In één klap is alle ellende vergeten. Glasgow heeft Wollongong nagenoeg uitgewist. Na het WK veldrijden, Milaan-Sanremo en Parijs-Roubaix heeft Mathieu van der Poel nu ook het WK op de weg gewonnen. Het resultaat van een bezinningsproces waarbij die dekselse Australische hotelgasten uiteindelijk het beste in de Nederlander naar boven hebben gehaald.
Wie Mathieu van der Poel zegt, gebruikt anno 2023 vaak in één adem de termen "reset" of "déclic". Alsof MVDP zichzelf op zijn 28e heeft heruitgevonden. Een jaartje ouder, een jaartje wijzer.
Glasgow is een sprookjesverhaal geworden voor Van der Poel zoals hij dat zelf al bijna een jaar voor ogen had. Om eindelijk een vette streep te kunnen trekken onder de vernedering die hij eind september 2022 in Australië heeft meegemaakt.
"Een slechtere nachtrust dan vorig jaar kon niet, hé", kon Van der Poel gisteren zelf gniffelen bij de start in Edinburgh van dit WK.
Op 25 september 2022 lagen de kaarten inderdaad helemaal anders. Van der Poel had die nacht nauwelijks geslapen.
Het traject richting de regenboogafspraak was al een hindernissenparcours geweest door een laattijdige afreis en verkoudheid. En twee luidruchtige Australische meisjes deden er nog een schepje bovenop.
Van der Poel stapte na een nachtje bij de politie nog op zijn fiets, maar verdween als een dief in de nacht op dat WK. Volledig ontredderd, helemaal verloren.
Het kleineren kreeg nog een extra hoofdstuk in de rechtbank, al werd Van der Poel uiteindelijk min of meer witgewassen.
"Minder koersen, maar wel beter trainen voor de grote doelen"
De mentale schade was evenwel niet te overzien. Een duidelijk litteken. Ook al omdat Van der Poel vlak voor dat WK en die saga had aangegeven dat er een lichtje was gaan branden.
"Ik word een dagje ouder. De kansen om wereldkampioen te worden, verkleinen elk jaar", vertelde hij in tempore non suspecto.
2022 was de volgende anticlimax, een nieuwe opdoffer na de hongerklop in Harrogate 2019 en plankjesgate in Tokio 2021.
Alle incidenten samen sneden in de reputatie van Van der Poel. Was hij te gemakzuchtig en te nonchalant geworden? Teerde hij te veel op zijn talent? Was er nog wel passie en honger?
Of ik na het WK in Australië de switch heb gemaakt? Ergens wel.
Het proces werd gemaakt, maar Van der Poel vond zelf de juiste schakelaar en prentte toen al in zijn hoofd dat hij Jan en alleman lik op stuk zou (kunnen) geven in Schotland.
"Met dit WK ben ik maanden bezig geweest", vertelde Van der Poel gisteren na zijn delirium op het WK.
Hij was opvallend emotioneel in de slotkilometers van zijn solo. En openhartig achteraf over wat er in zijn koker had gespeeld. "Ik dacht vooral aan wat er vorig jaar gebeurd is. Het is toch een beetje mijn revanche."
En Van der Poel ontkende niet dat het zaadje in Australië werd geplant. "Of ik er de switch heb gemaakt? Ergens wel."
"Met mijn ploeg hebben we het daarna anders aangepakt: minder koersen, maar wel goed trainen om 100 procent te zijn voor mijn doelen."
Entertainer vecht tegen eigen verveling op de weg
Alpecin-Deceuninck heeft dus tijdig de gevoelige snaar kunnen raken bij zijn goudhaantje. Peetvaders Christoph en Philip Roodhooft en de trainers van de ploeg hebben MVDP 2.0 gekneed.
Van der Poel heeft de voorbije jaren zelf nooit ontkracht dat het wegwielrennen eigenlijk haaks stond op zijn mentaliteit en temperament.
