Ga naar de inhoud

(On)veilige sprints in de Tour? "Etappe 5 en 10 zijn risico-aankomsten"

 wo 2 september 2020 16:43
Etappe 5 en 10 worden gelabeld als de gevaarlijkste aankomsten (massasprints).

Veiligheid in de koers, meer bepaald in de sprint, is meer dan ooit een topic in het wielrennen. Daarom ging onderzoeksgroep ID Lab, enerzijds verbonden aan de UGent, anderzijds aan imec (onderzoekscentrum voor nano-elektronica en digitale technologie), na waar het gevaar ligt in de Ronde van Frankrijk. Etappe 5 en 10 kregen de rode vlag.

"9 sprintetappes waaronder 2 risicogevallen"

De onderzoeksgroep van professor Steven Verstockt en co - voornamelijk bezig met data science en machine learning - nam het rittenschema van de Ronde van Frankrijk onder de loep en analyseerde de veiligheid van de aankomsten. Op basis van enkele karakteristieken zoals hoogteprofiel, spreiding, afstand, ... van het parcours kwamen ze tot 9 "kandidaat-massasprints" in deze Tour.

 

Uit die 9 etappes kwamen er 2 aankomsten met een rode vlag naar boven. Etappes die volgens de onderzoeksgroep als "gevaarlijkste aankomsten" behoren. Het gaat om etappe 5 (aankomst in Privas) en etappe 10 (aankomst in Saint-Martin-De-Ré)".

 

"We maakten gebruik van de meest recente data die online te vinden is. Officiële communicatie, Google Streetview en dergelijke." Maar Verstockt wil evolueren naar een samenwerkingssysteem met de organisatie en/of teams. "Een systeem waar de organisatie, een team of renner met een GoPro of een dashcam de beelden van de verkenning doorstuurt."

 

Bestaat het risico dan niet dat we evolueren naar aankomsten met nog maar amper animo? "Het is niet zo dat wij een ja/neen-model aan het bouwen ziijn. Het is een opiniemodel die organisatoren kunnen gebruiken in hun proces. De eindverantwoordelijkheid ligt altijd bij de organisatie en de wedstrijdjury."

 

"Maar als er een risico is in een aankomst, zouden er wel zaken kunnen gebeuren. Ik denk dan maar aan stootkussens aan de zijkant. Of bij de rit van vandaag (rit 5), had men kunnen kiezen om de finish een kilometer eerder te leggen. Dat zou even mooi zijn, maar veel minder risicovol."

Top 3 van 'gevaarlijkste' aankomsten
    heightPenalty roadtypePenalty roundaboutPenalty turnsPenalty speedPenalty safetyScore
1. rit 5 1,61 N/A 5,78 4,94 N/A 12,33
2. rit 10 0,01 4,64 3,52 2,07 1,60 11,84
3. rit 21 0,05 2,77 2,10 0,75 2,89 8,56
               
  rit 1
0,00 0,00 0,00 0,55 1,87 2,42

(de slotetappe (21) liet de onderzoeksgroep buiten beschouwing wegens vertrouwde aankomst, plaatselijke ronden, sprint met uitgedund peloton, ...)

Rondepunten zijn grote boosdoener

"Etappe 5 en 10 zijn mogelijke kandidaten waar er enig risico aanwezig in bij de aankomst", verklaart Verstockt. "Hoe dat wordt berekend? We maken gebruik van een zestal kenmerken van het wegdek: dalende lijnen, bochten, rondepunten, veranderingen in snelheid, het wegtype (o.a. breedte van de weg) en zaken zoals verkeersdrempels. Deze kenmerken worden ook gewogen in afstand tot de finish. Hoe dichter bij de finish, hoe zwaarder ze doorwegen."

 

Wat is er dan specifiek mis met de etappe van vandaag en de tiende etappe? "Bij etappe 5 merken we dat er een drietal rondepunten zijn, waarvan 2 in de laatste kilometer (eentje op 200m van de finish). Bij het voorlaatste rondepunt moeten de renners ook nog eens naar rechts, wat een trechtereffect geeft. Bovendien zijn er middengeleiders aanwezig voor de rondepunten en enkele slingerbochten in de laatste kilometer."

 

Het rondepunt op 200 à 300 meter van de finish zou zijn weggehaald. Is er dan overleg tussen de organisatie/UCI en de onderzoeksgroep? "We hebben al enkele gesprekken gehad met de UCI enkele weken terug, na het incident met Fabio Jakobsen en Remco Evenepoel. Voor de Tour zelf hebben we nog geen gesprek gehad met de UCI of de ASO. Officieel is de aankomst nog niet aangepast, dat rondepunt op het einde. Dat vernam ik enkel via via."

 

"Maar de etappe van vandaag is lang niet zo onveilig als de bewuste aankomst in de Ronde van Polen. Vandaag krijgen we ook een licht stijgende lijn."

 

De resultaten van de onderzoeksgroep maken ook duidelijk dat etappe 10 eveneens een slechte score krijgt door rondepunten in het slot. Maar ook snelheidswijzigingen (wijzigingen in breedte/karaketeristieken en verkeersremmers spelen een rol.

Afgelopen incidenten gaven aanzet voor onderzoek

"Buiten dit project hebben we binnen imec ook al een project lopen over veiligheid bij de motorrijders. Maar het is wel door de incidenten van Jakobsen en Evenepoel dat alles wat in gang is gezet voor dit onderzoek."

 

"We brainstormden of we geen bijdrage konden leveren. Het is dus sinds een week of 3/4 dat we de switch maakten naar het wielrennen."