Chinese schaker Ding Liren neemt verrassend de scepter van wereldkampioen over

Na 2 weken van wisselende kansen is het dubbeltje uiteindelijk richting Ding Liren gerold.

14 klassieke partijen konden geen winnaar aanwijzen tussen Jan Nepomniasjtsji en Ding Liren. 4 potjes rapidschaken moesten op de slotdag over de wereldtitel beslissen.Nepo zag het graag gebeuren, want hij is op papier veel beter in het snellere format dan Ding.

Ding hield zich 3 partijtjes knap staande met telkens remise. Ook de 4e partij stevende af op een gelijkspel, enkele nog flitsendere duels blitzschaak kondigden zich aan.

Tot Nepomniasjtsji onder tijdsdruk enkele cruciale missers maakte. Ding was op weg naar een extra koningin, maar zover kwam het niet. Nepomniasjtsji gaf zich gewonnen, waarna Ding zijn hoofd ongelovig in zijn handpalm verborg. Hij schrijft zichzelf bij in de schaakgeschiedenis.

De veertiende partij in de wereldtitelkamp tussen de Rus Ian Nepomniasjtsji en de Chinees Ding is zaterdag in Astana opnieuw op remise uitgedraaid, dit al voor de 8e keer. De eindstand na de partijen klassiek schaak is daardoor 7-7. Zondag schakelen de grootmeesters in een tiebreak over op rapid schaak.

De veertiende partij duurde ruim 6,5 uur en was daarmee de langste van de tweekamp. Ding opende na twaalf zetten met wit een gedurfde aanval, die "Nepo" wist af te slaan. De schakers gingen vervolgens over tot het ruilen van stukken, totdat na 83 zetten weinig meer overbleef dan het punt te delen.

De dertiende wedstrijd tussen de Nepomniasjtsji en Ding op het wereldkampioenschap schaken is donderdag op een remise uitgedraaid.

Beide schakers komen door het zevende gelijkspel daardoor op 6,5 punten, waardoor de veertiende partij op zaterdag in Astana bij winst van een van beide grootmeesters voor een beslissing kan zorgen.

De Russische grootmeester, die met de witte stukken speelde, was achteraf ontevreden. "Mijn spel verliep niet zoals gepland. Door enkele zetten van Ding koos ik uiteindelijk gewoon voor een passieve verdediging, waardoor ik geen goed gevoel meer kreeg over mijn positie. Op het einde leek die positie beter te zijn, maar ik zag niet waarom."

Ding was dan weer behoorlijk tevreden met de remise. "In mijn positie zou ik sowieso voor een gelijkspel gaan, want er was gewoonweg geen mogelijkheid voor mij om voor de winst te spelen." 

De Chinees krijgt in de veertiende partij met de witte stukken een unieke kans om wereldkampioen te worden. "Met de witte stukken spelen is zowel een voordeel als een nadeel. Ik herinner me de wedstrijd tussen de schaakkampioenen Topalov en Anand, waar Topalov met wit speelde in de laatste partij, maar hij verloor."

Met de rug tegen de muur, maar daarom niet minder zelfverzekerd aan het schaakbord. Na een dagje rust heeft Ding de stand opnieuw gelijkgetrokken tegen Nepomniasjtsji. 

De Rus leek met zwart gewonnen spel te hebben, maar liet zich op het einde toch nog ringeloren. "Ik leek lange tijd aan de winnende hand, maar zelfs dan moet je nauwkeurig blijven tot het einde. En vandaag was ik duidelijk niet precies genoeg. Op een gegeven moment was de partij een grote puinhoop."

Ding, die uit een geslagen positie terugkwam, reageerde achteraf dat hij dacht dat zijn opening beter was. "Maar nadat mijn tegenstander een reeks goede zetten speelde, voelde ik dat ik het momentum verloor en dat ik op het punt stond te verliezen. Daarom probeerde ik de zaken met wat tactiek ingewikkelder te maken."

Door de overwinning houdt de 30-jarige Chinees met nog twee wedstrijden te gaan zijn kansen gaaf om alsnog de wereldtitel te pakken. 

Ding Liren vindt geen manier meer om Jan Nepomniastsji te verschalken op het WK schaken. Voor de vierde partij op een rij moest de Chinees vrede nemen met een remise na 39 zetten. De Rus behoudt zo zijn 6-5-voorsprong.

Ding heeft nog drie wedstrijden om alsnog het WK te doen kantelen. "Ik zal mijn best proberen te doen in de laatste drie wedstrijden. Morgen hebben we een rustdag, dus heb ik meer tijd om wat extra ideeën voor te bereiden", zei de Chinees.

