Het Internationaal Sporttribunaal (TAS) sluit Rusland tot eind 2022 uit van elke internationale competitie wegens dopinginbreuken. Het land mag zijn naam, vlag en volkslied dus niet gebruiken op de Spelen van Tokio 2021 en Peking 2022. Het TAS halveerde daarmee de eerdere sanctie van het Wereldantidopingagentschap (WADA), waartegen Rusada in beroep ging.
Het verhaal gaat al langer dan 5 jaar mee. Toen onthulde een Duitse onderzoeksjournalist grootschalige en staatsgestuurde dopingpraktijken in de Russische atletiek en voor en tijdens de Olympische Winterspelen in Sotsji 2014. Rusland werd toen al gestraft.
Russische sporters mochten alleen als neutraal atleet (ze waren met 168) deelnemen aan de Winterspelen 2018 in Pyeongchang.
In zijn rehabilitatieproces moest Rusland toegang verlenen tot de database van het antidopinglaboratorium in Moskou. Dat had heel wat voeten in de aarde, deadlines werden gemist en finaal bleek er dan alsnog met gegevens gesjoemeld.
Het WADA sloot daarom Rusland in december 2019 uit voor 4 jaar van alle grote sportevenementen. Het land mocht zelf ook 4 jaar geen mondiale evenementen organiseren.
Het Russische antidopingagentschap (Rusada) ging tegen die straf in beroep bij het TAS, dat in november hoorzittingen hield en vandaag uitspraak deed. Het TAS handhaafde dus de strenge straf, maar halveerde de duur: van 4 tot 2 jaar.
Rekening gehouden met proportionaliteit, de nood om een verandering in de cultuur te bewerkstelligen en de volgende generatie Russische atleten aan te moedigen
Het TAS verklaart dat de vermindering van de sanctie niet moet beschouwd worden als een "validatie" (erkenning, red) van Ruslands gedrag. De instantie in Lausanne benadrukt "de ernst van het niet naleven van het antidopingreglement" en wil met de straf verzekeren dat "de integriteit van de sport tegenover de gesel van doping behouden blijft".
Bij zijn oordeel hield het TAS rekening met "proportionaliteit en de nood om een verandering in de cultuur te bewerkstelligen en de volgende generatie Russische atleten aan te moedigen om deel te nemen aan een zuivere internationale sport".
Russische sporters (individueel of in team) die kunnen aantonen dat ze met de dopingpraktijken niks te maken hadden, kunnen nog een aanvraag doen om deel te nemen als neutraal atleet. En dat dus zowel voor de Zomerspelen in Tokio in 2021 als de Winterspelen in 2022 in Peking, net als voor de Wereldbeker voetbal in 2022 in Qatar.
WADA tevreden en ontgoocheld: "Onze conclusies zijn bevestigd"
Het WADA zag zijn straf dan wel niet gevolgd, toch reageerde het tevreden: "Het TAS heeft onze conclusies van toen bevestigd dat de Russische autoriteiten de gegevens van het laboratorium in Moskou brutaal en illegaal gemanipuleerd hebben met als doel een geïnstitutionaliseerd dopingprogramma te maskeren."
WADA-voorzitter Witold Banka voegde er wel aan toe "ontgoocheld" te zijn dat het TAS de schorsing van 4 jaar van het WADA niet heeft behouden.
Rusland tevreden dat sporters niet collectief worden gestraft
Het Russische Olympische Comité heeft tevreden gereageerd op het feit dat de Russische sporters niet "collectief" verbannen worden van de Spelen.
Anderzijds vindt het Russische Comité het "onaanvaardbaar" dat president Poetin gedurende 2 jaar geen grote internationale competities kan bijwonen. Dat is immers ook een deel van de straf voor vertegenwoordigers van het land.
Rusada noemt de beslissing zelfs "een overwinning voor Rusland". Dat vindt in de uitspraak heel wat uitwijkmogelijkheden om toch nog atleten te laten deelnemen aan de Spelen. En hoewel neutraal zal dat mogen met "Rusland" op hun rood-wit-blauwe uniformen.