Lijf en leden schreeuwen om rust. Al ruim een jaar werkt het Europese voetbalcircus een moordende wedstrijdagenda af. Die eiste nu volop zijn tol met de blessures van onder meer Hazard, De Bruyne en Mignolet. Hoeveel restjes zitten er nog in de energietank? "Je kunt de belasting op het menselijke lichaam niet oneindig verhogen."
Alsof je na drie cols buiten categorie nog een keer de Mont Ventoux op moet rijden: de afgetrainde lichamen van heel wat topvoetballers hebben dit seizoen al afgezien.
Competitieduels, bekertoernooien, Europese wedstrijden, interlandvoetbal en nu nog een EK. Door corona allemaal in een veel te krappe kalender gepropt.
Meerdere topvoetballers en -coaches trokken de voorbije maanden al aan de noodrem. Kevin De Bruyne in oktober: "Als ik tot het einde van het seizoen doorga, betekent dit dat ik twee jaar zonder pauze zal hebben gespeeld. Vooral mentaal heb je die rust nodig. Je lichaam moet kunnen helen. Maar niemand luistert naar de spelers."
Het is een en-en-en-verhaal. Meerdere factoren zorgen ervoor dat spelers vatbaarder zijn om letsels op te lopen.
Doorheen het seizoen viel de ene na de andere topspeler uit met blessures. Een greep uit de Rode Duivels die lang aan de kant stonden: Thomas Meunier, Kevin De Bruyne, Eden Hazard, Thorgan Hazard, Axel Witsel, Dennis Praet en Dries Mertens.
"Dit was op vlak van fysieke belasting een uitzonderlijk seizoen", weet Stijn Indeherberge, lid van de medische commissie bij de Belgische voetbalbond. "Er moesten nog meer wedstrijden in nog minder tijd afgewerkt worden."
"Bovendien was in vele landen de voorbereiding op het seizoen beïnvloed. Spelers hadden vaak een kortere aanloopperiode en moesten trainen met coronaregels, dat is niet ideaal. Daarnaast stonden spelers die corona kregen soms lang aan de kant. Hun ploegmaats moesten zo nóg meer spelen."
"Het is een en-en-en-verhaal. Al die kleine beetjes zorgen ervoor dat spelers vatbaarder zijn om letsels op te lopen."
Geen tijd voor vakantie
De internationale spelersvakbond FIFPRO luidt met regelmaat van de klok de alarmbel. Zij eisen een minimale rustperiode van 5 dagen tussen twee wedstrijden én 3 weken vakantie. Uit cijfers blijkt dat slechts 3 op 10 Europese spelers die laatste norm halen.
Naast een fysieke leidden de belastende maanden ook tot een mentale weerslag. Door de COVID-crisis steeg het aantal voetballers dat burn-out-symptonen vertoonde.
FIFPRO maakte in dat opzicht een overzicht van de spelers die dit seizoen het minste rust kregen. Manchester City-verdediger Ruben Dias klopte de meeste overuren, met een totaal van 5.892 speelminuten. De Portugees, nu opnieuw in actie op het EK, had ook amper 9 vakantiedagen. Youri Tielemans had eveneens een overvolle voetbalagenda.
| Naam | Speelminuten | Wedstrijden | Gemiddelde rust | Vakantie |
|---|---|---|---|---|
| Ruben Dias (Por) | 5.892 | 65 | 4,4 dagen | 9 dagen |
| Frenkie de Jong (Ned) | 5.837 | 65 | 4,3 dagen | 14 dagen |
| Callum McGregor (Sco) | 5.709 | 66 | 5 dagen | 13 dagen |
| Andrew Robertson (Sco) | 5.694 | 63 | 4,6 dagen | 19 dagen |
| Gianluigi Donnaruma (Ita) | 5.654 | 60 | 5,6 dagen | 24 dagen |
| Youri Tielemans (Bel) | 5.642 | 64 | 4,5 dagen | 20 dagen |
| Bruno Fernandes (Por) | 5.555 | 68 | 4,1 dagen | 13 dagen |
| Harry Maguire (Eng) | 5.531 | 59 | 4,1 dagen | 22 dagen |
| Georginio Wijnaldum (Ned) | 5.258 | 66 | 4,4 dagen | 19 dagen |
| Peter Gulacsi (Hon) | 5.163 | 55 | 5,2 dagen | 7 dagen |
België 'meest frisse' ploeg van alle topfavorieten
De Rode Duivels kregen de rekening op dit EK al gepresenteerd. In de eerste EK-match viel Jan Vertonghen uit met een enkelblessure. Zondag sneuvelde ook Eden Hazard en Kevin De Bruyne in de veldslag tegen Portugal. Simon Mignolet verliet de EK-selectie met een knieletsel.
