Het Internationaal Sporttribunaal (TAS) heeft Rusland een stevige dopingstraf gegeven: tot 2022 mag Rusland geen atleten afvaardigen op de Spelen of andere internationale competities. Dat klinkt zwaar, maar vreemd genoeg gaat het zelfs om een strafhalvering in beroep. Sporza-journalist David Naert, atletiek- en Rusland-kenner, beantwoordt de vragen bij deze uitspraak.
Waarom krijgt Rusland deze straf?
Dit is eigenlijk een uitloper van een schandaal dat ons al jaren in de ban houdt. Dat begon 5 jaar geleden in de atletiek en leidde tot onderzoek na onderzoek. Uiteindelijk kwamen zo de georganiseerde dopingpraktijken tijdens de Winterspelen in Sotsji 2014 aan het licht.
Toen werd Rusland al een keer geschorst. U weet misschien nog dat de Russen 2 jaar geleden alleen als neutraal atleet mochten deelnemen aan de Winterspelen in Pyeongchang.
Kort nadien werd die schorsing dan weer opgeheven. Om voor het Wereldantidopingagentschap (WADA) volledig in overeenstemming te zijn met het reglement, moest Rusland nog de database overhandigen van het omstreden antidopinglab van Moskou.
Dat gebeurde om te beginnen al te laat. De deadline werd gemist en al gauw bleek ook nog eens dat Rusland geknoeid had met die bestanden. Toen verklaarde het WADA Rusland "non-compliant", zoals dat heet ("niet-conform", red).
Op basis van de nieuwe regels werd het land toen voor 4 jaar geschorst en uitgesloten van alle mondiale sportevenementen. Rusland ging daartegen in beroep bij het Internationaal Sporttribunaal TAS. Dat heeft donderdag de straf in zekere zin wel bevestigd, maar vreemd genoeg wel gehalveerd. Dus geen 4 jaar schorsing, maar wel een schorsing van 2 jaar tot en met december 2022.
Waarom wordt de straf gehalveerd?
Wel, om het in een notendop te zeggen: het TAS zegt dat de halvering van die straf niks afdoet van de schuld van Rusland, maar dat men gewoon de toekomstige jonge generaties van Russische sporters de nodige kansen wil geven om op een dopingvrije manier te sporten.
Als je het mij vraagt, klinkt dat als een typisch riedeltje van de voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), Thomas Bach. Die is altijd al tegen uitsluiting van Rusland geweest en vandaar dus nu een schorsing van 2 jaar.
Rusland mag dus niet naar Tokio volgend jaar, ook niet naar de Winterspelen in Peking het jaar erna. En stel dat Rusland zich plaatst voor de Wereldbeker voetbal in Qatar, dan mogen ze daar ook niet deelnemen.
Maar het valt wel op dat het TAS in de uitspraak tegelijk erg ver gaat om de impact voor Rusland toch af te zwakken.
Want cleane Russische sporters zullen wel altijd mogen deelnemen, op hun outfits mogen ze ook "Russia" zetten met in even grote letters daaronder "neutral athlete". En op die outfits mag de Russische vlag niet te zien zijn, maar ze mogen wel de kleuren hebben van de Russische vlag. Echt neutraal kun je dat dus toch niet noemen.
Het TAS zegt dat de halvering niks afdoet van de schuld van Rusland, maar dat men gewoon de toekomstige jonge generaties van Russische sporters de nodige kansen wil geven om op een dopingvrije manier te sporten.
Hoe wordt er gereageerd door de verschillende partijen?
Het WADA is natuurlijk betrokken partij en betreurt de halvering van de strafmaat. Het WADA is wel tevreden dat het uiteindelijk wel gelijk gekregen heeft en dat Rusland schuldig is bevonden.
Bij het IOC heb ik nog geen reactie gezien. Maar je mag er zeker van zijn dat Thomas Bach en co zich in de handen wrijven, want je kunt er donder op zeggen dat er een grote delegatie Russische atleten in de Russische kleuren in Tokio en in Peking zal deelnemen.
Ik heb ook nog even gekeken naar de Russische sportkrant, Sovietski Sport. Daar is de kop: "Rusland is aan het ergste ontsnapt." Dus ze weten het daar wel.
En de andere reacties zijn ronduit vernietigend en negatief. De advocaat van Grigori Rodsjenko, de klokkenluider van dat dopinglab in Moskou, noemt de uitspraak van het TAS nonsens en ongerechtvaardigd. Hij noemt het maar een symbolische schorsing van Rusland.
En ook bij het Amerikaanse antidopingagentschap zijn ze woedend. Daar hebben ze het over een grote nederlaag voor het WADA en de zuivere atleten. En dat de politiek het gehaald heeft van de principes van een zuivere sport en ik vrees dat ze niet helemaal ongelijk hebben.
Rusland komt andermaal goed weg en andermaal stel ik mij de vraag: "Wat voor smeerlapperij moet je als land eigenlijk uithalen om gewoon eens uitgesloten te worden?" Er worden altijd weer uitwegen gezocht en ook hier is dat het geval. Op het eerste zicht lijkt het een zware straf. Maar in de praktijk zal het voor Rusland allemaal wel meevallen.
