Mountainbiken in natuur(gebied): waar mag je fietsen en waar niet? Een helder overzicht van Sport Vlaanderen

    Geen betere manier om actief te genieten van de natuur dan een tochtje op je mountainbike. Veel recreanten blijken echter niet op de hoogte van de geldende regelgeving. Waar mag je fietsen en waar niet? Wat is de impact op de natuur? En wordt het huidige aanbod aan routes nog uitgebreid?

    Tijdens de lockdown in 2020 hebben veel Vlamingen de weg naar de natuur teruggevonden. Buiten bewegen bleek een ideale uitlaatklep en dus bulkten de bospaden van de wandelaars, joggers en fietsers. Door de drukte verlieten mountainbikers wel eens de platge(t)reden paden en kwamen zo in beschermd en kwetsbaar natuurgebied terecht, vaak zonder het zelf te beseffen.

    Welke impact heeft je rijgedrag op de natuur?

    De natuur beschermen is in het volgebouwde  en dichtbevolkte Vlaanderen een hele uitdaging. De groeiende vraag naar recreatiemogelijkheden in de natuur maakt die opdracht er niet makkelijker op voor natuurbeheerders en 
    -verenigingen.  
     
    Sporten in beschermde gebieden heeft uiteraard een impact op de aanwezige fauna en flora. Het is iets waarmee je als recreant best rekening houdt. Voor mountainbikers betekent dat dat je best op de aangeduide wegen blijft, zo wordt de impact op de natuur flink beperkt.

    De bewegwijzerde mountainbikeroutes van Sport Vlaanderen

    Hoe zit het nu precies met die regelgeving?

    Navraag bij mountainbikend Vlaanderen leert dat de regelgeving vaak onvoldoende gekend is. Veel liefhebbers weten niet eens dat er beperkingen gelden in natuurgebied.

    Het Besluit van de Vlaamse regering van 5 december 2008 regelt de toegankelijkheid van de natuurgebieden in Vlaanderen. 

     

    • De basisregel luidt dat voetgangers alle paden mogen gebruiken, tenzij de toegankelijkheidsregeling bepaalde paden exclusief toewijst aan andere groepen recreanten. 
    • Alle andere recreanten, zoals ruiters en fietsers, krijgen enkel toegang tot bepaalde paden in een domein door een goedgekeurde toegankelijkheids-regeling.

     

    Zo’n regeling beschrijft waar de andere categorieën recreanten verder nog welkom zijn. Op de website van Natuur en Bos van de Vlaamse overheid (ANB) vind je een overzicht van alle goedgekeurde toegankelijkheidsregelingen.

    Vreedzaam mountainbiken in de natuur

    Enkele tips om in acht te nemen:

     
    • Let op met gpx-routes die je bijvoorbeeld via sites als Komoot of Strava kan downloaden. Ze leiden je vaak over paden die niet bestemd zijn voor de mountainbike, of volgen het traject van een veldtoertocht die slechts voor een beperkte periode vergund is.
    • Respecteer de aangegeven richtlijnen van de natuurbeheerder (ANB, Natuurpunt, gemeente...) en volg tijdelijke omleidingen.
    • Wil je op zeker spelen? Beperk je dan tot de vaste bewegwijzerde mountainbikeroutes van Sport Vlaanderen of neem deel aan een vergunde veldtoertocht.

    Samen werken aan een oplossing

    Een evenwicht vinden tussen natuur en recreatie is niet eenvoudig, maar een doorgedreven samenwerking met alle betrokken partners maakt veel mogelijk.

    Het gloednieuwe technische parcours in de Wildertse duintjes bij Essen is een mooi voorbeeld. De gemeente Essen,  Sport Vlaanderen, ANB en de lokale MTB-school waren allemaal van in het prille begin betrokken bij de realisatie. Het resultaat is een uitdagend technisch MTB-parcours mét respect voor de natuur:

    Het bewijst dat een goed partnership essentieel is. Daarom werken Sport Vlaanderen, ANB, Cycling Vlaanderen, de Vlaamse Wielrijdersbond en de pas opgerichte belangenvereniging MBF Vlaanderen samen aan duurzame oplossingen en een betere sensibilisering. 

    Een aanbod in volle ontwikkeling:

    zelf sporten Mountainbike