiden Haarlem en Go Ahead Eagles kwam hij bij FC Twente weer op het hoogste niveau terecht. Dan volgde een lucratieve deal naar Spartak Moskou en nadien een toptransfer naar Sevilla.
Om op zijn 27e uiteindelijk weer thuis te komen bij Ajax, dat maar liefst 16 miljoen euro voor de aanvaller neertelde.
Naast het veld staat Promes bekend als een gezellige jongen die graag uitpakt met zijn sociale sprong van straatjongen naar multimiljonair.
De Nederlander showt op Instagram zijn penthouse, peperdure kleding inclusief dikke gouden kettingen en exclusieve wagenpark. Ingrediënten die perfect passen bij zijn nevencarrière als verdienstelijk rapper.
Insiders merken op dat Promes via zijn muziek wel in bedenkelijke circuits vertoeft.
Meerdere omstreden Amsterdamse rappers behoren tot de vriendenkring van de topvoetballer. Zo neemt Promes een duet op met Djaga Djaga. Jason Leonora - zo heet hij echt - zingt zijn verzen noodgedwongen in vanuit de gevangenis. Dat komt door een opgelegde celstraf van 18 jaar voor zijn rol bij een liquidatie.
Steekpartij na familiefeest
Eind 2020 komt Promes zelf nadrukkelijk in aanraking met het gerecht.
De voetballer wordt opgepakt en ondervraagd door de politie over een incident enkele maanden eerder op een familiefeestje.
Een neef beweert namelijk dat Promes hem na afloop met een mes in de knie gestoken heeft. De twee zouden ruzie gekregen hebben toen Promes zijn neef ervan beschuldigde een dure ketting van een tante te hebben gestolen.
Promes wordt na een nachtje cel vrijgelaten, maar blijft een verdachte voor poging tot doodslag en zware mishandeling. Zelf ontkent hij alle feiten.
Opmerkelijk is wel dat Promes begin 2021 voor 8,5 miljoen terugkeert naar zijn Russische ex-club Spartak Moskou - ver weg van Nederland, waar het onderzoek tegen hem loopt.
En minstens even opvallend is dat bondscoach Frank de Boer de veelbesproken aanvaller ondanks het lopende onderzoek enkele maanden later gewoon opneemt in zijn EK-selectie - een toernooi waar Promes twee keer zou invallen.
"In Nederland is het nog steeds zo dat je onschuldig bent totdat het tegendeel bewezen is", verdedigt de coach de keuze. "Ik steek mijn hand niet voor hem in het vuur, dat doe ik nooit, maar ik geloof hem als hij zegt dat hij onschuldig is."
Jullie hebben geluk dat ik niet meer met een vuurwapen loop, want anders was dit verhaal nog lelijker gelopen.
Nou, een gelekte transcriptie van tapgesprekken laat ongeveer een jaar later weinig aan de verbeelding over.
Het actualiteitenprogramma Nieuwsuur pakt uit met conversaties tussen Promes en zijn familie op de bewuste avond van het steekincident, waaruit blijkt dat de voetballer zijn neef zelfs wilde vermoorden.
Hieronder een kleine greep uit enkele uitspraken van Promes.
"Je hebt zijn leven gered. (xxx) Anders steek ik hem dood, dat begrijp je toch?"
"Wie van mijn tante pikt, maak ik af. (xxx) Jullie hebben geluk dat ik niet meer met een vuurwapen loop, want anders was dit verhaal nog lelijker gelopen."
(lees verder onder de transcripties)
Promes is een uitstekende dribbelaar, maar met zo'n bezwarend bewijsmateriaal is het zelfs voor hem moeilijk ontsnappen.
Later zou hij voor bovenstaande feiten veroordeeld worden tot anderhalf jaar cel voor zware mishandeling. Promes ging nog in hoger beroep.
Drugsdeal in Antwerpen
In de voorgaande paragraaf kon je natuurlijk één terechte bedenking maken: hoe kon de politie de telefoon van Promes afluisteren op het moment van de steekpartij?
Wel, de Amsterdammer was in alle geheim ook een spilfiguur in een ander groot onderzoek.
Tipgevers uit de onderwereld verzekeren de Nederlandse politie dat Promes volop in de drugshandel zit. Wanneer Belgische speurders in 2021 versleutelde telefoons van criminelen kraken en toegang krijgen tot miljoenen berichten, komt alles in een stroomversnelling.
In de conversaties duikt plots ook Quincy Promes op. Onder de schuilnaam Fantasma.
"Shit man! M'n hele winst doormidden"
Uit de chatgesprekken blijkt dat Promes een leidinggevende én financierende rol heeft bij de smokkel van ruim 1.350 kilo cocaïne via de haven van Antwerpen.