Niet zelden zei hij dat wegkoersen "saai" waren. Van der Poel wilde entertainen. Om het publiek te plezieren en om zijn eigen verveling te counteren.
Vandaar ook zijn grote liefde voor het veld en de MTB. Disciplines die meer dynamisch zijn, kort maar krachtig. Waar je je echt kunt uitleven en van bij het begin tot het einde kunt rammen.
Die gedachtegang infiltreerde Van der Poel ook op de weg, tot groot jolijt van de wielervolgers.
Hij was en is een van de grote roergangers van het moderne wielrennen waarbij je als kijker geen seconde van de tv-uitzending mag missen. Bij elke kilometerpaal zou de beslissing kunnen vallen.
De bel gaat: einde van de speeltijd
Als Van der Poel won, dan moest dat met bravoure. Als Van der Poel niet won, dan wilde hij zich in elk geval geamuseerd hebben. Met zijn inhaalrace in de Amstel Gold Race van 2019 als klapstuk.
Maar daarna ging het al te vaak bergaf, met Tokio en Australië als dieptepunten. En zijn rug als eeuwig zorgenkind.
Het heeft bloed, zweet en tranen gekost, maar de rugperikelen lijken intussen achter de rug. Of toch onder controle dankzij heel wat preventieve oefeningen en zelfdiscipline.
Maar niet alleen naast de fiets (met ook een uitvalsbasis in Spanje), ook op de fiets veranderde hij het geweer van schouder.
Een marathonaanval in Kuurne-Brussel-Kuurne? Dag na dag aan het front in de Giro, ook in etappes waar hij kansloos was? Kommetjes najagen op Strava?
Het zijn elementen die Van der Poel immens populair maken, maar wat koop je er uiteindelijk mee?
Een renner wordt niet afgerekend via poppolls, wel op basis van zijn palmares. En die erelijst kon nog wat extra lekkers gebruiken na meerdere gemiste kansen.
Alpecin-Deceuninck deed Van der Poel beseffen dat de speeltijd voorbij is, zo benadrukte analist Thijs Zonneveld (AD/In Het Wiel) meermaals.
Het showgehalte was voortaan bijkomstig, het gezond verstand moe(s)t zegevieren en het rendement moe(s)t omhoog.
Natuurlijk had Van der Poel graag zijn ritje meegegraaid in de voorbije Tour. Maar ploegtactiek en lichamelijke ongemakken beslisten er anders over.
Met zijn vorige mindset had de Nederlander zijn lichaam wellicht toch tot het uiterste gedreven. Speels en gul als hij nu eenmaal is. Tegen beter weten in en met mogelijk een peperdure rekening enkele weken later.
De nieuwe Van der Poel luisterde naar zijn lichaam en zijn entourage. In Glasgow heeft hij de theorie weer in de praktijk vertaald.
"Het gaat nu duidelijk om de grote momenten"
"Van der Poel is zijn kopje er meer en meer gaan bij houden", analyseert onze radiocommentator Christophe Vandegoor.
"Gisteren viel me enorm op dat hij het meest economisch heeft gereden. Met het hoofd. Berekend. Wellicht had hij al snel gevoeld dat hij een van de sterksten in koers was. Om dan dat aanvoelen te bundelen in die ene allesverwoestende aanval."
"Daarnaast leerde hij ook uit bepaalde dingen uit het verleden, zoals bijvoorbeeld die domme valpartij op de Spelen of "hotelgate" op het voorbije WK. Dat zijn toch dingen die hem nu als volwassen man - op zijn 28e - hebben doen nadenken over wat het nu eigenlijk gaat in een carrière."
"Het gaat duidelijk over de grote momenten, de monumenten, de Tour, de WK's ... Daarover spreken mensen en dat plaatst een renner echt in een eregalerij van een sport. En dus niet een rit in Tirreno-Adriatico of - met alle respect - een semiklassieker in Vlaanderen."
Kieskeurigheid als basis van de overwinning. Kiezen is in het geval van Van der Poel dus niet noodzakelijk verliezen geworden.