De onfortuinlijke Timothy Castagne zag zijn EK dan weer vroeg ten einde komen na een botsing. Speelde vermoeidheid ook daar een rol?
"Over individuele casussen kan ik geen uitspraken doen", benadrukt Indeherberge. "Maar er zijn wel studies die aantonen dat vermoeide spelers een hoger risico lopen op contactblessures. Onder meer door een verhoogde reactietijd."
Goed mogelijk dat we de komende weken nog spelers met een pijnlijke grimas het veld zien verlaten. Of dat de vermoeidheid een cruciale rol zal spelen in de uitkomst van dit EK. De gespecialiseerde site 'The Athletic' maakte een overzicht van het gemiddeld aantal speelminuten van de ploegen op dit EK.
| land | gemiddeld aantal minuten kern |
|---|---|
| 1. Engeland | 3.688 minuten |
| 2. Portugal | 3.549 minuten |
| 3. Nederland | 3.520 minuten |
| 4. Frankrijk | 3.514 minuten |
| 5. Duitsland | 3.462 minuten |
| 6. Spanje | 3.362 minuten |
| 7. Kroatië | 3.280 minuten |
| 8. Italië | 3.234 minuten |
| 9. Schotland | 3.221 minuten |
| 10. Polen | 3.053 minuten |
| 11. Tsjechië | 3.025 minuten |
| 12. Denemarken | 2.916 minuten |
| 13. Hongarije | 2.907 minuten |
| 14. België | 2.811 minuten |
| 15. Oostenrijk | 2.764 minuten |
| 16. Zwitserland | 2.709 minuten |
| 17. Zweden | 2.675 minuten |
| 18. Oekraïne | 2.635 minuten |
| 19. Rusland | 2.543 minuten |
| 20. Turkije | 2.485 minuten |
| 21. Wales | 2.354 minuten |
| 22. Finland | 2.327 minuten |
| 23. Noord-Macedonië | 2.278 minuten |
| 24. Slovakije | 2.261 minuten |
Survival of the fittest
Opvallend: van alle topfavorieten zou België het meest fris moeten zijn.
"Maar aan die cijfers zit een positieve en negatieve kant", nuanceert Indeherberge. "Als een speler veel minuten voor zijn club maakt, betekent dat dat ze bepalend zijn of in vorm verkeren. Spelers op de bank maakten uiteraard veel minder minuten."
Toch zal vermoeidheid volgens Indeherberge een doorslaggevende rol spelen in de jacht op de Europese titel. "Dit EK wordt een survival of the fittest. De situatie het voorbije anderhalf jaar was echt uitzonderlijk. Er zit momenteel nog meer druk dan anders op de spelers - letterlijk en figuurlijk."
De vraag is of er ooit nog een einde aan komt. Het is een publiek geheim dat de FIFA en UEFA de kalender nog meer willen volduwen. Met nieuwe of frequentere toernooien. "Er spelen enorme economische belangen", beseft Indeherberge.
"Alleen willen de spelers zelf ook voetballen. Misschien moeten we ze soms vaker tegen zichzelf beschermen door een duidelijke grens te stellen. Je kunt de belasting op het menselijke lichaam namelijk niet oneindig verhogen."