Nepomniasjtsji was niet helemaal tevreden over zijn spel, maar staat wel dicht bij een wereldtitel. "Er zijn nog drie partijen te gaan, natuurlijk is het nog niet voorbij", bleef de Rus voorzichtig.

Na de wilde openingen van de voorbije dagen koos Ding Liren voor een tot op de draad versleten variatie, die bijna onvermijdelijk op een gelijkspel afstevent. Een logische keuze, nadat gisteren het gerucht gelanceerd was dat de WK-voorbereiding van de Chinees gelekt was. Even geen bestudeerde verrassingen dus.

Ook Jan Nepomniasjtsji wist dat hij een zware dag tegemoet ging om water uit een steen te proberen knijpen. Toch stelde hij zijn tegenstander nog enkele moeilijke vragen.

In een complex eindspel spande Nepomniasjtsji een paar vallen die Ding vakkundig wist te ontwijken. De langste partij van dit WK (bijna 6 uur) eindigde zo op de verwachte remise.

Na een nieuwe rustdag mag Ding met de witte stukken proberen de kloof met "Nepo" opnieuw te dichten. Met het einde van het WK in zicht worden de kansen steeds schaarser.

De 8e partij van deze uiterst entertainende tweestrijd leek net als de vorige 4 een winnaar op te leveren in plaats het gebruikelijke gelijkspel. Dat dit niet gebeurde, had Ding Liren vooral aan zichzelf te danken.

Met de witte stukken had hij een ideale positie voor zichzelf gecreëerd. Zijn witte pion leek op weg om een koningin te worden, de constructie van Jan Nepomniasjtsji hing met plakband aan elkaar.

Maar met een schijnaanval met zijn eigen koningin kon Nepomniasjtsji Ding toch in de luren leggen. Die verloor kostbare tijd met de verdediging van zijn positie. Ding kwam ook voor de 2e match op een rij in tijdnood.

Toen de Chinees na de 40e zet - wanneer beide spelers een uur extra op de klok krijgen - het slagveld overschouwde, besefte hij dat hij nog stevig uit zijn pijp moest komen om op remise uit te komen.

Met de nodige berekeningen lukte dat ook. Toch zal Ding met het gevoel achterblijven dat hij een gouden kans heeft laten liggen om de match opnieuw gelijk te brengen.

Ding Liren en Jan Nepomniasjtsji hebben blijkbaar de remises - die de laatste jaren vaste prik waren in het topschaken - afgezworen, want ook in hun 7e partij was er een uitgesproken winnaar.

Het leek er aanvankelijk op dat dat Ding zou worden, die met de Franse opening opnieuw op de verrassing speelde. Het leidde tot een extreem ingewikkeld middenspel, waarbij beide spelers gulzig de klok lieten wegtikken.

Net op het moment dat Ding het commando leek over te nemen, verloor hij eerst het gevecht met de klok en daarna ook met "Nepo". De Chinees leek compleet te verstijven achter zijn bord. Zijn klok zakte naar nul, maar de juiste zet kwam er maar niet.

Helemaal in paniek koos Ding dan maar voor een opeenvolging van foute zetten die zijn snelle ondergang inluidde. Een ietwat gelukkige zege voor Nepomniasjtsji, die met een nieuwe rustdag in het verschiet nog maar eens op voorsprong komt: 4-3 halfweg het WK.

De rollercoaster van het WK schaken blijft maar op en neer gaan. Leek het gisteren nog richting Jan Nepomniasjtsji te kantelen, dan was het nu opnieuw Ding Liren die indruk maakte en met zijn 2e zege in 3 partijen de score weer gelijk trok.

Ding koos voor het vaak geridiculiseerde Londen-systeem, omdat het soms wordt gezien als een opening voor beginners. Maar Ding bewees dat ook de beste schakers ter wereld het nog als opstapje kunnen gebruiken voor een schitterende partij.

Nepomniasjtsji probeerde zowel de aanvallen van Ding te pareren als zelf tegenaanvallen in elkaar te boksen, maar hij slaagde er niet in beide bordjes tegelijkertijd in de lucht te houden.

Ding vond de opening richting de zwarte koning wel en wikkelde hem uiteindelijk in de mat die Nepomniasjtsji dwong om op te geven.

Hiermee komt een einde aan de eerste week van dit WK schaken, waarbij beide spelers op goeie en slechte momenten kunnen terugkijken. Met een score van 3-3 en heel wat beslissende wedstrijden oogt het vervolg in ieder geval veelbelovend.

