Van skiballet tot speedskiën: 8 "vergeten" sporten die ooit op het programma van de Winterspelen stonden

Kunstschaatsen is op elke Winterspelen een van de meest aansprekende sporten. Waarom zou je dezelfde artistieke oefeningen niet met ski's op de sneeuw kunnen laten zien, vroegen ze zich in de jaren 80 af?

Onder de koepel van het freestyle skiën stond skiballet (soms ook acroski genoemd) voor het eerst op het programma op de Spelen van Calgary, weliswaar als demonstratiesport. Ook 4 jaar later, in Albertville, werden er weer medailles in dit onderdeel uitgedeeld. Uiteindelijk besloot het IOC het experiment met skiballet toch maar weer op te bergen.

Een van de spectaculairste sporten op het menu van de Olympische Winterspelen is zonder twijfel het speedskiën. In tegenstelling tot bekende onderdelen als de slalom of de afdaling gaat het er in het speedskiën om om een zo hoog mogelijke snelheid te behalen.

Deze waaghalzerij maakte in 1992 in Albertville haar opwachting. Winnaar Michael Prufer haalde net geen 230 km/u. Maar toen de Marseillaise klonk, was al duidelijk dat deze sport een kort olympisch leven beschoren was. Op de dag van de finale kwam de Zwitser Nicholas Bochatay om het leven nadat hij op een sneeuwruimer was gebotst.

In de oertijd van de Olympische Zomer- en Winterspelen kom je heel wat sporten tegen die een militaire achtergrond hebben. Zo duikt op de allereerste editie van de Winterspelen, in 1924, de sport "militaire patrouille" op. Het was een combinatie van langlaufen, schieten en kaartlezen. Teams bestonden uit 4 militairen: 2 officieren en 2 soldaten.

Na de Spelen van Chamonix werd "militaire patrouille" enkele olympiades een demonstratiesport om uiteindelijk uit te groeien tot het huidige biatlon.

Bandy is een combinatie van voetbal, hockey en ijshockey die ontzettend populair is in Scandinavië. De sport wordt het hele jaar door gespeeld, maar wanneer ze in het hockey in de winter de zaal intrekken, doen ze dat bij bandy in de zomer en heet het floorball.

Bandy stond 1 keer op het olympische programma, niet toevallig toen de Spelen in 1952 in het Noorse en dus Scandinavische Oslo georganiseerd werden. Het goud ging evenwel naar Zweden, waarbij toen ene Orvar Bergmark speelde. Die bereikte 6 jaar later zowaar de finale van het WK voetbal en was later nog bondscoach van de Zweedse nationale voetbalploeg.

IJsstokschieten lijkt een afgeleide van het bekendere curling, maar eigenlijk is het andersom. We vinden de sport al terug op een schilderij van Pieter Brueghel uit de 16e eeuw. IJsstokschieten is vooral populair in Duitsland en Oostenrijk. Het wordt dan ook wel eens Beiers curling genoemd. Geen toeval dus dat de sport enkel op de Spelen van Garmisch-Partenkirchen (Duitsland) en Innsbruck (Oostenrijk) op het programma stond.

De Iditarod, de beroemde sledehondenrace door Alaska, geldt als een van de meest tot de verbeelding sprekende wedstrijden van het sportjaar. Maar toch heeft sledehondenracen nooit echt zijn weg gevonden naar de Olympische Spelen. Eén keer was het een demonstratiesport, niet toevallig in Lake Placid (1932). Emile St. Godard kaapte de enige gouden medaille weg in de sport en boekte zichzelf zo een plaatsje in de Canadese Hall of Fame, als enige sledehondenracer ooit.

Een beetje het broertje van het sledehondenracen is skijøring, letterlijk ski-rijden. Bij skijøring word je op ski's voortgetrokken door een hond, paard of voertuig. Op de Spelen in 1928 stond het voor de eerste en enige keer op het programma en toen zorgden paarden voor de paardenkracht. Op een bevroren meer in de buurt van St. Moritz waren de lokale Zwitsers duidelijk in het voordeel. Zij kaapten alle medailles weg.

Op de Olympische Zomerspelen heb je de meerkamp in de atletiek en ook de moderne vijfkamp. Op zoek naar de ultieme wintersporter organiseerden ze daarom op de Spelen van 1948 een wintervijfkamp als demonstratiesport. De sporten die op het programma stonden waren: langlaufen, schieten, alpineskiën, schermen en paardrijden.

Dankzij hun sterke militaire traditie werd de sport - die geen lang leven was beschoren - gedomineerd door de Zweden. William Grut verloor het goud met het kleinste verschil tegen zijn landgenoot Gustaf Lindh, maar hij nam enkele maanden later revanche door op de Zomerspelen de titel te pakken op de moderne vijfkamp.