Ga naar de inhoud

Invaller Éder (en niet Cristiano Ronaldo) brengt Portugal op EURO 2016 in delirium

 zo 5 juli 2020 11:13
Éder, de man die het EK van 2016 besliste.

Het is nog maar 4 jaar geleden en toch zal u (wellicht) uw hersenen moeten pijnigen om te achterhalen wie de beslissende goal maakte in de finale van EURO 2016. Portugal was de winnaar en niet Cristiano Ronaldo kroonde zich tot matchwinnaar. In de het laatste deel van zijn reeks "One Famous Goal" beschrijft Stef Wijnants hoe invaller Éder een legende wordt.

Dertien EK-minuten

Geen eurocent durft de voetbalfan op Portugal inzetten na de groepsfase. Met de allergrootste moeite en na drie gelijke spelen (1-1 tegen IJsland, 0-0 tegen Oostenrijk en 3-3 tegen Hongarije) mag het van geluk spreken dat het naar de achtste finales mag. Cristiano Ronaldo vermijdt met 2 doelpunten tegen Hongarije de aftocht voor "A Selecao".

 

In de knock-outfase doet het Portugese spel pijn aan de ogen. Niks creativiteit, met veel volk achter de bal en hopen dat hun outlaws Nani, Quaresma of CR7 een bevlieging krijgen. Kroatië na verlengingen en Polen na strafschoppen worden zo huiswaarts gestuurd.  De enige zege die Portugal binnen de 90 minuten boekt, is in de halve finales tegen Wales (2-0).

 

Ook in de finale tegen gastland Frankrijk staat de organisatie boven alles. De Fransen lopen zich de ziel uit het lijf, maar kunnen niet scoren. Uiteindelijk wordt de ploeg van Didier Deschamps de das omgedaan door een speler die vóór de finale welgeteld 13 minuten op het veld heeft gestaan.

 

Éderzito Antonio Macedo Lopes, kortweg Éder, heeft nog nooit een belangrijke goal voor Portugal gescoord. Zijn "One Famous Goal" in de 110e minuut staat bovenaan de lijst van de Portugese voetbalgeschiedenis.

De goal van Éder in de finale vanuit alle hoeken:

400 euro per maand

Éder komt als kleuter met zijn ouders vanuit de voormalige kolonie Guinee-Bissau naar Portugal. Helaas kunnen zij niet voor hem zorgen en zo wordt hij in een instelling grootgebracht. Zonder opvoeding raakt de tiener Éder vaak in de problemen. Gelukkig heeft hij voetbaltalent en mag hij zich aansluiten bij de jeugdacademie van eersteklasser Coimbra.

 

Als hij 18 is, tekent hij zijn 1e contract bij tweedeklasser Tourizense, de satellietclub van Coimbra. Hij ontvangt 400 euro…. per maand. Het is het jaar 2006. Éder is rijzig van gestalte (1m90), een valse trage, kan de bal goed afschermen en beschikt over een goed schot. Dat laatste talent wordt zoveel jaar later zijn lotsbestemming.

 

Via Coimbra, waar hij André Villas-Boas en Jorge Costa als coach heeft, komt hij in 2012 bij subtopper Braga terecht. Een kruisbandblessure remt hem nog even af, maar Swansea City pikt hem in de zomer van 2015 op. Voor Éder gaat de droom om in de Premier League te spelen in vervulling.

 

Het wordt geen sprookje in Engeland, hij kent vooral invalbeurten en weet geen doelpunt te maken. Veel geduld heeft hij niet en in januari verkast hij naar Rijsel.

 

Met open armen wordt hij bij de Franse club ontvangen en hij doet het ook goed. Met 6 doelpunten dwingt hij mee Europees voetbal af en speelt hij zich in de kijker van de Portugese bondscoach Fernando Santos.

Opvulling voor de selectie

Portugal heeft dus met Quaresma, Nani en vooral Cristiano Ronaldo enkele artiesten, maar het ontbreekt Santos aan een echte nummer 9 in zijn selectie.

 

Een basisplaats zit er voor Éder zeker niet in - de pers noemt hem een opvulling voor de selectie -  maar als pinch-hitter zal hij af en toe zijn bijdrage kunnen leveren, net als op het mislukte WK van 2014 in Brazilië.

 

In de groepsfase mag hij 6 minuten tegen IJsland en 7 minuten tegen Oostenrijk invallen. In de beslissende groepsmatch tegen Hongarije komt hij niet van de bank, hoewel Portugal alles op de aanval moet zetten. Erg overtuigend moet Éder op training niet geweest zijn, want zowel tegen Kroatië, Polen als Wales komt hij geen minuut in het veld.

