Voetbal meer dan ooit als sprankel van hoop voor een natie. Terwijl Oekraïne nog volop in oorlog verkeert, speelt de nationale ploeg vanavond om een plek op het WK voetbal in Qatar. “Soldaten vragen ons maar één ding: breng ons naar het wereldkampioenschap.” Het verhaal van een land dat alle ellende even wil vergeten.
Het is vroeg in de ochtend van 24 februari wanneer Taras Stepanenko abrupt gewekt wordt door explosies. De middenvelder van Sjachtar Donetsk en de Oekraïense nationale ploeg vlucht met zijn vrouw en drie kinderen meteen de schuilkelder in.
Rusland is zonet zijn land binnengevallen.
Drie maanden - en oneindig veel leed - later woedt de oorlog nog volop. Toch zit Stepanenko niet langer verscholen in zijn schuilkelder.
Met Oekraïne wil hij zich straks kwalificeren voor het WK in Qatar. Eerst moet gewonnen worden tegen Schotland, dan wacht Wales.
Vanavond deel één van de missie in Glasgow.
Tranen
Nú al wordt het een wedstrijd die in de voetbalgeschiedenis weinig gelijken kent op vlak van symboliek en emoties.
Terwijl in Oekraïne nog doden vallen, is het voor de nationale voetbalploeg figuurlijk do-or-die. Met spelers die onmogelijk alleen met de gedachten op het veld kunnen zijn. Constant sluimert de ongerustheid over familie en vrienden.
Gisteren barstte sterkhouder Oleksandr Zintsjenko nog in tranen uit op de voorbeschouwende persconferentie. “Iedereen in Oekraïne wil maar één ding: dat de oorlog stopt. Daar dromen we van… net als van het WK, ja.”
Niet enkel mentaal staat Oekraïne voor een zware strijd. Ook fysiek liggen de kaarten allerminst gunstig.
Het grootste deel van de nationale ploeg komt namelijk uit voor lokale topclubs Dinamo Kiev en Sjachtar Donetsk, maar sinds december hebben die geen officiële wedstrijd meer gespeeld. Eigenlijk moest de Oekraïense competitie op 26 februari hervatten.
Daar dacht Vladimir Poetin anders over...
Busreis van 37 uur
In plaats van te voetballen, moesten alle teams vluchten.
Eind april trok een bus door het verwoeste land om in diverse steden internationals op te pikken. Na een trip van 37 uur bereikte het gezelschap Slovenië, dat de ploeg met open armen verwelkomde. Een maand lang schipperden de Oekraïeners daar tussen het Elegance Hotel en de nationale trainingsvelden.
Emotioneel uitgeput, maar wel in veiligheid. Met als grote doel: het barrageduel tegen Schotland, dat oorspronkelijk in maart had moeten plaatsvinden.
Toch stond niet iedereen in Oekraïne volledig achter de actie.
In theorie vielen de spelers namelijk onder de krijgswet, die iedere volwassen man tussen 18 en 60 verbood om het land te verlaten. Dat fitte topsporters een uitzondering kregen, wekte bij sommigen woede op.
Toch besefte het merendeel van de landgenoten dat de impact van de nationale ploeg buiten de landsgrenzen groter zou zijn.
Zo speelde Oekraïne - net als Dinamo en Sjachtar - benefietduels in diverse landen. Onder meer Mönchengladbach sparde met plezier tegen het getroffen land.
Meteen een manier om het matchritme toch een béétje op peil te houden richting een oneerlijke strijd.
Moment van hoop
Maar vergis u niet: Oekraïne wil absoluut naar het WK.
De barragematch zal in lokale media de berichtgeving over de oorlog niet als hoofdpunt verdrijven, maar wel voor een zeldzame afleiding zorgen in het voetbalgekke land. Negentig minuten lang even de ellende vergeten.
En wie weet zelfs de troepen een boost bezorgen.
“We krijgen berichten van onze soldaten”, vertelde Stepanenko. “Ze vragen maar één ding: doe alsjeblieft alles om Oekraïne naar het WK te krijgen. Voor ons land is dit een moment van hoop.”
Dat merkte ook bondscoach Oleksandr Petrakov. De 64-jarige veteraan bood zichzelf in februari aan om mee te vechten, maar kreeg geen wapens in de handen geduwd. “Je brengt ons beter naar het WK”, was de boodschap van de legerofficier.
Na de raketten en bommen hebben we van niks nog schrik
Met die loodzware last staat Oekraïne vanavond tegenover Schotland. Voor de belangrijkste wedstrijd in de voetbalgeschiedenis van het land, dat sinds 2006 niet meer op een WK stond.
Daarin zal patriottisme een gebrek aan wedstrijdfitheid moeten compenseren. Wees maar zeker dat ze na een bijzonder emotioneel volkslied zullen strijden tot ze neervallen.
Net zoals bij het Eurovisiesongfestival zal de wereld Oekraïne de zege gunnen. Behalve de luide thuisfans in Schotland.
“Maar na de raketten en bommen hebben we van niks nog schrik”, halen de bezoekers de schouders op.
Vanavond moet het geluid van gejuich dat van inslagen even overstemmen.
