Heel wat paralympische atleten hebben een bijzonder levensrelaas, al zijn weinig verhalen zo beklijvend als dat van Oksana Masters. De geboren Oekraïense jaagt in Parijs op een nieuwe gouden dubbel, waarmee ze nóg meer zou uitgroeien tot een boegbeeld van de Paralympische Spelen.
Oksana Masters werd bijna 33 jaar geleden geboren als Oksana Alexandrovna Bondartsjoek in Oekraïne.
Maar in tegenstelling tot andere pasgeborenen was Masters ... anders.
Ze werd geboren met een waslijst aan lichamelijke afwijkingen: vergroeide vingers, geen duimen, 6 tenen aan elke voet en misvormde benen. De kleine Oksana werd door haar ouders in een weeshuis gedumpt, waar misbruik schering in inslag was.
Op haar 7e werd ze uit de gruwel gered en geadopteerd door de Amerikaanse Gay Masters, een alleenstaande vrouw die professor was aan verschillende Amerikaanse universiteiten.
Na heel wat chirurgische ingrepen slaagden dokters erin om haar vingers zo te plaatsen dat ze kon beschikken over een duimfunctie, al zat er ook niets anders op dan haar beide benen boven de knieën te amputeren.
Masters zocht en vond een uitweg in de sport en heeft zich sindsdien ontpopt tot een van de boegbeelden van de paralympische sport, zowel op de Zomer- als de Winterspelen.
"Sport heeft mijn leven gered"
Topsport bood Masters een uitweg, een kans om haar eigen verhaal te schrijven. En binnen dat verhaal is ook een opmerkelijke plaats voor tatoeages, vertelde ze enkele jaren geleden in The Players Tribune.
"De vele littekens op mijn lichaam zijn me overkomen. Maar ik wil zélf mijn verhaal bepalen. Mijn tattoos heb ik zélf gekozen, uit een verlangen om mijn eigen lichaam opnieuw op te eisen."
"Mijn echte littekens reflecteren de momenten in mijn leven waarop ik machteloos was. Maar mijn nieuwe littekens, mijn tatoeages, die vertellen allemaal een belangrijk deel van mijn leven. En ik laat die oude littekens mijn leven niet bepalen."
Want haar leven bepalen, doet Masters vooral zelf. Het sportieve verhaal dat de Amerikaanse het voorbije decennium geschreven heeft, is verbluffend. "Ik, zonder benen. Hoe zou ik een atlete kunnen zijn? Ik had geen idee, maar sport heeft mijn leven gered en ervoor gezorgd dat ik van mezelf heb leren houden."
Haar eerste sportieve succes behaalde Oksana Masters ruim 10 jaar geleden in het para-roeien, met een bronzen plak op de Paralympische Spelen van Londen in 2012. Toen haar lichaam haar niet toeliet om haar roeicarrière nog verder uit te bouwen, stortte Masters zich op andere sporten: cross-country skiën en paracycling.
"Twee sporten, omdat ik niet tevreden was met hoe ik het roeien vaarwel moest zeggen. Dat was niet mijn eigen keuze, maar mijn lichaam liet me in de steek", zei de Amerikaanse daarover.
Het bredere plaatje is om de paralympische beweging verder te laten groeien voor de volgende generatie.
De ontgoocheling van het roeien opende wel het pad naar ongeziene paralympische successen. In de prijzenkast van Oksana Masters liggen intussen 17 olympische medailles, waarvan 14 tijdens de Winterspelen van 2018 en 2022.
Al 7 keer was ze goed voor olympisch goud. Van die 7 gouden plakken behaalde ze er 2 tijdens de Paralympische Spelen van Tokio. Daar kroonde Masters zich tot olympisch kampioene in de wegrit (H5) én de tijdrit (H4/H5).
Woensdag heeft ze alvast haar titel verlengd in de tijdrit, donderdag gaat ze voor een tweede opeenvolgende gouden plak in de wegrit. Daarmee zou ze haar status als een van de beste paralympische atleten van haar generatie nog eens in de verf zetten.
"Ik kijk ernaar uit om te fietsen in een land dat het wielrennen omarmt", zei ze in de aanloop naar de Spelen. "Maar het bredere plaatje is om de paralympische beweging verder te laten groeien voor de volgende generatie."