 

Het is dan ook geen foute veronderstelling dat Éder ook in de finale tegen Frankrijk geen rol van betekenis zal spelen. Maar na 25 minuten moet Cristiano Ronaldo met een knieblessure naar de kant en komt Quaresma hem vervangen. Éder blijft als enige spits over. Wie weet welke bijdrage hij nog kan leveren?

Emotionele Ronaldo valt al vroeg uit in finale met blessure:

110e minuut voor de eeuwigheid

Portugal ondergaat de finale. Gelukkig voor "A Selecao" pareert doelman Rui Patricio elke bal en hebben ze langs de lijn een nieuwe bondscoach. Met zijn linkerbeen ingepakt met ijs instrueert Cristiano Ronaldo zijn ploegmaats, alsof Fernando Santos al die tijd slechts 2e viool speelt.

 

Éder kijkt vanop de bank naar het schouwspel en wacht op zijn kans. In de 79e minuut komt hij de uitgebluste Renato Sanches vervangen. Commentatoren nemen de statistieken bij de hand en merken op dat Éder nog geen enkele goal van waarde heeft gemaakt voor Portugal. Zijn 3 treffers scoorde hij allemaal in oefenmatchen.

 

Tot minuut 110 raakt hij met het hoofd 1 bal die het vermelden waard is. Dan krijgt hij met de rug naar de goal gedraaid de bal van Joao Moutinho toegespeeld. Verdediger Koscielny trekt nog een beetje aan zijn shirt, maar kan hem niet afhouden. Hij is een meter of 25 van Hugo Lloris verwijderd.

 

Veel kan er niet gebeuren, want afspeelmogelijkheden heeft Éder niet en Koscielny wordt in de defensie omringd door Umtiti, Pogba en Matuidi en de backs Evra en Sagna houden hun flank gesloten. Plots haalt Éder verwoestend uit. Lloris strekt zijn armen, maar komt niet bij het lage schot. Binnen, Portugal is Europees kampioen.

Ruim verslag van de finale Frankrijk-Portugal:

Triomfantelijke terugkeer in Lissabon:

Mooie zwaan op de achtergrond

“Het lelijke eendje kwam en scoorde, nu is hij een prachtige zwaan”, zo vatte Santos de kritiek op de selectie van Éder samen.

 

Toch neemt "de mooie zwaan" geen prominente plaats in tijdens de bekeruitreiking. Terwijl Cristiano Ronaldo de trofee in de lucht steekt, zit Éder zichzelf en zijn ploegmaats op de achtergrond te filmen. 

 

Een definitieve doorbraak van de spits van Portugal zit er helaas niet in. Éder wordt voor zoveel roem niet automatisch beloond met een selectie. De spits blijft afwezig op de Confederations Cup in 2017 en ook voor het WK in Rusland doet Fernando Santos geen beroep op hem. De glorie is snel gaan tanen.

 

Hij verzamelt de volgende 4 jaar nog slechts 190 minuten in 5 wedstrijden, zodat zijn teller nog altijd maar op 35 interlands en 5 doelpunten, waarvan 4 in een vriendschappelijke interland, staat. 

Korte reportage over de roots van Éder:

Geen schot voor de top

Ook op clubniveau scheert Éder, intussen 32 jaar, geen hoge toppen. Terwijl CR 7 en Pepe terugkeren naar Real Madrid en andere ploeggenoten zoals Renato Sanches, Guerreiro en Joao Mario door het vaderlandse succes grote transfers adwingen, brengt geen enkele topclub een bod uit op de held van het EK.

 

Éder reist opnieuw naar Rijsel, waar zijn "godenstatus" in de loop van het seizoen opnieuw afneemt. Lokomotiv Moskou neemt de spits in 2017 over. Sindsdien speelt hij er met wisselend succes. Zijn statistieken bij Lokomotiv lopen niet hoog op: 13 doelpunten en 3 assists in 86 matchen.

 

Toch heeft Éder zich ook in de Russische hoofdstad in de geschiedenisboeken geschoten. In 2018 scoort hij slechts 2 doelpunten, waarvan het beslissende voor de landstitel, de 1e voor Lokomotiv in 14 jaar.

 

Een YouTube-video met een oneindige reeks aan doelpunten is niet weggelegd voor Éderzito Antonio Macedo Lopes. Toch kunnen heel wat voetballers slechts dromen van het moment dat de rijzige invaller op 10 juli 2016 beleeft. Éder, Portugese voetbalheld voor altijd.

In 2018 doet hij het opnieuw: goal van Eder levert Lokomotiv Moskou de landstitel op: