
De schaakwereld is met Boris Spasski een van zijn iconen verloren. Spasski was van 1969 tot 1972 wereldkampioen, maar hij werd het beroemdst door zijn verloren tweekamp tegen Bobby Fischer, aan wie hij zijn titel moest afgeven.
Vlak voor en na de Tweede Wereldoorlog werd het schaken gedomineerd door de Russen, met namen als Aleksandr Alejchin, Michail Tal en Michail Botvinnik.
Het is in die traditie - letterlijk een staatszaak - dat Boris Spasski zich in 1969 wist in te planten, door zijn landgenoot Tigran Petrosjan te onttronen en zo de tiende wereldkampioen uit de geschiedenis te worden.
Intussen was in Amerika met Bobby Fischer een ongezien talent opgestaan, die bijna in zijn eentje het voltallige Sovjet-apparaat te lijf ging.
Fischer kon zich plaatsen voor de titelstrijd tegen Spasski in 1972. Pal in het midden van de Koude Oorlog stonden de twee grootmachten tegenover elkaar. In IJsland werd meer dan enkel om de schaakkroon gevochten.
Het zou een van de meest memorabele wedstrijden ooit worden, het Duel van de Eeuw. Ondanks zijn bokkensprongen - hij kwam uit protest zelfs niet opdagen voor een partij - won Fischer de wedstrijd.
In de Sovjet-Unie konden ze allesbehalve lachen om deze vernedering, maar toch bleef Spasski altijd gracieus in de nederlaag. Toen hij jaren later terugkeerde naar IJsland om het graf van Fischer te bezoeken, vroeg hij naar verluidt: "Kan ik naast hem begraven worden?"
Het bewijst dat Spasski zijn plaats in de geschiedenis kende: hij was een van de beste schakers ooit, maar zal altijd herinnerd worden door die ene nederlaag. 17 jaar na Fischer mag ook Spasski de schaakstukken definitief opbergen. Hij werd 88 jaar.