Wie verwacht had dat Jan Nepomniasjtsji na zijn blunder in de 4e partij net als 2 jaar geleden helemaal van slag zou zijn, kwam bedrogen uit. 

Geen speciale verrassingen in het openingsspel deze keer, maar wel een geduldig opgebouwd pad dat uiteindelijk naar de zege leidde.

Ding had met accuraat spel eventueel nog wel kunnen voorkomen dat zijn schip water zou maken, maar kleine onzuiverheden versnelden de processiegang richting de nederlaag.

Morgen kan Ding al opnieuw toeslaan in deze tot nu toe atypische WK-match met steeds wisselende kansen.

Terwijl het 2 jaar geleden 6 partijen duurde voor er een eerste vol punt gescoord kon worden, zitten we nu al aan 2 zeges in 4 matchen. Jan Nepomniasjtsji zat na zijn knappe vertoning in het 2e duel in een zetel, maar in de 4e wedstrijd gooide hij zichzelf eruit.

Ding had in de opening opnieuw een verrassing in petto. Nepomniasjtsji leek daar goed op te reageren, maar de nonchalance van de Rus - die hem ook al tegen Carlsen zijn ondergang inluidde - stak opnieuw de kop op.

Nepomniasjtsji greep te onbesuisd naar zijn paard en zag hiermee in een mum van tijd zijn hele structuur verkruimelen. Hij spartelde nog even tegen, vervloekte zichzelf en begon zoals gewoonlijk hevig gesticuleren, maar uiteindelijk moest hij met een uitgestoken hand toch zijn meerdere erkennen in Ding.

Nepomniasjtsji heeft nu gelukkig opnieuw een rustdag om opnieuw bij zijn positieven te komen. Of gaat het net als 2 jaar geleden opnieuw steil bergaf na zijn eerste verlies?

Een dag na de eerste rustdag hebben Jan Nepomniasjtsji en Ding Liren na een partij van minder dan 4 uur elkaar met remise de hand geschud.

Nepomniasjtsji dacht Ding met zijn openingskeuze te verrassen, maar het was de Chinees die zijn tegenstander op het verkeerde been zette. Ding had - ondanks zijn nederlaag in de vorige partij - duidelijk zijn plankenkoorts van zich afgeschud. Hij maakte een strijdbare indruk en deed een paar wankele pogingen om door de afweer van "Nepo" te dringen.

Zonder al te veel succes. Bij de eerste mogelijkheid koos Ding voor een herhaling van zetten die onvermijdelijk leidde tot het tweede gelijkspel in de match.

Voor zijn eerste wedstrijd met de witte stukken zocht Ding Liren al bij zijn 4e zet onbekend terrein op, mogelijk onder invloed van zijn hypercreatieve secondant Richard Rapport.

Nepomniasjtsji leek even van zijn melk door die keuze, maar het was Ding die in zijn eigen vinger sneed en steeds meer van zijn initiële voorsprong op het bord zag wegbloeden bij elke accurate zet van zijn opponent, die als mokerslagen aankwamen bij de Chinees.

Een kleine masterclass van Nepomniasjtsji dus, die met deze partij voor de geschiedenisboeken onverwachts snel een voorsprong neemt in de match.

Mogelijk een cruciale ontwikkeling, want het zelfvertrouwen van "Nepo" zal nu alleen maar toenemen en de kans op een nieuwe mentale breakdown door een tegenslag, zoals 2 jaar geleden tegen Carlsen, is plots een stuk minder waarschijnlijk.

De eerste confrontatie op het WK schaken is uitgedraaid op een remise. Jan Nepomniasjtsji mocht het WK-bal openen met de witte stukken en greep deze kans aan om meteen wat schuchtere druk te zetten.

Ding Liren leek een beetje te wankelen in een vergevorderde variatie waarin hij zich duidelijk niet op zijn gemak voelde. De Chinees kon uiteindelijk wel aan de (tijds)druk weerstaan en "Nepo" drong niet al te hard aan.

Een eerste - en wellicht niet laatste - gelijkspel was het logische gevolg. Morgen treffen de twee titanen elkaar opnieuw, maar dan mag Ding met wit beginnen. Benieuwd wat hij in petto heeft.

De tweestrijd in Astana duurt tot en met 1 mei en gaat over 14 partijen. Het prijzengeld bedraagt 2 miljoen euro. De winnaar ontvangt 60 procent, de verliezer krijgt 40 procent.