Bert De Backer: "Je kunt perfect berekenen of fietswissel je tijd oplevert"

Daags voor de traditionele tocht naar Parijs krijgen de renners in de Tour nog een pittige tijdrit van 36 kilometer voorgeschoteld. Na een relatief vlakke aanloop volgt de bijna 6 kilometer lange slotklim naar La Planche des Belles Filles met een gemiddeld stijgingspercentage van 8,5 procent en op het einde zelfs een stuk van 20 procent.

Dé vraag is daar dan ook: van fiets wisselen of niet? Bert De Backer had zijn licht opgestoken bij bewegingswetenschapper Teun van Erp. “Die zei mij dat je gewoon kan berekenen hoeveel tijd die fietswissel je extra kost. Een tijdritfiets weegt ongeveer 1,5 tot 2 kilogram meer, dus bergop is dat een probleem."

"Daarom moet je dus berekenen hoeveel extra seconden die anderhalve kilogram je bergop kost. Die massa moet je vermenigvuldigen met de zwaartekracht en de hoogtemeters. Dat moet je vervolgens delen door het vermogen dat je normaal bergop levert."

Die rekensom kan voor elke renner dus een ander resultaat opleveren. En dus ook een andere tactiek voor in de tijdrit. "Dumoulin levert bergop wellicht een vermogen van 400 à 420 watt. Een kleinere renner levert minder vermogen, dus die anderhalve kilogram is dan zwaarder voor hem."

Ook op het WK tijdrijden in 2017 in het Noorse Bergen stonden de renners voor de keuze: een fietswissel voor de slotklim van 3 kilometer of niet? Tom Dumoulin wisselde niet en werd wereldkampioen. Primoz Roglic wisselde wel en moest vrede nemen met het zilver.

"Dumoulin lijkt mij een uitzondering, omdat hij zijn tijdritfiets zo goed kent", zegt De Backer. "Hij is één met zijn tijdritfiets en dat is dan ook een afweging die je maakt. Je zit tijdens die vlakke aanloop in een focus en die verlies je toch in de laatste kilometers als je moet denken aan die fietswissel." 

 "Ze rekenen 8 tot 10 seconden dat het je kost om van fiets te wisselen. Om de extra massa van de tijdritfiets mee omhoog te krijgen zou het 20 seconden kosten. Dan heb je dus nog 10 seconden over."

"Maar je wissel moet dan wel perfect verlopen. Bovendien kan je, als het niet te steil is, met je tijdritfiets wel in een meer aerodynamische houding naar boven fietsen."

Om niet te veel tijd te verliezen is ook de plek van de fietswissel cruciaal: niet vlak voor de slotklim, maar in het begin van de klim. “Van 50 km/u naar 0 km/u gaan en dan weer van 0 km/u naar 50 km/u kost veel meer energie dan van 20 km/u naar 0 en omgekeerd."