Cruciale dagen in Mathieu van der Poels minutieuze WK-plan: wat is supercompensatie?

"Ik ben niet de enige zonder frisse benen aan de start vandaag. Een week voor het WK zoek je toch naar die supercompensatie", liet Mathieu van der Poel optekenen in Hoogerheide.

Het woord is gevallen, maar wat betekent supercompensatie eigenlijk?

"We noemen dat in de trainingsleer het principe van een optimale wisselwerking tussen belasting en herstel. Je gaat iemand verschillende keren belasten in een bepaalde termijn - bijvoorbeeld drie à vier trainingen per week, acht weken lang", vertelt Jan Bourgois.

"Na die trainingen is het prestatievermogen minder door vermoeidheid, met als gevolg dat je minder kunt presteren. In de herstelfase gaat je lichaam dat niveau weer laten stijgen tot je beginniveau."

"En als die tweede fase lang genoeg duurt, zal er een tijdelijke toename zijn van het prestatieniveau. Net dat is supercompensatie."

"Het is een traject van lange adem", vult Sven Nys aan. "Er wordt lang heel intensief getraind met een beperkt herstel. Dat hebben we ook de afgelopen weken bij Mathieu vaak gezien."

"Hij heeft de ochtend van de wedstrijd in Benidorm bijvoorbeeld nog genoeg kilometers gemaakt. Zo staat hij niet fris aan de start, maar probeert hij dat hogere niveau op te zoeken. Dat komt er pas als je er goed herstel tegenover zet."

Dus is de timing van dat herstel van cruciaal belang.

"Maar als het simpel was, zou iedereen het zomaar kunnen toepassen", pikt Nys in. "Het hangt ook af van de prestaties die je nog wilt leveren. Van der Poel kan nog crossen winnen, omdat hij een supertalent is. Maar ik kan me inbeelden dat een Eli Iserbyt dat risico niet wilde lopen als leider in de Wereldbeker."

"Je moet voor jezelf dus het ideale pad proberen te bewandelen", besluit de ervaringsdeskundige.

Want je loopt ook het risico dat het mislukt, weet de inspanningsfysioloog. "Dat gebeurt door in de weken en dagen voor de wedstrijd té hard te trainen", zegt Bourgois.

"Dus is het zaak om in de week voor een belangrijke afspraak enkel de conditie te onderhouden en de fysieke en mentale vermoeidheid te laten dalen. Dat gas terugnemen, noem je taperen."

Al is het dan wel al te laat, in het geval van overtraining. Dan kan de vermoeidheid tot maanden in je lichaam sluimeren en was de hele opbouw naar een kampioenschap een maat voor niets.

"Of als je te lang herstelt, dan treedt de supercompensatie niet op", voegt Sven Nys eraan toe. Dus gaat het volume bij Van der Poel stevig omlaag de komende dagen, maar niet te laag. 

"Want op het moment van de waarheid, zal hij er wel staan."