Uw sporthelden geven lang niet meer alleen handtekeningen weg. Wout van Aert veilt zijn strafste zeges, Romelu Lukaku de momenten die zijn carrière bepaalden. Hoe zit dat precies? Een kennismaking met het fenomeen van de NFT - straks niet meer weg te denken in de sportwereld?
"Iets speciaals! Mijn drie grootste overwinningen zullen verkocht worden als NFT's."
Geen nood als u het in Keulen hoorde donderen bij bovenstaande tweet van Wout van Aert - ook op onze redactie zagen we heel wat gefronste wenkbrauwen.
Daarom eerst de essentie. Wat is een NFT?
Een "Non-Fungible Token" kan worden gezien als een digitaal certificaat om te bewijzen dat iets jouw eigendom is. Het ontstond om aan online creaties een bepaalde waarde toe te kennen.
In het geval van Wout van Aert creëerde men dus een geanimeerd "kunstwerk" van zijn triomf in de Strade Bianche, de heroïsche zege op de Mont Ventoux en de legendarische sprint in Parijs.
Wie dinsdag het hoogste bod heeft - momenteel is dat enkele honderden euro's - krijgt de exclusieve rechten tot het digitale werk. Samen met een gepersonaliseerde video van Van Aert.
Pure kunst
Wie het allemaal voor het eerst leest, reageert quasi steeds hetzelfde.
Wat ben je er in hemelsnaam mee?
In tegenstelling tot een shirtje van Wout van Aert heb je immers niks tastbaars in handen. Of je moet het al etaleren in een digitale kader.
"Je kunt het nochtans vergelijken met een schilderij", vindt Ruud Dankers van Momentible, het platform waarop de Van Aert-werken geveild worden.
"Alleen is dit digitaal. En in deze tijden hechten mensen veel belang aan wat ze daar bezitten. Kijk, voor ons is Wout een artiest. En zijn overwinning op bijvoorbeeld de Mont Ventoux pure kunst. Uit zijn naam hebben we daar een werk van gemaakt."
Klinkt allemaal mooi. Maar uiteraard lanceren Van Aert en Jumbo-Visma de NFT's niet (alleen) voor de artistieke waarde. Voor digitale werken wordt vandaag de dag stevig geld neergeteld.
Zo loste Lionel Messi enkele maanden geleden eveneens een reeks NFT's, ontworpen door een bekende digitale designer. Na één dag had de verkoop al bijna 3 miljoen euro opgeleverd. Het meest unieke werk uit de collectie ging zelfs voor ongeveer 1 miljoen euro de deur uit.
Slik.
Zo'n vaart zal het bij Van Aert wellicht niet lopen. Onlangs verkocht men bij Momentible twee NFT's van marathonloper Eliud Kipchoge voor 70.000 dollar.
"Het zou mooi zijn om te overtreffen", klinkt het.
En wat levert het dan voor Van Aert en Jumbo-Visma op? "Ze krijgen een percentage van de oorspronkelijke verkoop", aldus Dankers. "Later ontvangen ze royalties. Op iedere doorverkoop ontvangen Van Aert en Jumbo-Visma namelijk 10 procent."
"De filosofie daarachter komt uit de gebreken van de kunstwereld. Vincent van Gogh is als een arme man gestorven, bij NFT's verdient de artiest wel nog iets aan de latere verkoop van zijn werk."
387.000 dollar voor dunk van LeBron James
In de wielerwereld is het concept relatief nieuw. Buiten Mark Cavendish en Bahrain Victorious waagden zich nog maar weinigen aan de NFT.
Bij andere sporten is het fenomeen wel al meer ingeburgerd en lijken het blijvertjes te worden.
Vooral de zogenaamde "gamified NFT's" zagen hun populariteit het voorbije jaar exponentieel toenemen. Rond die unieke digitale producten is een ruil- of spelconcept gebouwd.
Zo blies de Amerikaanse basketbalcompetitie NBA de traditionele succesformule van de ruilkaartjes nieuw leven in door met een digitale variant te starten. In samenwerking met Top Shot worden videohoogtepunten uit wedstrijden nu verhandeld als unieke NFT's.
Na 8 maanden tijd telde het platform meer dan 1 miljoen gebruikers. Voor een dunk van LeBron James had eentje daarvan 387.000 dollar over.
In het voetbal zijn alle ogen dan weer gericht op het Franse Sorare, dat deals sloot met bijna alle grote ploegen en competities - ook onze Jupiler Pro League en Rode Duivels.
Spelers kunnen digitale kaarten van voetballers verzamelen en daarmee een ploeg (van 5) bouwen. Op basis van hun prestaties in de echte voetbalwereld scoor je punten, waarmee je in diverse competities geldprijzen of nieuwe kaartjes kunt winnen. Vergelijkbaar met een fantasy voetbalspel, dus.
Om de hype nog maar eens duidelijk te maken: gisteren ruilde het unieke kaartje van Cristiano Ronaldo voor 400.000 euro van eigenaar. Een absoluut (en waanzinnig) record.
Kritiek
Zo uiteenlopend als de bedragen die ervoor betaald worden zijn ook de meningen over NFT's.
In de reacties onder het Twitter-bericht van Wout van Aert is opvallend veel kritiek terug te vinden. Van het argument dat NFT's een enorme impact hebben op het milieu tot de stelling dat het louter een middel is om geld te rapen.
Onder meer wielerpodcastmaker Benji Naesen, die vertrouwd is met NFT's, toonde zich kritisch in enkele tweets. "Het voelt aan als iets gedaan voor financiële belangen", vertelt hij. Het is namelijk geen alledaags product in een traditionele wereld zoals die van het wielrennen. Veel wielerfans zouden niet weten wat ze kopen en hebben veel meer aan een gesigneerd shirt."
"In tegenstelling tot bij "gamified NFT's" is er evenmin een nut", gaat Naesen verder. "Bij de NBA is er een volledig systeem uitgedacht, met een marktplaats en verzamelmethode. In het wielrennen is dat er vooralsnog niet."
Misschien is de hype van NFT's binnenkort voorbij en is het werk amper nog iets waard.
Ook Steven Rombaut, expert economie bij VRT NWS, stelt zich vragen bij de grootte van de afzetmarkt. "Fans zullen het misschien kopen als collector's item. Veel anderen wellicht om het later voor meer geld weer te verhandelen. Alleen is het helemaal niet zeker dat de waarde zal stijgen. Misschien is de hype van NFT's binnenkort voorbij en is het amper nog iets waard. Maar dat weet natuurlijk niemand."
En mocht het tóch zo zijn, heb je natuurlijk nog altijd een unieke herinnering aan een historische prestatie van Wout van Aert.