De topvoetballer gaf bijvoorbeeld instructies aan de uithalers - "Aan het werk boys en hou ons op de hoogte" - en stond in nauw contact met de veroordeelde Surinaamse cocaïnehandelaar Piet W.
De douane kon wel één van de twee partijen drugs - verstopt tussen zakken zeezout uit Brazilië - onderscheppen. Toen Promes dat hoorde, reageerde hij als volgt in de chat: "Shit man! M'n hele winst doormidden."
Volgens kenners zou de cocaïne toen in Amsterdam op straat goed zijn geweest voor zo'n 75 miljoen euro. Promes zelf had naar verluidt 200.000 euro geïnvesteerd.
Op basis van het bewijsmateriaal veroordeelt de rechtbank Promes opnieuw tot een gevangenisstraf. Dit keer van maar liefst 6 jaar. Alweer gaat hij in hoger beroep.
Of Promes ooit ook effectief zijn straf zal uitzitten? Dat is maar zeer de vraag.
Ondanks de veroordelingen waande de vedette zich de voorbije maanden nog steeds onaantastbaar. Op Instagram regent het provocerende (feest)filmpjes en in zijn rapteksten dweept Promes met zijn criminele voorgeschiedenis.
"Ik stuur mannen naar Antje (Antwerpen, red.), voel me net Overmars", klinkt het onder meer.
Pion in politiek steekspel
Veel heeft er natuurlijk mee te maken dat Promes zich in zijn Russische gouden kooi veilig voelt.
Sinds de oorlog met Oekraïne worden criminelen immers niet meer uitgeleverd aan Nederland.
Bovendien kan Promes aanzien worden als een symbooltrofee van Poetin. Na de invasie ontvluchtten veel buitenlandse spelers Rusland en daalde het niveau in de Premjer-Liga drastisch.
Promes is als topschutter van Spartak Moskou een van de laatste overgebleven vedetten en die worden (door de meesten) gekoesterd. Zelfs die met een bedenkelijke reputatie.
Máár...
Onlangs durfde Promes het toch eens aan om uit buiten Rusland te fladderen. Hij trok met zijn club op trainingskamp naar de Verenigde Arabische Emiraten. Toen de ploeg in Dubai weer op het vliegtuig wou stappen, werd Promes evenwel aangehouden.
Volgens verschillende bronnen zou hij met een huurauto een verkeersongeval veroorzaakt hebben en de plaats van het ongeluk ontvlucht zijn voor de politie er was. Een overtreding die ze in Dubai niet zomaar laten passeren - bekende voetballer of niet.
En zo zit Promes toch plots achter de tralies.
De Nederlandse justitie zag zijn kans meteen schoon om de gevangene in handen te krijgen - het heeft namelijk een uitleveringsverdrag met de VAE. Rusland reageerde ondertussen door óók de uitlevering van Promes te vragen, terend op een (niet-bewezen) openstaande belastingschuld.
"Russen laten hun eigen mannen niet achter", zei parlementslid Vitaly Milonov over het symbooldossier.
Of hoe Quincy Promes als veroordeelde crimineel een pion is geworden in een politiek steekspel. Wie straks de winnaar wordt? Niemand die het met zekerheid durft te voorspellen.
Maar dat Promes ooit de verliezer wordt, lijkt wel vast te staan.
Gevoelig thema bij Nederlandse nationale ploeg
Tijdens deze interlandbreak is Quincy Promes ook een groot gespreksonderwerp bij Oranje.
Dat zit zo: veel huidige selectiespelers delen een verleden met Promes, die als sfeermaker steeds goed in de groep lag. Sommigen onderhouden zelfs nog steeds een bijzonder innige band met Promes.
Onder meer Memphis Depay uitte op sociale media openlijk zijn steun voor de veroordeelde crimineel.
"Ik post veel content, ik zag er het kwade niet van in", aldus Depay tegenover de NOS. "Maar ik snap dat de buitenwereld er anders over denkt. Dat is prima en daar neem ik verantwoordelijkheid voor."
"De Quincy Promes die ik ken, kennen jullie niet. De Quincy die jullie beschrijven, ken ik weer niet. Het blijft mijn vriend en mijn vrienden laat ik niet vallen. Dat betekent niet dat ik ze steun in alles, maar dit was niet provocerend bedoeld."
Bondscoach Ronald Koeman kreeg uiteraard eveneens vragen over het gevoelige thema.
"Ik zou het zelf zo niet doen - soms kan je het voor jezelf wat makkelijker maken", reageerde hij op de steunbetuiging van Depay. "Het roept altijd aversie en kritiek op. Als je dat kan weghouden, moet je dat weghouden. Ik snap wel dat het Memphis zijn vriend is, maar dit is een delicate kwestie."